Należąca do Arianespace rakieta nośna Vega wyniosła na orbitę tureckiego satelitę obserwacji Ziemi Göktürk-1A. Sprzęt, którego operatorem będzie tureckie ministerstwo obrony narodowej ma dostarczać zobrazowania bardzo wysokiej rozdzielczości dla celów wojskowych i cywinych. Instrument orbitalny został zbudowany na mocy umowy z Telespazio. W jego powstaniu miały swój udział lokalne firmy, a sam kontakt umożliwił powstanie w Turcji nowoczesnych zakładów integrujących satelity.
Ósmy start orbitalny rakiety Vega. Na pokładzie turecki szpieg orbitalny
Lot VV08 obsługiwany przez Arianespace na rakiecie Vega wystartował 5 grudnia br. o godz. 14:51 czasu polskiego z Gujańskiego Centrum Kosmicznego. Na pokładzie rakiety nośnej znalazł się turecki, wojskowy satelita optoelektroniczny Göktürk-1A. Jak informuje Arianespace misja przebiegła bez problemów. Do separacji satelity od górnego stopnia AVUM napędzanego ukraińskim silnikiem RD-843 doszło po 57 min i 19 s od startu. Turecki szpieg trafił na orbitę heliosynchroniczną na wysokość ok. 700 km na powierzchnią planety. Był to zarazem ósmy start rakiety Vega od momentu inauguracji tego systemu nośnego w 2012 roku. Wszystkie misje zakończyły się dotąd sukcesem.
Umowa z Telespazio i powstanie w Turcji zakładów integrujących duże satelity
Turecki satelita Göktürk-1A powstał na mocy umowy zawartej w 2009 roku pomiędzy tureckim ministerstwem obrony narodowej, a firmą Telespazio będącą joint venture spółek Finmecannica (obecnie Leonardo) i Thales Group. Telespazio odpowiadało za integrację satelity i segment naziemny natomiast sprzęt został zbudowany w zakładach Cannes Mandelieu Space Center należących do Thales Alenia Space. Swój udział w budowie Göktürk-1A miały też tureckie firmy Turkish Aerospace Industries (TAI) i Aselsan.
Na mocy umowy wartej ponad 250 mln euro w mieście Kazan niedaleko stolicy kraju Ankary ulokowano Turkish Space Systems, Integration and Test Centre (USET) o wartości ok. 100 mln euro. Zakłady otwarte w maju 2015 roku umożliwiają Turcji samodzielną integrację i przeprowadzenie wymaganych do umieszczenia w kosmosie testów satelitów o masie do 5 ton. Równocześnie w fabryce mogą powstawać dwa satelity do celów zarówno cywilnych, jak i wojskowych. Turcja będzie wykorzystywać USET do budowy instrumentów telekomunikacyjnych i obserwacji Ziemi.
Obserwacje dla celów wojskowych i cywilnych
Göktürk-1A o masie 1060 kg to satelita bardzo wysokiej rozdzielczości zapewniający rozdzielczość na poziomie 50 cm na piksel. Może być wykorzystywany do prowadzenia obserwacji, z czasem rewizyty ok. 72 godzin, dowolnego punktu na Ziemi. Wywołało to protesty ze strony Izraela, który pozostaje z Ankarą w chłodnych relacjach od czasu incydentu u wybrzeży Strefy Gazy z maja 2010 roku, w którym zginęło ośmiu obywateli Turcji. Głos Izraelczyków obawiających się, że Göktürk-1A będzie używany do szpiegowania ich terytorium i przekazania danych w niepowołane ręce miał przy tym duże znaczenie ponieważ kraj ten dostarcza niektóre komponenty dla zbudowanej przez francuski koncern Thales Group kamery tureckiego satelity. W 2012 roku Izrael domagał się przy tym zablokowania możliwości robienia zdjęć jego terytorium przez tureckiego satelitę, co spotkało się z ostrym protestem Ankary, a żądanie zostało ostatecznie odrzucone przez Thalesa.
Oprócz zadań rozpoznawczych dla celów wojskowych satelita ma być wykorzystywany także do celów cywilnych, w tym monitorowania środowiska i zanieczyszczeń, zarządzania kryzysowego, geologii, badania strefy przybrzeżnej i zarządzania zasobami wody. Turcy liczą na opracowanie na bazie danych pochodzących z Göktürka-1A szeregu nowych aplikacji satelitarnych oraz map.
Turcja stawia na niezależny dostęp do zobrazowań satelitarnych
Turcja dysponuje już jednym satelitą do optoelektronicznej obserwacji Ziemi Göktürk-2, który został zbudowany przez krajowe firmy i trafił na orbitę w 2012 roku. Sprzęt ten dysponuje jednak znacznie mniejszymi możliwości niż satelita wystrzelony wczoraj. Turcja buduje także pierwszy pojazd kosmiczny wyposażony w syntetyczną aperturę radarową (SAR). Satelita Göktürk-3, który na zlecenie ministerstwa obrony narodowej budują w zakładach USET pod Ankarą tureckie firmy na czele z TAI ma zostać wystrzelony na orbitę w 2019 roku.