PRZEMYSŁ KOSMICZNY
Pozew przeciwko DARPA. W tle program satelity serwisowego
Wizualizacja przedstawiające działanie satelity serwisowego Orbital ATK. Ilustracja: Orbital ATK / orbitalatk.com 
Firma Orbital ATK wniosła do federalnego sądu sprawę przeciwko amerykańskiej Agencji Zaawansowanych Projektów Badawczych w Obszarze Obronności (DARPA). Pozew dotyczy jednego z wiodących projektów instytucji, zakładającego stworzenie pojazdu kosmicznego do serwisowania satelitów na orbicie. W uzasadnieniu pozwu zasugerowano naruszanie przez DARPA zasad Narodowej Polityki Kosmicznej USA, którego przejawem ma być dążenie do powołania publiczno-prywatnego konsorcjum z udziałem konkurencyjnej spółki, Space Systems/Loral.
Pozew firmy Orbital ATK przeciwko DARPA wystosowano 7 lutego br., dzień po niepotwierdzonej informacji o przyznaniu spółce Space Systems/Loral kontraktu na współrealizację rządowego programu serwisowania satelitów na orbicie geosynchronicznej (Robotic Servicing of Geosynchronous Satellites, RSGS). Pozywający zarzuca w nim agencji, że planując powołanie publiczno-prywatnego konsorcjum dopuściła się naruszenia prawa federalnego i zasad Narodowej Polityki Kosmicznej USA, które zakazują rządowego finansowania działalności będącej przedmiotem rynkowej konkurencji. Orbital ATK pracuje bowiem nad własnym projektem kosmicznego pojazdu serwisowego MEV (Mission Extension Vehicle), który zdaniem przedstawicieli firmy będzie oferował przystający zakres komercyjnej obsługi.
Tej interpretacji nie podziela jednak zarząd DARPA, podkreślając znacznie szersze możliwości i przeznaczenie swojej konstrukcji, których nie zapewniają instrumenty rozwijane obecnie na rynku. Zgodnie z tym stanowiskiem aparat tworzony przez Orbital ATK ma być przeznaczony jedynie do wspierania manewrów obiektów na orbicie, bez możliwości prowadzenia napraw, konserwacji i innych skomplikowanych manipulacji. Jednocześnie zapewniono, że prowadzona przez DARPA na przestrzeni minionych dwóch lat skrupulatna weryfikacja prawna i techniczna oraz wywiad branżowy jednoznacznie potwierdziły brak jakichkolwiek przeszkód w tej materii.
Choć program RSGS ma zostać zrealizowany w modelu partnerstwa publiczno-prywatnego, większa część prac będzie sfinansowana w oparciu o środki państwowe. Mają one zostać wykorzystane głównie na rozwój modułu robotycznego oraz oprogramowania sterującego – wliczając w to koszty wystrzelenia całego pojazdu na pożądaną orbitę. Prywatny uczestnik projektu, którym ma być spółka Space Systems/Loral, będzie z kolei odpowiedzialny za dostarczenie platformy satelitarnej i integrację poszczególnych modułów. W późniejszym czasie natomiast, już jako samodzielny operator systemu, firma będzie prowadzić komercyjną obsługę rządowej (na preferencyjnych warunkach) i prywatnej infrastruktury satelitarnej, niemal 36 tyś km nad Ziemią.
Opisany model czerpania profitów przez prywatną spółkę przy znacząco obniżonym wkładzie własnym i niemal zagwarantowanym rządowym popycie jest wskazywany jako główny przedmiot zastrzeżeń firmy Orbital ATK. Tym bardziej, że firma zdążyła już zainwestować we własny projekt - według różnych doniesień - od 100 do ponad 200 mln USD. Program Orbital ATK pozyskał jak dotąd jednego z wiodących operatorów satelitarnych, koncern Intelsat, który zadeklarował chęć zakupienia pierwszego egzemplarza systemu.
Branżowy pozew sądowy to nie jedyne wyzwanie w realizacji projektu satelity serwisowego DARPA. Inicjatywa wzbudza również kontrowersje w amerykańskim Kongresie, gdzie kilkunastu parlamentarzystów zażądało wstrzymania prac w programie do czasu wyjaśnienia narosłych wątpliwości. Przedstawiciele Izby Reprezentantów zgłosili zastrzeżenia dotyczące m.in. domniemanego kopiowania dorobku NASA wypracowanego w ramach programu Restore-L.
Czytaj też: DARPA - projekt satelitarnego pojazdu naprawczego