Dane satelitarne na rzecz prognoz opóźnień statków. Zaangażowani Polacy

Czy towary płynące z Chin do Polski zostaną dostarczone na czas? Czy statek, który je przewozi na pewno jest bezpieczny? Jak przewidywać czas podróży i trasę takiego statku? Na te i inne pytania związane z oceną niezawodności dostaw realizowanych drogą morską i przewidywaniem punktualności statków będą starali się odpowiedzieć naukowcy z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w ramach grantu badawczego wygranego w konkursie Microsoft Azure for Research.

Naukowcy będą przetwarzać i analizować duże zasoby danych satelitarnych i naziemnych pozwalających śledzić w czasie rzeczywistym ruch statków na świecie. Dane te będą wzbogacane o dodatkowe informacje o statku i jego trasie, które istotnie mogą wpływać na czas podróży i ocenę jego niezawodności.

„Każdy statek na świecie co kilka minut wysyła tzw. wiadomości AIS z informacją o tym, gdzie się znajduje oraz podaje swoją nazwę, typ, prędkość, określa dokąd płynie i przewidywany czas dopłynięcia do portu. Dane AIS są obecnie wysyłane przez ponad 150 tys. statków. W skali jednego dnia jest to nawet kilkadziesiąt milionów sygnałów, które można przeanalizować” - tłumaczy w rozmowie z PAP Milena Stróżyna z Katedry Informatyki Ekonomicznej UE.

Jak wyjaśnia, platforma Microsoft oferuje narzędzia, które umożliwiają przechowywanie tak dużej ilości danych, a następnie ich przetwarzanie i analizę. Analizy te mają służyć ocenie ryzyka morskiego dla konkretnych statków. Informacje o historycznym i aktualnym położeniu statku pozwolą również na przewidywanie czasu dopłynięcia do danego portu.

Wyobraźmy sobie, że mamy przewieźć towar z portu A do portu B. Tego typu usługa może zostać zrealizowana przez różnych armatorów posiadających flotę statków. My chcielibyśmy wybrać z wszystkich dostępnych statków taki, który zapewni nam odpowiednią niezawodność dostawy, w tym, że towar zostanie dostarczony na czas. Moje badania mają pomóc w wybraniu statków, które na danej trasie cechują się wysoką niezawodnością dostaw i niskim ryzykiem. Mamy wówczas największą pewność, ze towar zostanie dowieziony w całości i na czas.

Dodaje, że dla każdego statku zamierza oceniać ryzyko, analizując nie tylko jego punktualność w przeszłości, czyli to, czy statek dotrzymywał czasów przybycia do portu, które na danej trasie deklarował armator. Badaczka weźmie pod uwagę również to, jak zachowywały się inne statki na tej trasie i jakie były ich średnie czasy podróży. O tym, czy ryzyko realizacji danej dostawy jest wysokie czy niskie, decydują ponadto inne czynniki, które Milena Stróżyna także weźmie „pod lupę”. Przykładami mogą być warunki pogodowe, czy aktualne ruch na trasie. Może się choćby zdarzyć, że ze względu na duże zatłoczenie w Kanale Sueskim, statek będzie musiał oczekiwać kilka dni na jego przepłynięcie.

Badania zakładają wykorzystanie usług dostępnych w chmurze Azure związanych z przechowywaniem i analizą Big Data. Będą polegały m.in. na przewidywaniu, uczeniu maszynowym i modelowaniu statystycznym.

Milena Stróżyna będzie realizowała swój projekt przez najbliższy rok pod kierunkiem dr. Krzysztofa Węcla przy współpracy studentów odbywających praktyki letnie w Katedrze Informatyki Ekonomicznej. Otrzymane wyniki będą istotnym wkładem do rozprawy doktorskiej przygotowywanej przez doktorantkę pod opieką prof. dr. hab. inż. Witolda Abramowicza na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl