Sonda ExoMars 2016 ma wkrótce opuścić "clean room" producenta, firmy Thales Alenia Space w Cannes i zostać wysłana do kosmodromu Bajkonur, z którego zostanie wyniesiona na orbitę w marcu 2016 roku. ExoMars jest pierwszym etapem eksploracyjnego programu Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) Aurora, składającego się z dwóch oddzielnych misji kosmicznych. Pierwsza, ExoMars 2016, będzie badać atmosferę oraz powierzchnię Marsa i przetestuje skuteczność technologii niezbędnych do wejścia w atmosferę, opadania oraz lądowania. Zapewni również przekaźniki komunikacyjne umożliwiające przekaz danych pomiędzy Ziemią a łazikami z kolejnych marsjańskich misji.W ramach tej misji na Marsie wyląduje, z użyciem systemu kontroli opartego na radarze altymetrycznym, kapsuła demonstracyjna o masie około 600 kg.

Sonda, która dotrze na Marsa w październiku 2016, składa się z orbitera Trace Gas Orbiter (TGO), w którego budowie miała swój udział także polska firma Creotech Instruments S.A.  i modułu demonstratora lądowania Entry, Descent and Landing Demonstration Module (EDM). Przyjął on nazwę „Schiaparelli”, na cześć włoskiego astronoma Giovanniego Virginio Schiaparelliego, jednego z najważniejszych włoskich astronomów XIX wieku. 

Druga misja programu ExoMars 2018, zaplanowana na rok 2018, będzie opierać się na autonomicznym europejskim łaziku, który będzie pobierał próbki gleby na głębokości dwóch metrów, analizował ich skład chemiczny oraz parametry fizyczne i biologiczne. Na jej potrzeby włoski oddział Thales Alenia Space opracuje system nawigacji i kierowania dla orbitera oraz modułu lądownika, zaprojektuje systemy łazika marsjańskiego oraz zbuduje zintegrowane z łazikiem laboratorium analityczne wyposażone w wiertło, które umożliwi badania na głębokości do 2 metrów i pobieranie próbek gleby. 

Misja ExoMars jest wspólnym przedsięwzięciem Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) oraz Rosyjskiej Agencji Kosmicznej (Roskosmos), z wiodącą rolą Włoskiej Agencji Kosmicznej (ASI), która jest liderem projektu z ramienia państw członkowskich ESA. Włoska ASI, wspólnie z Narodowym Instytutem Fizyki Nuklearnej (INFN), dostarczyła laserowy mikro-reflektor o nazwie INRRI (Instrument for landing-Roving laser Retroreflector Investigations). Program ExoMars jest realizowany przez europejskie konsorcjum przemysłowe zrzeszające w sumie 134 przedsiębiorstwa kosmiczne z państw członkowskich ESA pod przewodnictwem Thales Alenia Space Włochy.

Włoski oddział Thales Alenia Space będzie więc głównym dostawcą przemysłowym ExoMars. W misji ExoMars 2016 odpowiada on za moduł EDM, podczas gdy Thales Alenia Space Francja jest odpowiedzialny za projekt i integracja orbitera TGO. Głównym wkładem Roscosmos, oprócz dostarczenia sprzętu, eksperymentów naukowych oraz wsparcia naziemnego, jest zbudowanie głównej części modułu lądownika ExoMars 2018, a także udostępnienie rakiety nośnej Proton dla obu misji.

Czytaj więcej: Polskie systemy pomogą w poszukiwaniu życia na Marsie