Meteosatelita Airbusa nadal aktywny po 10 latach na orbicie

Satelita MetOp-A produkcji firmy Airbus Defence and Space trafił na orbitę 19 października 2006 roku jako pierwszy z serii nowych europejskich instrumentów meteorologicznych. Od tamtego czasu okrążył Ziemię blisko 52 tys. razy i dostarczył ponad 100 terabajtów danych pogodowych i klimatycznych, pozostając w pełnej dyspozycji 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. Formułowane z jego użyciem precyzyjne prognozy pogody stały się punktem odniesienia w zarządzaniu kryzysowym i działaniach ratunkowych.

Globalna gospodarka jest w coraz większym stopniu zależna od pogody. Dokładne prognozy mają kluczowe znaczenie dla wielu sektorów, takich jak energetyka, transport, budownictwo, rolnictwo i turystyka, ponieważ umożliwiają efektywniejsze i skuteczniejsze planowanie oraz używanie zasobów. Ostrzeżenia ogłaszane zawczasu przez krajowe organizacje meteorologiczne pomagają ratować życie i mienie zagrożone burzami, powodziami, falami upałów i zanieczyszczeniem powietrza. Wiarygodne prognozy pogody przynoszą krajom Unii Europejskiej roczne korzyści rzędu 5 miliardów euro.

MetOp-A był pierwszym tego typu europejskim satelitą na niskiej orbicie okołoziemskiej (ok. 830 km), wykonującym globalne pomiary z zakresu prognozowania pogody oraz monitorowania klimatu. Wraz z dwoma podobnymi satelitami, okrąża Ziemię po orbicie polarnej heliosynchronicznej i znajduje się dużo bliżej Ziemi, niż geostacjonarne satelity meteorologiczne zawieszone 36 000 km nad równikiem. Umożliwia znacznie dokładniejszą obserwację całej Ziemi, w tym regionów na wysokich szerokościach geograficznych, które mają kluczowe znaczenie dla prognozowania pogody w Europie, i dostarcza bogatych danych o oceanie, lądzie i atmosferze, mierzonych instrumentami mikrofalowymi, które nie działałyby na odległej orbicie geostacjonarnej.

Satelity MetOp ważą 4 tony i są wyposażone w 12 instrumentów, spośród których 3 powstały pod nadzorem Airbus Defence and Space. Są to instrumenty na podczerwień, mikrofalowe i ultrafiolet, które mierzą ciśnienie, wilgotność i temperaturę na różnych wysokościach w atmosferze ziemskiej, a także kierunek i szybkość wiatru.

W ramach współpracy między EUMETSAT a NOAA, amerykańską agencją ds. oceanów i atmosfery, europejskie i amerykańskie satelity meteorologiczne przenoszą zestaw identycznych czujników. Zbudowany przez Airbus instrument Microwave Humidity Sounder (MHS) znajduje się na pokładzie satelitów NOAA 18 i 19, a także wszystkich trzech satelitów MetOp.

Od czasu wyniesienia na orbitę w październiku 2006 roku MetOp-A funkcjonuje już dwukrotnie dłużej, niż wynosił przewidywany 5-letni okres użytkowania. We wrześniu 2012 roku wystrzelono MetOp-B, drugiego satelitę w serii, który działa w parze z MetOp-A. Satelity znajdują się na tej samej orbicie, oddalone o pół długości orbity, co pozwala lepiej obserwować szybkie zmiany w atmosferze. Duet dostarcza danych, które umożliwiają prognozowanie pogody na 12 dni. MetOp-C ma trafić na orbitę w 2018 roku.

Nowa flota MetOp, MetOp Second Generation, obecnie projektowana przez Airbus Defence and Space, będzie składać się z sześciu satelitów. Każda para będzie przenosić inne pakiety wyposażenia i dostarczać wzajemnie uzupełniających się informacji. Seria A (od 2021 roku) będzie wyposażona w echosondy atmosferyczne oraz instrumenty optyczne i noktowizyjne, a seria B (od 2022 roku) skupi się na czujnikach mikrofalowych. Udział w powstaniu sprzętu będą mieć także polskie podmioty: Creotech Instruments i Astri Polska, które zbudują moduły wchodzące w skład wyposażenia segmentu naziemnego (GSE) obsługi satelity meteorologicznego MetOp-SG-A

Czytaj też: Projekt Hetman: polski wkład do europejskich satelitów meteorologicznych