Ziemia w aphelium. Największy dystans do Słońca przypada 4 lipca

Dokładny moment przejścia Ziemi przez aphelium, czyli punkt orbity najdalszy od Słońca, to 4 lipca o godzinie 13:35. To cykliczne, powtarzające się co roku, mniej więcej w tym samym czasie, wydarzenie.

Choć fakt ten może się wydawać niektórym wbrew intuicji (na północnej półkuli panują teraz podwyższone temperatury, które są uzależnione od zupełnie innego zjawiska), to jednak wyraźny dowód na to, że na występowanie pór roku na naszej planecie nie jest zmiana odległości dzielącej Ziemię od Słońca. Po pierwsze różnica ta jest niezbyt duża - w najbliższym punkcie (zwanym peryhelium) jest to dystans 147,1 mln km, a w najdalszym (aphelium) - 152,1 mln km.

Różnica wynosi więc 5 mln km, czyli niewiele ponad 3 procent średniego dystansu. Nie ma to więc istotnego wpływu na to, jak dużo promieniowania dociera do nas ze Słońca.

Przyczyną występowania pór roku jest natomiast nachylenie osi obrotu Ziemi do płaszczyzny orbity (w połączeniu z ruchem naszej planety dookoła Słońca). Nachylenie osi Ziemi wynosi około 23,5 stopnia. Na skutek tego nachylenia, w trakcie jednego roku zmienia się wysokość górowania Słońca nad horyzontem na różnych obszarach – promienie słoneczne padają pod większym lub mniejszym kątem oraz zmienia się długość dnia w stosunku do długości nocy. Ma to wpływ na temperaturę, a tym samym na warunki klimatyczne.

W miesiącach takich, jak czerwiec, lipiec czy sierpień, lepiej oświetlona jest półkula północna, a na przykład w grudniu, styczniu czy lutym, półkula południowa.

W strefie klimatycznej, w której znajduje się Polska, rozróżnia się cztery główne pory roku. Od 20 czerwca trwa astronomiczne lato, które zakończy się 22 września.