Zawarcie przedmiotowego kontraktu z firmą Astronika zostało zakomunikowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju we wtorek 14 kwietnia. Przedmiotem porozumienia jest wdrożenie projektu "ASTRO-MODUŁY – Zestaw bloków funkcjonalnych do małych i średnich satelitów" w ramach realizowanego z funduszy europejskich konkursu Szybka Ścieżka - Technologie kosmiczne. W projekcie wartym niemal 10 milionów złotych, 75% dofinansowania (7.495.954,59 zł) pochodzić będzie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Pomysł Astroniki znalazł się w grupie 15 pozytywnie ocenionych i zakwalifikowanych do sfinansowania inicjatyw technologicznych, jakie NCBR wyłoniło w lutym 2020 roku. Spośród nich, 7 zostało zgłoszonych przez przedsiębiorstwa i ośrodki zlokalizowane w województwie mazowieckim, a dalsze 8 – w pozostałych regionach Polski. Sumarycznie, na projekty pochodzące z Mazowsza przeznaczono kwotę w wysokości 70,2 mln złotych, a pozostała „ósemka” otrzymała 73,6 mln złotych. Łączna kwota dofinansowania sięgnęła zatem 143,8 mln złotych.

Celem konkursu Szybka Ścieżka - Technologie kosmiczne jest umożliwienie polskim podmiotom podniesienia poziomu gotowości technologicznej opracowanych przez nich rozwiązań do TRL  (Technology Readiness Level) na poziomie minimum 7 - tak aby zwiększyć ich atrakcyjność użytkową i dopasowanie do wymogów m.in. Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) oraz dużych integratorów systemów kosmicznych.

Dobrze zainwestowane fundusze europejskie nie tylko pomagają poszczególnym firmom rozwijać się i realizować nowatorskie projekty, ale są skuteczną szczepionką antywirusową dla gospodarki. Technologie kosmiczne to awangarda innowacji [...] Udzielamy różnorodnej pomocy firmom dotkniętym przez działanie koronawirusa, ale mam nadzieję, że kolejne przedsiębiorstwa będą sięgać po granty w trwających konkursach Szybkiej Ścieżki. Fundusze europejskie otwierają furtkę polskim firmom w podboju sektora kosmicznego.

W ramach projektów Europejskiej Agencji Kosmicznej, Astronika opracowała kilka systemów, które wymagały dalszych prac do osiągnięcia wyższego poziomu gotowości technologicznej. "W momencie, gdy pojawił się konkurs NCBR dla sektora kosmicznego od razu przyszedł nam pomysł, aby te produkty rozwinąć [...] W ramach własnego budżetu nie bylibyśmy w stanie przeprowadzić tak szerokich badań i prac rozwojowych - pomimo tego, że posiadamy dział nowych technologii, gdzie opracowujemy autorskie rozwiązania" – mówi Michał Szwajewski, portfolio manager w spółce Astronika. Jak wskazuje, dla firmy dodatkowym atutem jest to, że prawa własności intelektualnej zostaną w jej rękach, co było kolejnym motywatorem do wzięcia udziału w aplikowaniu o dofinansowanie dalszych prac nad jej produktami.

Projekty wyłonione w konkursie Szybka Ścieżka - Technologie kosmiczne to wysoki technologicznie szczebel zaawansowania. Zaplanowane przez przedsiębiorstwa i jednostki naukowe prace badawczo-rozwojowe, powstałe z nich projekty i zebrana w toku ich prowadzenia wiedza, pozwolą na wzmocnienie pozycji polskich firm w światowym łańcuchu dostaw oraz na dalsze ich uczestnictwo w misjach kosmicznych.

Trend New Space, czyli fali przyspieszonego rozwoju prywatnych środków realizacji misji kosmicznych, narodził się wraz z obniżeniem ekonomicznego progu wejścia na rynek produkcji satelitów oraz środków wynoszenia, a także postępem miniaturyzacji podzespołów umożliwiającym tańszą i szybszą produkcję. "Obserwując ten trend, chcemy zostać elementem łańcuchu dostaw integratorów satelitów - jednak aby to było możliwe, musimy posiadać w swoim portfolio produktów gotowe rozwiązania. Takimi rozwiązaniami są Astro-Moduły, System Otwierania Paneli Słonecznych/Radarów, System Separacyjny Stellitów 50-100-200 kg oraz System Wysięgnikowy, oparty na rozwijanych taśmach" – tłumaczy Michał Szwajewski.

Budowanie satelitów pozostawało jeszcze do niedawna mocno czasochłonne i kosztowne. Projektowane przez spółkę Astro-Moduły mają pozwolić na szybkie dostarczenie do klienta rozwiązania, które w danej klasie satelitów (w tym przypadku do 500 kg, czyli w segmencie mini-) może być łatwo adaptowalne do szczególnych wymagań misji. "Inżynier projektujący satelitę, będzie mógł ściągnąć uproszczony model Astro-Modułów do swojego projektu i zaaplikować w swoim rozwiązaniu" - wyjaśnia przedstawiciel Astroniki. "Dzięki temu nie będzie musiał sam konstruować podsystemów satelity, co w znaczącym stopniu ograniczy czas, jak również koszty. Następnie, gdy jego projekt będzie gotowy, nasza firma będzie w stanie w niecały rok dostarczyć lotne systemy, a każde kolejne zamówienie, gdyby była to konstelacja, w przeciągu kilku miesięcy" - zaznacza.

Rynkiem docelowym dla Astro-Modułów jest przede wszystkim sektor komercyjny. Spółka deklaruje jednak również zainteresowanie rynku instytucjonalnego ESA. Jak twierdzi, możliwość zapewnienia lotnych rozwiązań w przeciągu roku to parametr, który interesuje potencjalnych integratorów małych i średnich satelitów. Kolejnym potencjalnym odbiorcą może być także administracja państwowa. "Jeśli zapadnie decyzja o budowie polskiego satelity, nasze rozwiązania w postaci Astro-Modułów mogą w znaczący sposób przyczynić się do przyspieszenia procesu tworzenia i w efekcie posiadania przez państwo krytycznej infrastruktury" – dodaje Michał Szwajewski.

Szybka Ścieżka nadal dostępna

Jak informuje NCBR, swoją szansę na uzyskanie wsparcia w realizacji podobnych projektów, nie tylko z sektora kosmicznego, będą miały kolejne przedsiębiorstwa – w aktualnej edycji horyzontalnego (bez ograniczeń tematycznych, poza wymogiem wpisywania się projektu w jedną z Krajowych Inteligentnych Specjalizacji) konkursu Szybka Ścieżka wnioski o dofinansowanie innowacyjnych projektów można składać do 18 czerwca 2020 roku.

Utrudnienia życia gospodarczego, wynikające z obecnej sytuacji epidemicznej nie odbierają przedsiębiorcom szans na granty. Opracowaliśmy procedury, które pozwalają bez zakłóceń zarówno przeprowadzać konkursy, jak i kontrolować realizację projektów. W zakresie prowadzenia konkursów, wnioski, tak jak dotąd, składa się drogą elektroniczną. Nowością jest możliwość przeprowadzenia zdalnego panelu eksperckiego za pomocą wideokonferencji.

Dodatkowo, do 14 maja można zgłaszać wnioski o dofinansowanie w konkursie Szybka Ścieżka dla Mazowsza – tu warunkiem zgłoszenia jest opracowanie innowacyjnego projektu i zaplanowanie części bądź całości jego realizacji na terenie województwa mazowieckiego. Z kolei na przełomie kwietnia i maja br. startują nabory w konkursach tematycznych „Szybka Ścieżka – OZE w transporcie” oraz „Szybka Ścieżka – Koronawirusy”.

Agencja zachęca, by wszystkie osoby zainteresowane ofertą konkursową kierowały swoje pytania do Punktu Informacyjnego NCBR – telefonicznie lub poprzez wiadomości e-mail. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju organizuje również szkolenia online dla wnioskodawców – można je znaleźć na kanale Centrum na YouTube – NCBRnews.

Źródło: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju