POLITYKA I PRAWO KOSMICZNE
Nowe zasady organizowania rakietowych lotów badawczych nad polskimi poligonami
Wraz z początkiem lipca 2019 roku przedstawiciele firm i instytutów dążących do wykonywania w Polsce rakietowych lotów naukowo-badawczych otrzymają nowe możliwości działania i prowadzenia testów na poligonach nieopodal Ustki i Drawska Pomorskiego. Gwarantują to zapisy niedawno opublikowanego rozporządzenia z 5 marca br., które upraszcza procedurę uzyskiwania niezbędnych zgód administracyjnych oraz zmienia kluczowe limity maksymalnej wysokości lotów. Nowe regulacje mają skrócić procedurę zdobywania niezbędnych pozwoleń z trzech miesięcy do zaledwie tygodnia.
Wchodzące niebawem w życie rozporządzenie ministra infrastruktury z 5 marca 2019 roku „w sprawie zakazów lub ograniczeń lotów na czas dłuższy niż 3 miesiące” określa zasady, zgodnie z którymi można korzystać z przestrzeni powietrznej nad obszarem działania wybranych poligonów wojskowych. Jednym z najważniejszych skutków nowego dokumentu będzie całkowite zniesienie limitu wysokości prowadzenia lotów badawczych z Centralnego Poligonu Sił Powietrznych w Wicku Morskim (nieopodal Ustki) – będą mogły teraz sięgać samej granicy kosmosu na umownej wysokości 100 km. Oprócz tego, podwyższeniu uległ również maksymalny dozwolony pułap startów na poligonie w Drawsku Pomorskim (FL660, co oznacza poziom ok. 22 km nad Ziemią).
Wprowadzone zmiany i ułatwienia są w dużej mierze owocem długoterminowych konsultacji wzajemnych i współpracy wielu zaangażowanych instytucji: Polskiej Agencji Kosmicznej, Służby Ruchu Lotniczego SZ RP, Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Założeniem nadrzędnym tych prac było skrócenie i łagodzenie procedury formalnej, jaką muszą przebyć podmioty branżowe oraz instytuty badawczo-rozwojowe, by móc legalnie przetestować własne systemy rakietowe o przeznaczeniu kosmicznym i pochodnym. Zgodnie z zapowiedziami przedstawicieli Polskiej Agencji Kosmicznej, od lipca tego roku czas załatwiania tych formalności skróci się z dotychczasowych trzech miesięcy do zaledwie jednego tygodnia. Założenie to dotyczy przede wszystkim pozwoleń uzyskiwanych z Ministerstwa Infrastruktury.
Proces organizowania niezbędnych zgód formalnych jest wieloetapowy, a uczestniczy w nim szereg różnych organów i podmiotów, również tych reprezentujących administrację. Rozpoczyna się wraz z przekazaniem stosownego wniosku o umożliwienie przeprowadzenia startu do Inspektoratu Szkolenia Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych. Bardzo ważnym punktem całego procesu pozostaje uzgodnienie z Centralnym Poligonem Sił Powietrznych dogodnego terminu i planu realizacji testów. Przy prowadzeniu startów rakietowych niezbędne jest zawsze zabezpieczenie akwenu morskiego przez Okrętowe Siły Ochrony Rejonu Strzelań.
Na zmianach skorzystają podmioty zaangażowane w Polsce w budowę rakiet. Przede wszystkim należy tu wymienić warszawski Instytut Lotnictwa, który kontynuuje prace nad swoją rakietą ILR-33 Bursztyn, oraz firmę SpaceForest z Trójmiasta. Obydwa ww. podmioty chcą, by w przyszłości ich rakiety były zdolne realizować loty suborbitalne, przekraczając Linię Karmana, czyli wysokość 100 km.
Inne projekty rakietowe wdrażają również Polskie Towarzystwo Rakietowe, AGH Space Systems oraz zespoły studenckie z Politechniki Warszawskiej i Politechniki Wrocławskiej.
Testy technologii i systemów rakietowych zostały wymienione jako jeden z pięciu dużych obszarów wsparcia w projekcie Krajowego Programu Kosmicznego na lata 2019-2021. Dokument ten został w grudniu 2018 roku pozytywnie zaopiniowany przez Radę Polskiej Agencji Kosmicznej.
Czytaj też: Rekordowy lot rakiety Grot studentów PW