Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) i Airbus uzgodniły zakres zamówień dotyczących dwóch odrębnych misji, które mają zagospodarować miejsca użytkowe na platformie Bartolomeo działającej przy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Eksperymenty z nimi związane mają być realizowane odpowiednio w 2022 i 2024 roku. Uzgodnione zamówienia, warte 6,5 mln EUR, są pierwszymi wynikającymi z umowy ramowej, którą ESA i Airbus zawarły między sobą.

Pierwszym wyniesionym ładunkiem będzie Platforma Egzobiologiczna ESA (EXPO). Posłuży ona do przeprowadzania szeregu eksperymentów radiacyjnych, których celem jest lepsze zrozumienie ewolucji związków organicznych i organizmów w kosmosie. Umieszczona zostanie w górnym gnieździe Bartolomeo (zwróconym zenitalnie), wykorzystując dwa moduły. W ich obrębie mieścić się mają wszelkie potrzebne przyrządy, w tym pojemniki na próbki naukowe, systemy przepływowe i czujniki związane z eksperymentami o nazwach Exocube, IceCold i OREOcube. Pod koniec trzyletniej misji próbki zostaną odesłane na Ziemię w celu szczegółowego ich zbadania i analizy.

Drugim ładunkiem będzie platforma eksperymentalna Euro Material Aging (SESAME), opracowana przez francuską agencję kosmiczną (CNES - Centre National d’Études Spatiales). Posłuży ona badaniom skali przeobrażenia nowych materiałów wystawionych na warunki kosmiczne. Następnie badane próbki zostaną przejęte i sprowadzone z powrotem na Ziemię. W tym celu wykorzystana zostanie specjalna funkcja Bartolomeo umożliwiająca odzyskanie ładunku. Powrót ma nastąpić po roku utrzymywania próbek w kosmosie, umożliwiając naukowcom dokładne ich zbadanie i pełne zrozumienie wpływu środowiska kosmicznego na materiały.

„Dzięki umowie ramowej znacznie ułatwiono ESA korzystanie z usług Bartolomeo w celu szybkiego i niedrogiego wyniesienia ładunków na ISS” - powiedział David Parker, dyrektor ESA ds. osobowej i robotycznej eksploracji kosmosu. „Zawieranie umów handlowych zostało usprawnione, co pozwala naszym badaczom w pełni korzystać z krótkich czasów realizacji i wysokiej elastyczności misji Bartolomeo" - dodał.

Bartolomeo to inwestycja w infrastrukturę ISS umożliwiająca obsługę do dwunastu zewnętrznych ładunków w środowisku kosmicznym i zapewniająca nowe możliwości badawcze. Działa dzięki współpracy Airbusa, ESA, NASA i ISS National Laboratory. „Duże zainteresowanie ESA i innych instytucji, a także wielu graczy komercyjnych potwierdza zapotrzebowanie rynku na nasze wydajne i niedrogie rozwiązania pozwalające umieszczać ładunki na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO)” - wskazał Andreas Hammer, dyrektor ds. eksploracji kosmosu w firmie Airbus.

Platforma Bartolomeo trafiła na orbitę w 2020 r., po czym została przytwierdzona do kadłuba modułu ISS Columbus z wykorzystaniem robotycznego ramienia. Po ostatecznym podłączeniu okablowania podczas najbliższych spacerów kosmicznych, na początku 2021 r. ma uzyskać gotowość do uruchomienia.

Bartolomeo nadaje się do realizacji wielu rodzajów misji, w tym obserwacji Ziemi, badań środowiskowych i klimatycznych, robotyki, materiałoznawstwa i astrofizyki. Zapewnia przyjęcie ładunków komercyjnych i badawczych w celu testowania technologii kosmicznych, weryfikacji nowego podejścia do biznesu kosmicznego, przeprowadzania eksperymentów naukowych w mikrograwitacji lub podejmowania przedsięwzięć związanych z produkcją kosmiczną.

Wyniesienie ładunków na platformę jest możliwe podczas każdej misji zaopatrzeniowej dla ISS, organizowanej mniej więcej co trzy miesiące. Bartolomeo może pomieścić ładunki o masie od 5 do 450 kg. Airbus zapewni klientom dostęp do optycznego łącza danych o przepustowości od jednego do dwóch terabajtów dziennie.

Ładunki wynoszone na orbitę mogą być przygotowane i gotowe do pracy w ciągu półtora roku od podpisania umowy. Ich rozmiary, interfejsy, przygotowanie przed uruchomieniem i procesy integracji są w dużej mierze znormalizowane. Skraca to czas realizacji i znacznie obniża koszty w porównaniu z tradycyjnymi misjami. Airbus deklaruje przy tym łatwy dostęp do platformy Bartolomeo jako kompleksowej usługi misji. Obejmuje ono wsparcie techniczne w przygotowaniu ładunku; uruchomienie i instalację; operacje i transfer danych oraz opcjonalny powrót ładunku na Ziemię.

Źródło: Airbus