Sondy
Kosmiczne teleskopy NASA w opałach z powodu redukcji budżetu
Zagraniczne media informują, że w wyniku ustaleń NASA działanie Kosmicznych Teleskopów Chandra oraz Hubble’a może zostać bardzo mocno ograniczone na skutek proponowanych cięć budżetu. Operatorzy misji są wzburzeni polityką prowadzoną przez agencję kosmiczną.
Jak wynika z informacji podanych przez portal Spacenews.com, w Stanach Zjednoczonych trwa dyskusja na temat dalszych losów Kosmicznych Teleskopów Chandra oraz Hubble’a. Przyczyną jest propozycja budżetu NASA na rok fiskalny 2025, która jak ocenia specjalnie powołana przez agencję kosmiczną komisja, mogłaby spowodować znaczące przeszkody w pozyskiwaniu cennych danych naukowych.
Propozycja budżetu NASA
W marcu br. amerykańska agencja kosmiczna opublikowała propozycję swojego budżetu na rok fiskalny 2025, w której znalazły się duże cięcia na programy wspomnianych teleskopów kosmicznych. Zgodnie z dokumentem, budżet na Kosmiczny Teleskop Chandra wynosi obecnie 68,3 mln USD, natomiast propozycja na 2025 r. zakłada jedynie 41,1 mln USD. Warto dodać, że w następnych latach również widoczna jest redukcja. Przykładowo na rok 2026 przewiduje się jedynie 26,6 mln USD.
W przypadku Hubble’a sytuacja jest nieco lepsza, chociaż jak wskazują eksperci, znacząco odczuwalna w kontekście dalszych działań teleskopu. Przeznaczona kwota w budżecie na bieżący rok to 93,3 mln USD, natomiast na 2025 r. 88,9 USD.
Wenętrzne kłótnie
Sprawa wydaje się dość interesująca z uwagi na krytykę pomysłu NASA przez członków specjalnej komisji, która została powołana przez samą agencję, a jej zadaniem jest przedstawienie sposobów redukcji kosztów programu. Rob Kennicutt, astronom z University of Arizona i Texas A&M University, który zasiadał w komisji oceniającej stwierdził, że w przypadku Chandry dalsze prowadzenie misji z takim budżetem będzie niemożliwe.
Oczywiście dopuszczalne są redukcje, które wpłyną na dalsze zdobywanie danych naukowych, natomiast zmniejszenie budżetu o 40% oraz planowane cięcia w kolejnych latach całkowicie to wykluczają. Podobne ograniczenia mogą dotknąć Kosmiczny Teleskop Hubble’a, którego niektóre tryby obserwacji mogłyby zostać wyłączone.
Sytuacja jest niekomfortowa nie tylko dla wspomnianego komisji ekspertów, ale również dla zespołu kontrolerów misji, wśród których już teraz planowane są zwolnienia w myśl założeń budżetu NASA. Naukowcy zastanawiają się również na sensem organu powołanego NASA, w sytuacji której plany dotyczące przyszłości Kosmicznych Teleskopów Chandra lub Hubble’a są jasno określone. Agencja kosmiczna stanowczo dementuje tego typu twierdzenie.
Z dostępnych informacji wynika, że przyszłość kosmicznych teleskopów pozostaje niejasne. Na ten moment nie wiemy w jaki sposób zostaną ograniczone ich funkcje oraz, czy w ogóle pozostaną operacyjne. Z jednej strony stanowisko NASA jest zrozumiałe. Księżycowy program Artemis oraz inne misje są bardzo kosztowne, a zatem niezbędne jest ustalenie priorytetów. Z drugiej strony żaden naukowiec nie chce, aby jego praca została zakończona.
Kosmiczne Teleskopy Chandra oraz Hubble’a znacząco przysłużyły się w zdobywaniu wiedzy na temat ewolucji Wszechświata. Sondy mają jednak swoje lata. Chandra trafiła na orbitę w lipcu 1999 r. przy pomocy promu kosmicznego Columbia w ramach misji STS-93. Hubble natomiast został wyniesiony przez prom Discovery (STS-31) i prowadzi obserwacje od kwietnia 1990 r.
Źródło: Spacenews.com / Space24.pl