KOSMONAUTYKA
Uzdatniacz powietrza ACLS leci na ISS
Airbus wysyła na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) nowy element systemu podtrzymywania życia (Life Support Rack). Ten zaprojektowany do działania w obiegu zamkniętym system – z tego względu nazwany ACLS (Advanced Closed Loop System) – powstał w laboratoriach spółki Airbus dla Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) jako demonstrator technologii oczyszczania powietrza i odzyskiwania tlenu dla potrzeb ISS.
Załadowany do hermetycznej ładowni japońskiego bezzałogowego statku zaopatrzeniowego HTV-7, ACLS oczekuje obecnie na rozpoczęcie misji w kosmodromie Tanegashima.
Start jest zaplanowany na 11 września 2018 r. Po dostarczeniu na ISS, urządzenie zostanie zainstalowane na Stacji 2 listopada w mieszczącym amerykańskie laboratorium module Destiny przez astronautę ESA – a zarazem dowódcę Stacji – Alexandra Gersta. Zastosowane w ACLS rozwiązania techniczne stanowią przełomowy krok naprzód w pracach nad systemami podtrzymywania życia w obiegu zamkniętym, niezbędnymi dla przetrwania uczestników misji kosmicznych wykraczających poza niską orbitę okołoziemską.
Powietrze na ISS charakteryzuje się wyższym stężeniem dwutlenku węgla niż atmosfera ziemska i wynosi ok. 0,4 procenta. ACLS ma dodatkowo wesprzeć istniejący system podtrzymywania życia Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w usuwaniu CO2 z powietrza, którym oddycha jej personel. Funkcję tę realizują dwa komponenty: jeden odpowiada za adsorpcję CO2 za pomocą Astrine (specjalnej żywicy aminowej), a sercem drugiego jest reaktor Sabatiera (przekształcający dwutlenek węgla przy udziale wodoru w metan i wodę).
Trzecim komponentem nowego urządzenia ESA jest elektrolizator, zamieniający wodę w tlen i wodór. Uzyskiwany tą drogą tlen uzupełnia powietrze wewnątrz ISS, a wodór jest wykorzystywany przez poprzedni element procesu - reaktor Sabatiera.
Nadzorem i obsługą systemu ACLS zajmie się nowo utworzony zespół operacyjny z siedzibą w zakładach Airbus w niemieckim Friedrichshafen. Zespół operacyjny ACLS (ACLS OPS) wchodzi w skład sieci naziemnej obsługi ISS i bezpośrednio współpracuje z należącym do ESA centrum kontroli europejskiego laboratorium kosmicznego Columbus
w Oberpfaffenhofen.
Po zainstalowaniu w ISS, zespół ACLS OPS rozpocznie sześciotygodniową fazę wdrażania nowego urządzenia, podczas której jego działanie zostanie drobiazgowo sprawdzone. Po pomyślnym wdrożeniu ACLS rozpocznie pracę na pokładzie ISS, pozostając w użytku do końca roku 2019 i przez ten czas dbając o dodatkowe obniżanie zawartości CO2 w powietrzu Stacji i wzbogacając je w odzyskiwany tlen.
Źródło: Airbus