"Polska Noc Kosmiczna" w ambasadzie RP w Waszyngtonie

Organizatorami „Polskiej Nocy Kosmicznej” były ambasada RP w Waszyngtonie oraz Polska Agencja Kosmiczna (PAK) wespół ze Związkiem Pracodawców Sektora Kosmicznego. Spotkanie zgromadziło blisko 100 uczestników: przedstawicieli polskiego rządu, w tym Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, PAK oraz spełniających podobne funkcje agencji rządowych Japonii, Rumunii i Ukrainy, a także licznych reprezentantów firm sektora kosmicznego polskiej gospodarki.

W spotkaniu uczestniczyli m.in. członkowie Parlamentarnej Grupy ds. Przestrzeni Kosmicznej: przewodniczący tej grupy - poseł Jerzy M. Materna (PiS), wiceprzewodniczący i poseł Paweł Pudłowski (PO–KO) oraz doradca naukowy tej grupy, fizyk i metrolog dr Włodzimierz Lewandowski.

Wśród honorowych gości „Polskiej Nocy Kosmicznej” znalazł się natomiast Steve Jurczyk, wysoki przedstawiciel NASA polskiego pochodzenia będący trzecią w hierarchii osób zarządzających amerykańską Narodową Agencją Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej. Oprócz niego, goście spotkania był również astronauta płk. George Zamka. Zamka był dowódcą misji STS-130 NASA, podczas której w lutym 2010 roku załoga wahadłowca Endeavour dostarczyła do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) wyprodukowany we Włoszech na zamówienie Europejskiej Agencji Kosmicznej moduł połączeniowy Tranquility.

Ambasador Polski w Waszyngtonie, Piotr Wilczek - otwierając spotkanie - powiedział, że jest ono okazją „do przedyskutowania współpracy Polski w dziedzinie przemysłu kosmicznego nie tylko ze Stanami Zjednoczonymi, ale także z innymi krajami”. Polski dyplomata podkreślił, że „przemysł kosmiczny jest jedną z kluczowych dziedzin, określających na kolejne dekady kierunki rozwoju gospodarczego poprzez wypracowanie innowacyjnych rozwiązań i nowych technologie”.

Podczas części oficjalnej „Polskiej Nocy Kosmicznej” wystąpili prezes Polskiej Agencji Kosmicznej Michał Szaniawski, Kinga Gruszecka z Departamentu Projektów Obronnych PAK oraz Julita Wilczek, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii, która przedstawiła założenia i cele polskiego programu kosmicznego.

Z kolei Paweł Wojtkiewicz, prezes Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego, zrzeszającego przedstawicieli polskiego przemysłu wysokich technologii, przedstawił najważniejsze etapy w rozwoju swojej branży w Polsce.

Szef ZPSK zwrócił uwagę, że większość firm przemysłu kosmicznego działających w Polsce to firmy bardzo młode, powstałe po wejściu Polski w listopadzie 2012 roku do Europejskiej Agencji Kosmicznej. Sektor kosmiczny gospodarki, aby dalej się rozwijać „potrzebuje od rządu środków i funduszy” – powiedział w rozmowie z Polską Agencją Prasową.

Sektor kosmiczny w każdym kraju jest bardzo silnie powiązany z administracją z zamówieniami publicznymi i środkami z budżetu państwa. Tak samo jest w Stanach Zjednoczonych. Budżety przeznaczone na badanie Kosmosu przez NASA jak i przez Departament (ministerstwo) Obrony są olbrzymie. W Polsce te budżety są bardzo małe.

Zarówno Wojtkiewicz, jak i Gruszecka z PAK wskazali, że zwiększenie nakładów na badania kosmosu i rozwój sektora kosmicznego polskiej gospodarki jest uzależnione od zrozumienia potrzeb tego sektora w społeczeństwie i poparcia społeczeństwa dla zwiększonych wydatków z budżetu państwa na tę dziedzinę. Tymczasem obecnie, jak zasygnalizowano, świadomość potrzeb w tej dziedzinie w społeczeństwie polskim ma wciąż być znikoma.

Część oficjalną "Polskiej Nocy Kosmicznej" zakończyła seria prezentacji firm działających w przemyśle kosmicznym w Polsce. Większość zgromadzonych w rezydencji ambasadora RP stanowili uczestnicy obradującego w Waszyngtonie od poniedziałku 70. Międzynarodowego Kongresu Astronautycznego.

Kongres IAC 2019 zorganizowany w tym roku pod hasłem „Space: The Power of the Past. The Promise of the Future” (Kosmos: Siła przeszłości, nadzieje przyszłości”) zgromadził w stołecznym ośrodku konferencyjnym im. Walta Washingtona ponad 6 tys. uczestników - naukowców, przedstawicieli rządowych i prywatnych ośrodków badawczych oraz reprezentantów sektora prywatnego przemysłu kosmicznego, z ponad 80 państw świata.

Współpraca pomiędzy sektorem prywatnym a agencjami rządowymi w badaniach Kosmosu i w przemyśle kosmicznym była jednym z głównych zagadnień przewijających się podczas ponad 200 sesji i dyskusji panelowych pięciodniowego Kongresu IAF – największego i najważniejszego takiego dorocznego zgromadzenia w dziedzinie szeroko pojętej działalności kosmicznej.

Przykładem wzrastającego znaczenia sektora prywatnego w badaniach przestrzeni kosmicznej było ustanowienie przez organizatorów kongresu „Nagrody za wybitne osiągnięcia w przemyśle kosmicznym” (Excellence in Industry Award). Jako pierwsza nagrodę przyznawaną za wybitny wkład w badania kosmosu w sektorze prywatnym otrzymała założona przez szefa Amazon, Jeffa Bezosa - firma Blue Origin.

Bezos, odbierając nagrodę IAF dla „Blue Origin” przedstawił swoją „narodową drużynę” - konsorcjum złożone z firm Blue Origin, gigantów zbrojeniowo-aeronautycznych korporacji Lockheed Martin i Northrop Grumman oraz niekomercyjnej organizacji badawczej Draper Laboratory. Zadaniem tej „drużyny marzeń” (ang. „dream team”) będzie budowa lądownika księżycowego Blue Moon w ramach programu Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej „Artemis”. Celem programu „Artemis” – jednego z przykładów współpracy sektora prywatnego z rządem federalnym w badaniach Kosmosu jest doprowadzenie w perspektywie 2024 roku do ponownego lądowania człowieka na Księżycu.

Opracowanie: PAP-Tadeusz Zachurski