Spotkanie pod egidą PAK dedykowane europejskiej robotyce kosmicznej

Spotkanie z udziałem kilkunastu przedsiębiorców i przedstawicieli jednostek naukowo-badawczych odbyło się w warszawskim biurze PAK w dniu 25 lipca 2018 r. Otworzył je Prezes PAK dr hab. Grzegorz Brona, który podkreślił istotną rolę tej dziedziny dla polskiego sektora kosmicznego, a także zwrócił uwagę na znaczący potencjał i dokonane już osiągnięcia w ostatnich latach w Polsce w tym obszarze, w ramach misji ESA i innych agencji kosmicznych. Jednocześnie podkreślił, że jednym z priorytetów PAK na najbliższe lata jest przystąpienie w 2019 r., w charakterze pełnoprawnego członka, do europejskiego konsorcjum Strategicznego Klastra Badawczego (SRC) PER ASPERA. W jego skład wchodzi obecnie ESA (koordynator) oraz pięć narodowych agencji kosmicznych z: Francji, Włoch, Niemiec, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii.

Główne cele spotkania to: omówienie szans i możliwości udziału polskich podmiotów w konkursach KE dotyczących Strategicznego Klastra Badawczego „PER ASPERA” w ramach programu Horyzont 2020 oraz Horyzont Europa, omówienie aktualnego stanu zaawansowania projektów polskich podmiotów związanych z robotyką kosmiczną, realizowanych w ramach programów ESA i KE, a także udział przedstawicieli sektora w tworzeniu rekomendacji dla ścieżek rozwoju robotyki kosmicznej.

Dr Piotr Świerczyński z Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE omówił inicjatywę KE – Strategiczny Klaster Badawczy (SRC) w obszarze robotyki o akronimie PER ASPERA, ze szczegółowym uwzględnieniem dotychczasowych konkursów, zasad finansowania, zawartych kontraktów, w tym z polskimi podmiotami oraz plany na przyszłość związane z kontynuacją programu w ramach programu Horyzont Europa. Zwrócił też uwagę na istotne zadania, które z upoważnienia KE realizuje europejskie konsorcjum PSA (“Program Support Activities”), na czele z ESA. Rola konsorcjum to m.in.: przygotowanie europejskiej mapy drogowej w zakresie „Space Robotics”, definiowanie zagadnień do konkursów na granty („operational grants”) w ww. obszarze w ramach programu UE HORYZONT 2020 i kolejnym programie ramowym UE - Horyzont Europa, jak również wsparcie dla KE.

W trakcie spotkania uczestnicy zapoznali się z prezentacją dr hab. inż. Karola Seweryna z Centrum Badań Kosmicznych PAN na temat obecnych i przyszłych wyzwań w europejskiej robotyce kosmicznej, i aktualnego zaangażowania polskich firm i jednostek naukowo-badawczych w bieżące i przyszłe misje dotyczące robotyki. Omówiono projekty, od najwyższych poziomów TRL, poprzez zrealizowane już przedsięwzięcia o poziomie TRL 4-6, jak również te o najniższym poziomie gotowości technologicznej. Przedstawiciel CBK PAN omówił też najważniejsze kierunki działania Europejskiej Agencji Kosmicznej w zakresie robotyki, tj. eksplorację planetarną oraz systemy orbitalne. Jako istotny i przyszłościowy kierunek rozwoju w światowej robotyce i eksploracji uznał ISRU (In Situ Resources Utilization). W jego ocenie będzie to jeden z wiodących kierunków w ciągu najbliższych 10 lat.

Przedstawiciel Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów PIAP Mateusz Wolski przedstawił prezentację jednego z projektów – „I3DS”, realizowanego w ramach przyznanego grantu z pierwszego konkursu finansowanego z programu Horyzont 2020 (OG 4) w ramach PER ASPERA. Projekt dotyczy rozwoju serii sensorów i czujników, które mogą być wykorzystywane w przyszłych misjach, zarówno w ścieżce orbitalnej, jak i planetarnej. Mateusz Wolski omówił zadania realizowane przez Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, współpracę z liderem konsorcjum (Thales Alenia Space), jak i korzyści związane z udziałem w międzynarodowym konsorcjum. Jednocześnie zachęcił przedstawicieli krajowego przemysłu do zainteresowania się kolejnymi konkursami, a także wskazał na potrzebę zaangażowania się oficjalnego przedstawiciela kraju reprezentującego polską administrację, na czele z PAK, w prace konsorcjum zarządzającego tym programem.

W trakcie dyskusji uczestnicy wskazywali na kilka istotnych korzyści dla podmiotów związanych z udziałem w programie PER ASPERA i udziale w poszczególnych konkursach, jak np.: możliwość realizacji dodatkowych projektów w zakresie robotyki orbitalnej i planetarnej, komplementarnych do ESA i udział w misji technologicznej, współpraca z dużymi integratorami systemowymi, możliwość przetestowania i poprawy posiadanych technologii w zakresie robotyki orbitalnej (np. serwisowanie satelitów) i planetarnej, wpływ (poprzez PAK) na tematykę kolejnych konkursów w ramach PER ASPERA, a także dostęp do informacji o projektach i działaniach planowanych w najbliższej przyszłości. Może się to przyczynić do poprawy konkurencyjności polskich firm na rynku europejskim.

W wydarzeniu uczestniczyli m.in. przedstawiciele instytutów badawczo-naukowych i uczelni zajmujących się tematyką robotyki, w tym: CBK PAN, PIAP Space, Politechniki Łódzkiej, Politechniki Poznańskiej oraz przemysłu, m.in.: Astronika, Sener, Creotech Instruments, N7 Space, PIAP Space, a także administracji publicznej: MNiSW, KPK PB UE, PAK, jak i Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego. Organizatorem wydarzenia był Departament Strategii i Współpracy Międzynarodowej Polskiej Agencji Kosmicznej.

Źródło: Polska Agencja Kosmiczna