POLITYKA I PRAWO KOSMICZNE
Polska Agencja Kosmiczna w nowej formule. Nowelizacja z lipcowym terminem wejścia w życie
Z datą 5 lipca 2019 roku został ogłoszony w Dzienniku Ustaw RP znowelizowany akt normatywny o działalności Polskiej Agencji Kosmicznej. To bezpośredni efekt podpisania w dniu 25 czerwca br. przez Prezydenta RP, Andrzeja Dudę, uprzednio przedłożonego projektu zmiany ustawy. Dopełniono w ten sposób ostatniego formalnego kroku dzielącego nowelizację od jej ostatecznego wejścia w życie.
Ogłoszenie znowelizowanej ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej w Dzienniku Ustaw RP nastąpiło nieco ponad tydzień po złożeniu pod nią prezydenckiego podpisu. Jak zakomunikowała Kancelaria Prezydenta RP, akceptacja noweli przez głowę państwa nastąpiła w dniu 25 czerwca br. Zgodnie z polskim porządkiem ustawodawczym, był to ostatni krok decyzyjny dzielący akt normatywny od uznania jego obowiązywania.
Zmieniona ustawa wejdzie w życie w terminie 14 dni od jej ogłoszenia. Czas ten jest liczony od dnia 5 lipca br., będącego dniem pojawienia się treści noweli w Dzienniku Ustaw RP.
Zatwierdzenie aktu przez prezydenta zbiegło się w czasie z informacją o utrzymaniu Michała Szaniawskiego w roli pełniącego obowiązki Prezesa PAK na okres kolejnych 3 miesięcy. Decyzję podjął 28 czerwca br., zgodnie z dotychczas obowiązującym kształtem ustawy o PAK, premier Mateusz Morawiecki. Wyznaczony okres liczony jest od 1 lipca 2019 roku i będzie trwał do czasu spodziewanego niebawem powołania nowego prezesa agencji. Michał Szaniawski pełni swoje obowiązki w PAK od 1 kwietnia 2019 roku.
Na mocy przyjętej nowelizacji, Polska Agencja Kosmiczna ma przybrać postać eksperckiego zaplecza dla instytucji państwowych związanych z polityką kosmiczną. Z założenia ma pełnić funkcje i zadania doradcze oraz służyć swoją specjalistyczną wiedzą rozmaitym zainteresowanym odbiorcom. Z jej pomocy będą mogły też skorzystać podmioty prywatne, w tym przedsiębiorstwa branżowe.
W lutym 2017 roku założyliśmy, że do 2030 roku będziemy uczestniczyć na poziomie 3 proc. w europejskim obrocie sektora kosmicznego. Zależy nam, by Agencja w sposób ekspercki udzielała wsparcia, zarówno finansowego jak i niefinansowego, szerokiemu gronu podmiotów i by było to jasno określone. Rozwiązanie to pozwoli na skuteczniejszą realizację programów, które są istotne dla dalszego rozwoju naszej gospodarki.
PAK ma obsługiwać także udzielanie wsparcia finansowego, jakie zostało przewidziane dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, przedsiębiorców, stowarzyszeń, a także partnerów społecznych i gospodarczych (organizacji pracodawców, związkowych). Będzie ono udzielane na prace badawczo-rozwojowe; wspieranie innowacyjności; szkolenia, doradztwo, udział w targach, misjach gospodarczych oraz innych wydarzeniach (konferencjach, seminariach, warsztatach).
Ponadto Agencja ma wspierać promocję polskiej gospodarki i myśli naukowej na arenie międzynarodowej. Wsparcie obejmie także działalność informacyjną i promocyjną, jak również projekty edukacyjne. Ustawa rozszerza też zadania PAK w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa o dwie nowe dziedziny: technologie rakietowe oraz analizę zagrożeń w przestrzeni kosmicznej.
Ustawa dopełnia naszą misję uporządkowania zarządzania potencjałem polskiego sektora kosmicznego. To bardzo innowacyjna branża i konieczny jest mechanizm, który będzie odpowiednio ją wzmacniał. Chcemy wspierać ambicje polskich firm, naukowców i start-upów.
Zmianie ulega też przede wszystkim podległość służbowa kierownictwa PAK i ścieżka podporządkowania względem odpowiedniego organu nadzorującego. Po wejściu w życie nowych przepisów, PAK będzie podlegać ministrowi odpowiedzialnemu za kształtowanie polityki kosmicznej, czyli ministrowi przedsiębiorczości i technologii.
Założeniem przyświecającym tej poprawce jest zapewnienie większej spójności systemowej i operacyjnej. W uzasadnieniu przyjętego rozwiązania wskazano, że jest spójne z międzynarodowymi standardami funkcjonowania agencji kosmicznych. Europejskie agencje podlegają zazwyczaj ministrom właściwym w sprawach polityki kosmicznej, którymi są najczęściej ministrowie gospodarki lub nauki.
Szersze informacje na temat zakresu i specyfiki proponowanych zmian można znaleźć w naszych poprzednich artykułach.