Polska spółka z historycznym kontraktem na eksplorację Księżyca

Start misji z udziałem teleskopu Scanway planowany jest do końca 2025 roku. To pierwsze komercyjne zamówienie w historii polskiego sektora kosmicznego, w którym polska firma dostarczy instrument optyczny do misji związanej z eksploracją Księżyca. Intuitive Machines to amerykański podmiot notowany na NASDAQ o kapitalizacji ok. 1,9 mld USD (na dzień 19.12.2024).

„Plan ustanowienia na Księżycu trwałej obecności człowieka napędza globalne inwestycje w misje załogowe, obserwacyjne oraz robotyczne, które zbudują infrastrukturę orbitalną i transportową. Scanway dokonuje historycznego wydarzenia dla polskiego sektora kosmicznego – w przyszłym roku teleskop opracowany i dostarczony przez nasz zespół poleci na Księżyc w amerykańskim prywatnym satelicie” – komentuje Jędrzej Kowalewski, Prezes Zarządu Scanway S.A.

„To nasza oferta została wybrana spośród globalnej konkurencji. Łączymy zatem siły z kolejnym wiodącym w swojej dziedzinie podmiotem i tym razem jest to obszar eksploracji Księżyca. Chcemy być jednym z kluczowych partnerów w rosnącej liczbie misji księżycowych w najbliższej dekadzie i stać się ważnym ogniwem tego perspektywicznego rynku i jego łańcucha wartości.” – dodał.

Polsko–amerykańska eksploracja Księżyca

Otrzymane 19 grudnia 2024 r. zamówienie jest elementem inicjatywy Lunar Data Network (LDN) Intuitive Machines, wspierającej budowę kompleksowej infrastruktury dla przyszłych misji na Księżyc i w dalszą eksplorację kosmosu. Teleskop dostarczony przez Scanway posłuży do mapowania Księżyca, w tym wykrywania minerałów na jego powierzchni z wykorzystaniem technologii optycznych (ładunek optyczny Scanway będzie elementem pierwszego satelity wysyłanego w ramach Lunar Data Network).

Satelita Intuitive Machines, wyposażony w zmodyfikowaną wersję jednego z przygotowywanych aktualnie teleskopów Spółki, będzie poruszał się na orbicie eliptycznej w odległości od 500 km do 2800 km od powierzchni Księżyca.

Intuitive Machines to amerykańska firma zajmująca się eksploracją kosmosu i budową infrastruktury księżycowej. Specjalizuje się w tworzeniu zaawansowanych lądowników księżycowych, systemów komunikacji cislunarnej oraz rozwoju usług nawigacyjnych dla misji kosmicznych. W lutym 2024 roku zapisała się w historii jako pierwsza prywatna organizacja, która wylądowała na Księżycu.

Amerykański podmiot odgrywa kluczową rolę w programie NASA Commercial Lunar Payload Services (CLPS), mając na swoim koncie trzy kontrakty na dostarczanie ładunków na powierzchnię Księżyca: IM-1 (zrealizowany), IM-2 (2025) i IM-3 (2026). We wrześniu 2024 r. firma podpisała z NASA kontrakt o wartości do 4,82 mld USD na świadczenie usług komunikacyjnych i nawigacyjnych dla misji w regionie bliskiego kosmosu, obejmującym obszar od powierzchni Ziemi po przestrzeń poza Księżycem.

„Przygotowanie teleskopu do misji księżycowej to wymagające przedsięwzięcie technologiczne, które wiąże się z koniecznością precyzyjnego spełnienia rygorów środowiskowych i funkcjonalnych. Jest to znaczący krok w dostosowaniu naszych produktów do pracy poza niską orbitą ziemską.” - mówi Michał Zięba, Chief Technology Officer w Scanway S.A.

Rosnąca rola ekonomii księżycowej

Do tej pory tylko pięć krajów z sukcesem przeprowadziło lądowanie na Księżycu: Rosja, Stany Zjednoczone, Chiny, a w latach 2023–2024, także Indie i Japonia. W lutym 2024 r. Intuitive Machines zapisało się w historii jako pierwsza prywatna organizacja, która z powodzeniem wylądowała na Księżycu, co jednocześnie oznaczało powrót USA na jego powierzchnię po ponad 50 latach nieobecności.

USA (program Artemis mający wykorzystać m.in. Starshipa Elona Muska) i Chiny (program ILRS) oficjalnie zadeklarowały już plany załogowego lądowania na Księżycu przed 2030 rokiem, a Rosja, Indie i Japonia również wyrażają zainteresowanie księżycowym kierunkiem rozwoju.

Wartość inwestycji w misje księżycowe ma wzrosnąć z 11 mld USD wygenerowanych w 2023 roku do blisko 17 mld USD planowanych w 2032 roku wg danych raportu Euroconsult. W ciągu najbliższej dekady przewidywany jest ponad 3-krotny wzrost liczby eksploracyjnych misji kosmicznych do poziomu 751 z wysokim, 31% udziałem misji księżycowych, za które odpowiadać będą: instytucje rządowe (46% misji), podmioty komercyjne (35% misji) oraz ośrodki naukowo-akademickie (19% misji).

Źródło: Komunikat prasowy Scanway S.A.