Czwarty polski satelita z powodzeniem otworzył żagiel [WIDEO]

Po godzinie 9.00 operatorzy stacji naziemnych (mieszczących się na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej oraz w siedzibie firmy Future Processing w Gliwicach) nawiązali łączność radiową z satelitą PW-Sat2, by zbadać jego aktualny stan i przygotować się do wykonania głównego eksperymentu misji. Około półtorej godziny później, gdy satelita ponownie przelatywał nad Polską, rozpoczęła się kolejna – jedna z ważniejszych dla przebiegu całej misji – sesja komunikacji. Operatorzy, po ponownym upewnieniu się, że wszystkie kluczowe podsystemy są sprawne, wysłali komendę uruchamiającą eksperyment żagla, a kamery umieszczone na pokładzie rozpoczęły wykonywanie sekwencji zdjęć, by zarejestrować ten kluczowy moment.

O godzinie 10:54 w telemetrii przekazywanej z satelity zarejestrowano zmianę na przełączniku informującym o stanie mechanizmu trzymającego żagiel oraz znaczne zmiany wskazań żyroskopów – zgodnie z przewidywaniami, po otwarciu żagla, satelita zaczął się szybciej obracać. W trakcie trzeciej porannej sesji komunikacyjnej odebrane zostały szczegółowe dane o stanie satelity z czasu trwania eksperymentu żagla oraz jedno ze zdjęć wykonane przez kamerę pokładową, ukazujące rozłożony żagiel deorbitacyjny.

W trakcie kolejnych kilku sesji komunikacji, przy wsparciu radioamatorów z całego świata, została pobrana sekwencja zdjęć wykonanych podczas głównego eksperymentu. Na zamieszczonym poniżej materiale wideo widać zachowanie żagla deorbitacyjnego tuż po wysunięciu ze zbiornika umieszczonego na satelicie PW-Sat2. Zdjęcia zostały wykonane w 5-cio sekundowych odstępach.

Udało się nam przeprowadzić wszystkie zaplanowane eksperymenty. Czujemy się dumni z tego, że osiągnęliśmy założone cele. Jest to szczególny moment także dlatego, że to oznacza koniec misji i koniec życia PW-Sata2, który w ciągu kilkunastu miesięcy spłonie w atmosferze. Ale daje również nadzieję, że pomysł polskich inżynierów na deorbitację satelitów będzie mógł być stosowany z powodzeniem na innych urządzeniach tego typu umieszczanych w kosmosie.

– „Gratuluję wszystkim, którzy zapracowali na ten sukces. Cieszy mnie, że w tym gronie są także inżynierowie z FP, którzy z czystej pasji zaangażowali się w projekt. Eksploracja kosmosu jest dla marzycieli i dziś to nasze święto" – mówi Jarosław Czaja, CEO Future Processing, partnera strategicznego projektu PW-Sat2.

Budowa żagla

Ramiona żagla deorbitacyjnego zbudowane są ze sprężyn płaskich umieszczonych w wytrzymałych mylarowych kieszeniach. Zmagazynowana energia sprężysta pozwala rozwinąć się żaglowi po zwolnieniu z zasobnika, a ich kształt pozwala zachować sztywność i stabilność nawet w warunkach normalnego ziemskiego ciążenia. Ramiona ułożone są po przekątnych żagla i dzięki niewielkim wymiarom pozwalają, by średnica zwiniętego żagla nie przekraczała 8,5 cm.

Plan misji

Początkowy plan misji zakładał otwarcie żagla deorbitacyjnego 40 dni po umieszczeniu satelity PW-Sat2 na orbicie. Jednak już po 20 dniach, a więc w połowie trwania misji, zostały wykonane wszystkie założone wcześniej “przed-żaglowe” cele. Wiele eksperymentów zostało uruchomionych więcej razy niż planowano. Na decyzję o przyspieszeniu wykonania głównego eksperymentu wpływ miało także rosnące ryzyko utraty satelity. Obiekty umieszczone w kosmosie narażone są na działanie promieniowania kosmicznego, które stwarza ogromne zagrożenie, głównie dla elektroniki. Każdy kolejny dzień zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych dla systemu awarii, które mogą być nieodwracalne w skutkach.

Wraz z otwarciem żagla zespół przeszedł do ostatniej fazy projektu. W kolejnych dniach operatorzy stacji naziemnych będą starali się utrzymać łączność z satelitą i odebrać możliwie dużo danych o jego stanie. Duże wymiary żagla utrudniają pozyskiwanie energii słonecznej, dlatego spodziewana jest utrata łączności i zakończenie działania satelity. Głównym zadaniem tej fazy jest jednak obserwowanie degradacji orbity PW-Sat2. Będzie to realizowane na podstawie ogólnodostępnych danych radarowych z bazy NORAD, tych samych, dzięki którym stacje naziemne potrafiły wcześniej wyśledzić pozycję satelity na niebie. Dostępne dane zawierają parametry orbity, z których można odczytać między innymi wysokość przelotu obiektu. Takie śledzenie będzie prowadzone przez kolejne kilka, kilkanaście miesięcy, aż do momentu, kiedy obiekt PW-Sat2 zniknie z radarów, co będzie równoznaczne z całkowitym spaleniem się w górnych warstwach atmosfery. Przebieg obniżania się orbity i czas deorbitacji będzie porównany z wykonanymi wcześniej analizami. To pozwoli określić jaka była rzeczywista skuteczność takiego rozwiązania deorbitacji.

Przeprowadzona misja okazała się sporym sukcesem zespołu studentów z Politechniki Warszawskiej. Przygotowany przez nich test technologii żagla deorbitacyjnego może pomóc w skutecznym zmierzeniu się z problemami będącymi konsekwencją wzrostu liczby obiektów umieszczanych na orbicie okołoziemskiej. PW-Sat2 w czasie swojej misji doświadczył bliskiego przelotu niedziałającego obiektu w odległości 79 metrów. W trakcie zaledwie 20 dni nanosatelita był już zagrożony zderzeniem. Tego typu sytuacje dla większych satelitów występują znacznie częściej. To zdarzenie doskonale pokazuje dlaczego misja PW-Sat2 jest  ważna, a problem śmieci kosmicznych tak aktualny.

Źródło: FP Space