- Wiadomości
Thorium Space – Polskie okno do europejskiej konstelacji IRIS²
Gdy Unia Europejska stawia na autonomię i odporność systemów łączności satelitarnej poprzez ambitny program IRIS² (ang. Infrastructure for Resilience, Interconnectivity and Security by Satellite), pojawia się realna szansa, by nowoczesne europejskie podmioty – również z Polski – odegrały w nim kluczową rolę.
Autor. Thorium Space
Materiał sponsorowany
Thorium Space, z doświadczeniami wynikającymi z licznych projektów B+R, dotyczącymi przede wszystkim satelitarnych, w pełni programowalnych i rekonfigurowalnych nadawczo-odbiorczych ładunków użytecznych (ang. software defined payload) w paśmie Ka, może zaoferować kompetencje odpowiadające zarówno segmentowi naziemnemu, jak i elementom orbitalnym przyszłej infrastruktury IRIS².
Czym jest IRIS² i czego wymaga?
IRIS² to wieloorbitalna konstelacja obejmująca zarówno LEO (ang. Low Earth Orbit), jak i MEO (ang. Medium Earth Orbit), której celem jest dostarczanie bezpiecznej łączności dla instytucji rządowych Unii Europejskiej, zarządzania kryzysowego, infrastruktury krytycznej oraz usług szerokopasmowych dla obywateli i przedsiębiorstw. Zakłada się również, że cześć satelitów LEO będzie służyło jako demonstratory technologii. Dzięki temu mniejsze firmy będą mogły wykorzystać ten program do rozwoju swoich produktów.
System ma zapewnić elastyczne zarządzanie przepustowością i wysoką odporność na zakłócenia. IRIS² będzie integrować łączność naziemną (tj. stacje naziemne, sieci telekomunikacyjne, terminale) z segmentem orbitalnym; wymaga to umiejętności budowy zaawansowanych systemów integrujących elementy analogowe (anteny, wzmacniacze, konwertery częstotliwości) oraz cyfrowe (układy scalone do formowania wiązki, adaptacyjnego zarządzanie pasmem i innych algorytmów przetwarzania sygnałów).
Projekt ma charakter strategiczny - część misji IRIS² będzie realizowana przez konsorcjum SpaceRISE (operatorzy SES, Eutelsat, Hispasat wraz z kluczowymi partnerami, takimi jak Airbus Defence & Space, Thales Alenia, OHB, Deutsche Telekom itp.). To wysoko stawia poprzeczkę dla polskich podmiotów przemysłowych.
Dlaczego Thorium Space ma potencjał, by być partnerem IRIS²?
Thorium Space S.A. to polska firma technologiczna rozwijająca zaawansowane technologie i urządzenia służące do komunikacji satelitarnej nowej generacji. Strategią i ambicją firmy jest samodzielne projektowanie kompletnych systemów oraz ich wykonanie w ramach europejskich łańcuchów dostaw. Projektując swoje rozwiązania nie stawiamy się w roli integratora (nie kupujemy poszczególnych modułów u innych dostawców w celu „złożenia” z nich ostatecznego produktu).
Firma dąży do wytworzenia pełnego know-how projektowego i konstrukcyjnego, startując z poziomu podstawowych komponentów i układów scalonych. To bardzo trudna i kosztowna misja, ale biorąc pod uwagę aktualną sytuację geopolityczną dająca największą korzyść długofalową. W ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych firma tworzy rodzinę terminali pasma Ka (Aurora, Aurora Pro) oraz Ku (Ares), które stanowią przykłady pierwszych płaskich terminali satelitarnych nowej generacji opracowanych w Polsce. Celem jest stworzenie produktów komercyjnych bazujących na technologii aktywnych anten z elektronicznie sterowaną wiązką do komunikacji i śledzenia satelitów.
Jedną z zalet jest możliwość płynnego przełączania się między satelitami różnych orbit (w miarę potrzeby) bez zerwania połączenia, czyli w sposób niezauważalny dla użytkownika. Thorium Space prowadzi wspólnie z Europejską Agencją Kosmiczną projekt, którego celem jest zaprojektowanie i wyprodukowanie pełnego systemu telekomunikacyjnego dla satelitów geostacjonarnych typu HTS (ang. High Throughput Satellite). Firma dąży do przetestowania opracowanej technologii na niskiej orbicie okołoziemskiej i stworzenia (wraz z polskimi firmami partnerskimi) testowej konstelacji telekomunikacyjnej.
W obszarze zarówno terminali naziemnych jak i satelitarnych ładunków telekomunikacyjnych niezbędnym elementem są zaawansowane systemy antenowe. Thorium Space wypracowało kompetencje projektowania i produkcji (obecnie w ograniczonej skali) aktywnych anten fazowanych na różne pasma częstotliwości. Kompetencja ta jest kluczowa dla rozwoju pozostałych urządzeń.
Thorium Space prowadzi również strategiczne inicjatywy związane z projektowaniem i konstrukcją dedykowanych układów scalonych. W dłuższej perspektywie projekty te powinny wzmocnić pozycję firmy na rynku.
Terminale naziemne
Opracowanie terminali w technologii AESA, tj. wykorzystujących aktywne anteny z elektronicznie skanowaną wiązką, umożliwia szeroki zakres zastosowań - od stacjonarnych po mobilne, w tym instalowanych na pojazdach, jednostkach pływających czy platformach powietrznych. To rozwiązania podwójnego przeznaczenia-, które odpowiadają na potrzeby zarówno sektora cywilnego, jak i obronnego.
Thorium Space koncentruje się również na bezpieczeństwie danych i odporności łączności na zakłócenia. W związku z tym spółka planuje integrację zaawansowanych systemów szyfrowania oraz autonomicznych mechanizmów podtrzymywania transmisji w sytuacji zakłóceń. Prototyp terminala Aurora z sukcesem nawiązał łączność z satelitą HellasSat, otwierając drogę do dalszych testów interoperacyjności.
Ładunki telekomunikacyjne dla satelitów HTS
Thorium Space dąży do demonstracji na niskiej orbicie okołoziemskiej telekomunikacyjnego ładunku użytecznego działającego w paśmie Ka w ramach formacji kilku satelitów. Wykorzystanie IRIS2 do realizacji tych planów na orbicie vLEO wydaje się dobrym pomysłem, ale czy będzie to możliwe? Pozwoliłoby to na zademonstrowanie kluczowych technologii cyfrowego, telekomunikacyjnego ładunku użytecznego w paśmie Ka, a także na minimalizację ryzyka dla przedsięwzięć opracowania i wyniesienia ładunków na orbitę GEO.
Thorium Space rozwija technologię cyfrowych ładunków użytecznych z wielowiązkowymi antenami fazowanymi dla geostacjonarnych satelitów HTS, która poza szerokopasmową komunikacją ziemia-satelita oraz satelita-ziemia, oferuje szereg zalet technicznych i biznesowych takich jak możliwość zmiany pokrycia obszaru dostarczania usługi, jak i alokacji mocy i pasma częstotliwości pomiędzy wiązkami w celu adaptacyjnej zmiany przepustowości.
Współpraca z integratorami platform i producentami chipów
Thorium Space już obecnie współpracuje z europejskimi integratorami platform satelitarnych i producentami chipów wykorzystywanych zarówno w payloadach satelitarnych, jak i terminalach naziemnych. Firma nawiązała partnerstwo z Sivers Semiconductors w celu opracowania specjalistycznych układów scalonych wykorzystywanych do produkcji anten fazowanych dla aplikacji naziemnych i satelitarnych. Thorium Space realizuje również projekt dotyczący budowy cyfrowego ładunku telekomunikacyjnego dla Europejskiej Agencji Kosmicznej w ramach programu HummingSAT we współpracy z firmą SWISSto12.
Wniosek: unikalna propozycja dla IRIS²
Działając od ośmiu lat w segmencie naziemnym i orbitalnym, współpracując z europejskimi integratorami platform oraz producentami zaawansowanych chipów i komponentów łączności radiowej, Thorium Space plasuje się jako potencjalny dostawca pełnego zakresu rozwiązań dla łączności satelitarnej – od segmentu naziemnego, przez terminale końcowe, po payloady orbitalne – dla ambitnego programu IRIS².
Z perspektywy polskich firm kluczowe jest, aby umowy z UE dotyczące IRIS2 były tak skonstruowane abyśmy mogli wykorzystać ten projekt do rozwoju naszych kompetencji, produktów i wejścia w europejskie łańcuchy dostaw i aby nasza pozycja w projekcie była odzwierciedleniem zainwestowanych kwot. IRIS2 (wykorzystany w pełni) może dać polskiemu sektorowi kosmicznemu potężny impuls rozwojowy. Jak najwięcej komponentów systemu powinno być dostarczanych przez polskie firmy.
Biorąc pod uwagę długofalową perspektywę wykorzystania systemu IRIS2 ważne jest, aby Polska posiadała na swoim terytorium naziemne centrum operacyjne tego systemu oraz bramę komunikacyjną (ang. Gateway) ze zintegrowaną funkcją telemetrii, śledzenia i sterowania TT&C. Zwiększy to bezpieczeństwo narodowe w sytuacjach kryzysowych, poprawi pozycję Polski w stosunku do partnerów korzystających z systemu oraz pozwoli rozwinąć kompetencje polskich firm wybranych do realizacji określonego zakresu prac. Otworzy to drzwi do dalszych inwestycji w naszym kraju a przecież o to nam wszystkim chodzi.
Źródło: Thorium Space