Gwałtowna erupcja wulkanu na Pacyfiku. Satelity uchwyciły przebieg wybuchu

Sobotnia erupcja wulkanu Hunga Tonga Hunga Ha'apai na południowym Pacyfiku to kolejne z serii notowanych w ostatnim czasie poważnych zjawisk wulkanicznych w tamtym rejonie pacyficznego "Pierścienia Ognia" (obszaru wzmożonej aktywności sejsmicznej na styku lokalnych płyt tektonicznych). W odróżnieniu jednak od poprzedniej, grudniowej erupcji, wybuch zanotowany 15 stycznia br. był znacznie bardziej gwałtowny - według danych z ośrodka Tonga Geological Services, co najmniej 7 razy. Bezpośrednim efektem bieżącej erupcji był widowiskowy, sięgający 20 km wysokości piuropusz dymu, popiołu i gazów wulkanicznych oraz rozległa fala uderzeniowa, zarejestrowane przez systemy meteorologiczne i teledetekcyjne rozmieszczone w przestrzeni kosmicznej.

Spektakularny przebieg erupcji Hunga Tonga Hunga Ha'apai ukazał przede wszystkim zapis z satelity Himawari-8, obsługiwanego przez Japońską Agencję Meteorologiczną. Materiał z obserwacji zgromadziły też systemy satelitarne NOAA (amerykańskiej Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej) - na czele z satelitą GOES West. Według danych zgromadzonych przez NOAA jeszcze w dniu wystąpienia wybuchu, chmura wulkaniczna objęła krótko po erupcji obszar o promieniu 260 km od epicentrum.

Gwałtowne zdarzenie wywołało silną falę pływową w rejonie stolicy Tonga, Nuku'alofa - w obliczu zjawiska podano ostrzeżenie o tsunami dla wszystkich okolicznych wysp, a wkrótce także dla całego rozległego obszaru wybrzeży Pacyfiku. W regionie bezpośrednio dotkniętym erupcją wystosowano też komunikat o możliwym wystąpięniu kwaśnych deszczy. Ostrzeżenie przed tsunami wydały krótko po zdarzeniu amerykańskie, japońskie i nowozelandzkie ośrodki zarządzania kryzysowego (m.in. w stolicy Nowej Zelandii - Wellington).

Na wschodnim wybrzeżu Wysp Samoa, włączając w to część terytorium Samoa Amerykańskiego, odnotowano podniesienie się poziomu oceanu o blisko 70 cm - zaznaczono w wydanym w sobotę komunikacie. Bezpośrednio w wyniku zdarzenia utracono także bieżący przepływ danych i informacji sytuacyjnych z ośrodków pomiarowych w Królestwie Tonga - leżącym w bezpośrednim sąsiedztwie wulkanu.

Rejon dotknięty erupcją charakteryzuje się niskim ukształtowaniem wyspiarskiego terenu i podatnością na zagrożenie zalewowe, szczególnie akcentowane w dobie sygnalizowanego wzrostu poziomu wód oceanicznych wiązanego z postępem zmian klimatycznych. "Wokół Tonga, podobnie jak na całym Pacyfiku, poziom wody stale się podnosi. To oznacza nadchodzącą katastrofę, bo większa część kraju znajduje się na wysokości 1-2 metrów nad poziomem morza" - alarmował w listopadzie Uili Loisi, członek delegacji Tonga uczestniczący w ONZ-owskiej konferencji klimatycznej COP26 w Glasgow. "Tak samo jak Kiribati, Tuvalu czy inne wyspy, znajdziemy się pod wodą, jeśli zmiany klimatyczne będą podążać w tym samym, co dotychczas kierunku" - podkreślił w rozmowie z Polską Agencją Prasową.

Źródło: NOAA/Independent/PAP