Satelitarne monitorowanie suszy treścią programu pilotażowego MRiRW na 2021 rok

W odpowiedzi na pismo Krajowej Rady Izb Rolniczych w sprawie monitoringu suszy, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje, że metody teledetekcyjne są obecnie wdrażane do systemu monitoringu suszy rolniczej, prowadzonego przez Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach, i od tego roku będą jednym z elementów modelowania map klimatycznego bilansu wodnego.

"Rozwój technologii (...) wskazuje, że niebawem metody zdalnej obserwacji będą głównymi metodami analitycznymi i w dużym stopniu wyeliminują bezpośrednie obserwacje. Jednak w najbliższych latach technologie zdalnej obserwacji Ziemi nie wyeliminują w pełni innych metod" - wskazał resort rolnictwa i rozwoju wsi. Dodał, że powodem są ograniczone możliwości prowadzenia obserwacji w zakresie widzialnym i w podczerwieni (głównie ze względu na zachmurzenie); prowadzone są też prace naukowo-badawcze nad interpretacją danych radarowych.

Jak informuje MRiRW, Instytut nawiązał współpracę z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, które posiada zaawansowaną infrastrukturę obliczeniową, dzięki której jest możliwość efektywnego gromadzenia satelitarnych danych obrazowych oraz ich przetwarzania.

Ten rok - jak wyjaśnia resort - przyniesie zmiany w analizowaniu przez IUNG danych meteorologicznych. Dotychczasowe mapy opadów, które były interpolowane na podstawie danych pochodzących z sieci stacji meteorologicznych, będą uzupełniane mapami opadów bazujących na danych z radarów naziemnych sieci POLRAD.

Zmiany pozwolą przede wszystkim na uszczegółowienie monitorowania zasięgu opadów, w tym epizodycznych i burzowych. Dzięki temu będzie można zróżnicować odczyty opadów na obszarze gmin, a najmniejszą efektywną jednostką określającą wartość opadu będzie "piksel" o rozmiarze 250x250 metrów - podkreśla ministerstwo. Dodano, że będzie możliwe praktycznie określenie wpływu suszy dla poszczególnych pól.

Docelowo pion teledetekcyjny ma wspierać, weryfikować i analizować zasięg oraz stan upraw na poszczególnych działkach rolnych. W 2021 roku zostanie włączony pilotażowo do systemu monitoringu suszy, a pełną funkcjonalność analityczną ma uzyskać 2022 roku - poinformowało ministerstwo.

Resort zaznaczył, że sieć stacji meteorologicznych IUNG, która jest rozbudowywana w każdym roku prowadzenia monitoringu, to istotny element we wdrażaniu metod satelitarnych, które w najbliższych latach będą musiały być weryfikowane w oparciu o dane naziemne. Sieć stacji meteorologicznych IUNG uzupełniana jest siecią monitoringu wilgotności gleb.

Ministerstwo wskazuje, że naturalne zróżnicowanie retencji wody w środowisku wynika głównie ze zmiany "uziarnienia" gleby i ma bezpośredni wpływ na poziom zagrożenia suszą i straty powstałe w plonach. Obecnie Państwowy Instytut Geologiczny opracowuje mapę hydrogeologiczną Polski. Zakończenie tych prac zaplanowane jest na lata 2024-2025. Pozyskanie informacji o głębokości zalegania wód gruntowych na obszarach, na których stosunki wodne uległy znaczącym zmianom w ostatnich kilkudziesięciu latach, umożliwi znaczne zwiększenie dokładności oceny zagrożenia suszą, oceny strat plonów wywołanych przez suszę - tłumaczy ministerstwo.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl