Kosmiczne technologie wracają na Ziemię

Choć rzadko zwraca się na to uwagę, technologie wywodzące się z sektora kosmicznego towarzyszą współczesnemu człowiekowi każdego dnia. To, co pierwotnie miało przysłużyć się obserwacji Ziemi, wysłaniu ludzi na orbitę czy też na Księżyc, odpowiednio zaadaptowane, spotykane jest w powszechnie dostępnych urządzeniach, produktach i usługach. Przykładowo, dzięki programom NASA stało się możliwe dziś korzystanie ze skutecznych filtrów wody, słuchawek bezprzewodowych czy detektorów dymu. Bezpośrednimi pochodnymi technologii kosmicznych są również pompy insulinowe, laserowa korekta wzorku metodą LASIK oraz bezpieczniejsze podróże samochodem i samolotem.

Amerykańska agencja kosmiczna nie wprowadziła ich jednak na rynek samodzielnie. Innowacje i know-how tworzone przez branżę kosmiczną przenikały do różnego typu firm i instytucji wraz z doświadczonymi specjalistami pracującymi wcześniej dla NASA. W ten sposób zaawansowane wzorce technologiczne, opracowane według restrykcyjnych norm działania w kosmosie znalazły liczne zastosowania w przemyśle konwencjonalnym i produkcji kierowanej do pospolitego użytkownika.

Kosmos to poligon technologii

Technologie opracowywane dla sektora kosmicznego mają swój znaczący, coraz bardziej namacalny udział w rozwoju przemysłowego potencjału gospodarczego. Kosmos stał się swoistym poligonem testowym dla nowych technologii – jeśli sprawdzą się one w jego rygorystycznych warunkach lub spełnią kryteria dyktowane przez ośrodki realizujące największe projekty z nim związane (np. ESA), można mieć pewność, że przy odpowiedniej adaptacji sprawdzą się w przemyśle.

Trzeba podkreślić, że realizacja projektów związanych z obserwacją Ziemi, czy dalszą eksploracją Kosmosu wymaga przełamywania barier zarówno naukowych, jak i technologicznych. Na szczęście na całym świecie pracuje nad ich rozwojem ogromna ilość podmiotów, skupiających tysiące specjalistów. Nawet jeśli nie kooperują one ze sobą bezpośrednio, to wspólnie tworzą największy na świecie dział badawczo-rozwojowy dedykowany przemysłowi w globalnym ujęciu.

Polski przemysł a technologie kosmiczne

Z rozwiązań wywodzących się z technologii kosmicznych korzysta coraz więcej polskich podmiotów rynkowych. Wrocławska firma Scanway, mająca w swojej ofercie usługi z tego zakresu, realizowała już zamówienia m.in. na rzecz Grupy Kapitałowej PGE oraz Zakładów H. Cegielski-Poznań. W tym przypadku komercjalizacja przyjęło formę użytkowego zastosowania systemów laserowego wykrywania uszczerbków materiałowych i konstrukcyjnych – głównie pod kątem monitorowania procesu eksploatacji turbin wiatrowych.

Możemy oferować przemysłowi tego typu rozwiązania dzięki naszemu kosmicznemu know-how w zakresie projektowania optyki. Obecnie, przy wsparciu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju pracujemy nad polskim satelitą ScanSAT, który z wykorzystaniem naszego autorskiego teleskopu będzie rejestrował w wysokiej rozdzielczości obiekty o rozmiarze mniejszym niż 5 metrów z odległości 500 km. Można to porównać do obserwacji główki zapałki z odległości kilometra.

ScanSAT to jeden z projektów, umożliwiających nam opracowywanie rozwiązań z zakresu optyki, które przekuwamy na komercyjne rozwiązania przystosowane do ziemskich zastosowań. Nasze zminiaturyzowane układy optyczne stworzone dla satelity można powszechnie zastosować np. do detekcji gazów, monitoringu sieci przesyłowych w energetyce czy w rolnictwie precyzyjnym.

Innym przykładem zastosowania kosmicznej optyki w przemyśle są systemy wizyjne, pozwalające na określenie z dużą precyzją aspektów takich jak jakość produktu, czy efektywne wykorzystanie materiału produkcyjnego.

Wieloaspektowość i szybkość nowoczesnych linii produkcyjnych wymaga szytych na miarę rozwiązań w zakresie systemów wizyjnych. My możemy je dostarczać również dzięki naszemu doświadczeniu z branży kosmicznej. Jeden z naszych systemów sprawdził się na krawędzi kosmosu w rakiecie suborbitalnej, gdzie monitorował proces wiercenia w stanie nieważkości.

Spółka dostarcza na rynek systemy wizyjne służące kontroli jakości. Takie rozwiązania znajdują swoje zastosowanie w szerokim zakresie form działalności przemysłowej, od automotive aż po przemysł ciężki. Scanway rozwija też technologie obserwacji multispektralnych, czyli umożliwiających rejestrowanie obrazów w innych barwach niż rejestruje ludzkie oko, dedykowanych do sektorów food&pharma. Systemy multispektralne umożliwią dokładniejszą analizę jakości oraz wykrywanie defektów, np. pleśni na jabłkach, pomidorach czy mięsie, długo przed tym, jak staną one widoczne dla ludzkiego oka. To przykład tego, jak know-how z branży kosmicznej przekłada się na inne sektory rynku.

Profity z wykorzystania technologii kosmicznych w przemyśle

Transfer technologii kosmicznych do gospodarki doceniają zarówno instytucje badawczo-naukowe, jak i znaczący gracze na rynku firm przemysłowych. Sektor kosmiczny nad Wisłą zaczął bujniej się rozwijać w obliczu uzyskanego 7 lat temu przez Polskę członkostwa w Europejskiej Agencji Kosmicznej. Przed polskimi inżynierami otworzyły się wtedy nowe możliwości organizowania zaawansowanych technologicznie projektów, które wielu z nich wykorzystało. Polskie firmy aktualnie zaznaczają coraz bardziej swoją obecność na międzynarodowym rynku i podejmują udane próby komercjalizacji kosmicznych technologii. Zyska na tym cały krajowy przemysł.

Publikacja w oparciu o materiał dostarczony przez firmę Scanway