KOSMONAUTYKA
Wmurowano kamień węgielny pod budowę Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu
Artystyczna wizualizacja pokazuje nocny widok Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu (ELT) w trakcie pracy. Ilustracja: ESO/L. Calçada 
Z połączenia firm Cessna i Beechcraft powstała firma Textron Aviation specjalizująca się w produkcji lekkich samolotów, w tym bojowych – fot. Beechcraft
W piątek 26 maja 2017 r. odbyła się uroczystość z okazji wmurowania kamienia węgielnego dla Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu (ELT). Wzięła w niej udział Prezydent Chile, Michelle Bachelet Jeria. Uroczystość odbyła się w Obserwatorium Paranal, należącym do ESO, w północnym Chile, blisko miejsca, w którym stanie przyszły gigantyczny teleskop. Ten ważny etap oznacza rozpoczęcie budowy kopuły i głównej struktury największego teleskopu optycznego świata i rozpoczęcia nowej ery w astronomii. Uroczystość dotyczyła także podłączenia obserwatorium do chilijskiej narodowej sieci elektroenergetycznej.
Prezydent Bacheletę gościli Tim de Zeeuw, Dyrektor Generalny ESO, Roberto Tamai, Kierownik Programu ELT oraz Andreas Kaufer, Dyrektor Obserwatorium La Silla Paranal. Obecni byli także Aurora Williams, Minister Górnictwa, Luis Felipe Céspedes, Minister Ekonomii oraz Andrés Rebolledo, Minister Energii. W ceremonii wzięło udział także wielu dostojnych gości z Chile i innych krajów, reprezentujących rządy i firmy przemysłowe, a także naukowcy i inżynierowie z ESO oraz przedstawiciele lokalnych i międzynarodowych mediów
W programie uroczystości było zaplombowanie kapsuły czasu przygotowanej przez ESO. Umieszczono w niej plakat ze zdjęciami obecnych pracowników ESO i kopię książki opisującej przyszłe cele naukowe teleskopu. Okładkę kapsuły stanowi wygrawerowany sześciokąt wykonany z Zeroduru, w skali jednej piątej modelu jednego z segmentów zwierciadła głównego ELT.
Wraz z symbolicznym rozpoczęciem prac konstrukcyjnych, budujemy tutaj coś więcej niż teleskop: to jedna z najwspanialszych prezentacji możliwości naukowych i technologicznych oraz niesamowitego potencjału współpracy międzynarodowej.
Tim de Zeeuw podziękował Prezydent i jej rządowi za nieustanne wsparcie ESO w Chile i za ochronę unikatowego chilijskiego nieba: „ELT da nam odkrycia, których nie możemy sobie dzisiaj wyobrazić i na pewno zainspiruje wielu ludzi na całym świecie do zwrócenia uwagi na naukę, technologię i nasze miejsce we Wszechświecie. Przyniesie wielkie korzyści Krajom Członkowskim ESO, Chile i całemu światu.”
To krok milowy w historii ESO. ELT będzie najpotężniejszym i najambitniejszym teleskopem swojego typu. Dotarliśmy do tego punktu dzięki wysiłkom wielu ludzi z Krajów Członkowskich ESO, z Chile i innych miejsc, w ciągu wielu lat. Dziękuję im wszystkim i jestem zadowolony widząc wielu z nich na dzisiejszej uroczystości, świętujących to wydarzenie.
Dzięki 39-metrowemu głównemu zwierciadłu, Ekstremalnie Wielki Teleskop (ELT) będzie największym optycznym/podczerwonym teleskopem na świecie i przeniesie inżynierię teleskopów na nowe terytoria. Będzie pracował w gigantycznej obracającej się kopule o średnicy 85 metrów – porównywalnej z obszarem boiska piłkarskiego.
Rok temu ESO podpisało kontrakt z ACe Consortium, obejmującym Astaldi, Cimolai i podwykonawcę EIE Group, dotyczący budowy kopuły i głównej struktury teleskopu. Był to największy kontrakt przyznany przez ESO i największy kontrakt w historii astronomii naziemnej. Wmurowanie kamienia węgielnego oznacza, że budowa kopuły i struktury teleskopu ELT została oficjalnie rozpoczęta.
Uroczystość podkreśla także podłączenie obszarów Cerro Paranal i Cerro Armazones do chilijskiej narodowej sieci elektroenergetycznej. Połączenie to, możliwe dzięki silnemu wsparciu od chilijskiego rządu, jest zarządzanie przez Grupo SAESA. Nowe połączenie obniży koszty i da większą stabilność, a także zmniejszy produkowaną przez obserwatorium emisję dwutlenku węgla.
ELT to najnowszy z wielu projektów ESO, które odniosły korzyści z nieustającego od ponad pół wieku wsparcia od rządu Chile jako kraju goszczącego ESO. Silne wsparcie ze strony Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Energii i Narodowej Komisji Energii (CNE) było kluczowe w ustanowieniu połączenia obserwatoriów z siecią elektroenergetyczną.
Teren, na którym powstanie ELT, został darowany przez rząd Chile i jest otoczony przez kolejne koncesje ziemi, aby chronić przyszłe działanie teleskopu od różnych zakłóceń – przyczyniając się do utrzymania przez Chile statusu astronomicznej stolicy świata.
ELT będzie największym „okiem” skierowanym kiedykolwiek w niebo i może zrewolucjonizować nasze spojrzenie na Wszechświat. Zmierzy się z szerokim zakresem naukowych wyzwań, w tym badaniami planet podobnych do Ziemi w poszukiwaniu oznak życia, poznawaniem natury ciemnej energii i ciemnej materii, czy obserwowaniem wczesnych etapów ewolucji Wszechświata w poszukiwaniu naszych kosmicznych korzeni. Wzbudzi też nowe pytania, których nie umiemy postawić dzisiaj, a także poprawi życie tutaj na Ziemi, dzięki nowym technologiom i przełomom w inżynierii.
Pierwsze światło ELT zostało zaplanowane na rok 2024. Wmurowanie kamienia węgielnego symbolicznie oznacza świt nowej ery w astronomii.
Czytaj też: Odlano gigantyczne zwierciadło wtórne dla E-ELT. Zostanie wyszlifowane z precyzją do 15 nanometrów