KOSMONAUTYKA
USA: Bliski wybór wykonawcy samolotu kosmicznego XS-1
Zapowiadane od ponad roku zakończenie fazy koncepcyjnej w programie budowy eksperymentalnego samolotu kosmicznego XS-1 jak dotąd nie nastąpiło, choć pierwotne założenia wskazywały na termin pod koniec 2016 roku. Tymczasem na drugim planie trwającej nadal ewaluacji zamówionych przez DARPA projektów zaczęły pojawiać się kolejne sygnały rychłego wyboru wykonawcy.
Najnowsze wieści o zbliżającym się momencie wyboru finalnej koncepcji samolotu kosmicznego XS-1 (Experimental Spaceplane-1) i jej przemysłowego wykonawcy zostały wstępnie uwiarygodnione przez Spire Communications, agencję PR obsługującą DARPA (Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych w Obszarze Obronności). Choć nie wymieniono w tym przypadku żadnej konkretnej daty, zadeklarowano że decyzja w sprawie wyboru producenta prototypu będzie niebawem znana. Zastrzeżono równocześnie, że wyłoniony wykonawca projektu może pochodzić także spoza grupy zgłoszonych uczestników procedury.
Swój udział w fazie I (koncepcyjnej) programu XS-1 zgłosiły trzy odrębne konsorcja przemysłowe: Boeing-Blue Origin, Masten Space Systems-XCOR Aerospace oraz Northrop Grumman we współpracy z Virgin Galactic. Wszystkie zespoły otrzymały zadanie (wraz z dofinansowaniem) dotyczące zaprojektowania proponowanego wariantu lekkiego, bezzałogowego statku zdolnego do częstych lotów na orbitę okołoziemską z ładunkiem o masie do 1,8 tony. Opracowane koncepcje jeszcze w ramach tego samego etapu prac skierowano do oceny DARPA celem wyboru tej najbardziej udanej. Jak dotąd jednak decyzja ta nadal nie zapadła, choć jej termin wyznaczono pierwotnie na 2016 rok.
Nadchodząca II faza to już produkcja prototypu i weryfikacja jego możliwości pod kątem spełnienia wyznaczonych wymogów. Przyjęto, że samolot ma być zdolny do wykonania 10 lotów na niską orbitę okołoziemską w nieprzerwanym cyklu trwającym 10 dni. Domyślny termin rozpoczęcia lotów wyznaczono na 2020 rok. Zanim jednak będzie mogło do tego dojść wybrany projekt przejdzie w perspektywie 2018 roku przegląd przedwdrożeniowy i dopiero wtedy zostanie przekazany do właściwych prac rozwojowych.
Program eksperymentalnego samolotu kosmicznego należy do priorytetowych projektów DARPA w zakresie technologii kosmicznych. Ze względu na specyfikę działalności agencji pojazd oceniany będzie najpewniej głównie przez pryzmat zastosowań militarnych. To z kolei rodzi bliskie skojarzenia z konstrukcją miniaturowego wahadłowca amerykańskich sił powietrznych, X-37b. W odróżnieniu jednak od konstrukcji Boeinga wynoszonej na orbitę z użyciem rakiety Atlas V, nowy samolot kosmiczny ma posiadać docelowo dwusegmentową strukturę pozwalającą na choćby częściowo samodzielny lot w kosmos (z pewnego pułapu w atmosferze).
Czytaj też: Program bezzałogowego samolotu kosmicznego priorytetem DARPA