Przegląd wojskowych projektów kosmicznych Polski na 2025 rok

Współczesna przestrzeń kosmiczna staje się coraz bardziej istotnym polem działań nie tylko dla cywilnych agencji badawczych, ale także dla sił zbrojnych. Wzrost globalnych napięć, postęp technologiczny oraz zwiększone ryzyko działań w kosmosie sprawiają, że państwa na całym świecie inwestują w rozwój kosmicznych technologii obronnych.

Jednym z najbardziej niebezpiecznych incydentów są cyberataki na satelity czy konflikty o dostęp do kluczowych zasobów. Domena kosmiczna, która jeszcze kilkadziesiąt lat temu był areną współpracy międzynarodowej, obecnie staje się także potencjalnym teatrem działań militarnych.

Polska, świadoma rosnącego znaczenia tej sfery, intensyfikuje swoje działania w celu zapewnienia niezależnych zdolności w zakresie rozpoznania satelitarnego i obrony kosmicznej. Podejmowane projekty, a także współpraca międzynarodowa, stanowią odpowiedź na potrzebę zwiększenia suwerenności technologicznej i bezpieczeństwa narodowego w kontekście wyzwań XXI wieku. Wojskowe programy kosmiczne stają się zatem kluczowym elementem strategii obronnej. Zapewnią one Polsce miejsce w elitarnym gronie państw rozwijających zdolności militarne w przestrzeni kosmicznej.

W budżecie państwa na 2025 rok Polska przewiduje istotne nakłady finansowe na rozwój wojskowych projektów kosmicznych. Projekty te mają na celu wzmocnienie zdolności obronnych kraju oraz rozwój niezależnych systemów satelitarnych. Oto przegląd wiodących projektów, które są finansowane z budżetu na 2025 rok.

Projekt PIAST jako krok w stronę rozwoju optoelektronicznych zdolności satelitarnych

Projekt PIAST (ang. Polish ImAging SaTellites) jest jednym z kluczowych przedsięwzięć polskiego sektora kosmicznego, skoncentrowanym na rozwoju niezależnych zdolności satelitarnych. Zakłada budowę trzech nanosatelitów optoelektronicznych, które będą wykorzystywane głównie do rozpoznania obrazowego na potrzeby wojskowe. Technologie te będą rozwijane przez Creotech Instruments, a partnerami projektu są Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego, PCO S.A., Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN) i Scanway S.A.

Kluczowe etapy, w tym umieszczenie satelitów na orbicie i ich testy operacyjne, mają zostać ukończone do maja 2025 roku. Celem jest stworzenie autonomicznych zdolności w zakresie pozyskiwania i analizy obrazów z kosmosu. W perspektywie czasu poprawi to możliwości polskiego wojska w zakresie rozpoznania i monitoringu strategicznego. Projekt PIAST jest finansowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Jego całkowita wartość wynosi około 70 mln PLN, z czego 40% pochodzi od Creotech Instruments.

Projekt MikroGlob jako budowanie potencjału konstelacji satelitów obserwacyjnych

Rozwijamy także własny system satelitów obserwacyjnych. Jest on wynikiem współpracy zawartej pomiędzy polskim przedsiębiorstwem Creotech Instruments S.A. jako lider projektu oraz firmą Airbus Defence & Space. W projekt zaangażowana jest również Agencja Uzbrojenia.

Program nosi nazwę MikroGlob. Jego zasadniczym celem jest zbudowanie czterech mikrosatelitów optoelektronicznych w ramach rozwoju komponentu kosmicznego na potrzeby wojska i administracji publicznej, a także segmentu naziemnego do obsługi i przetwarzania danych. Koszt tego przedsięwzięcia w tym etapie wynosi około 41,8 mln EUR, co czyni go jednym z największych projektów kosmicznych realizowanych przez Polskę.

Warto również zauważyć, że pod koniec 2022 r. Polska zakupiła od firmy Airbus Defence&Space dwa satelity optyczne Pléiades Neo (wraz z segmentem naziemnym), które maja zostać wyniesione na orbitę do 2027 r. Dodatkowo od 2023 roku Polska ma również dostęp do danych pochodzących z tej francuskiej konstelacji satelitów. W przyszłości planuje się włączenie ich jako uzupełnienie systemu MikroGlob.

Satelitarne zdolności radarowe jednym z priorytetów dla Polski

Kolejnym projektem w 2025 roku są inwestycje w rozwój satelitów wyposażonych w radar z syntetyczną aperturą (ang. Synthetic Aperture Radar – SAR). Tego typu satelity radarowe są kluczowe dla monitorowania sytuacji niezależnie od warunków atmosferycznych i pory dnia. Ma to ogromne znaczenie w zastosowaniach wojskowych, takich jak obserwacja terenów przygranicznych, zwłaszcza na wschodniej granicy Polski. Wyróżniają się one możliwością uzyskiwania obrazów o wysokiej rozdzielczości w każdych warunkach, co sprawia, że są nieocenione w monitoringu bezpieczeństwa.

Polska planuje wprowadzenie na orbitę pierwszego polskiego satelity radarowego do 2026 roku. Projekt ten, realizowany przez firmy takie jak Creotech Instruments i Eycore, opiera się na platformie HyperSat. Długofalowe plany zakładają stworzenie konstelacji hybrydowej. Ma ona składać się zarówno z satelitów radarowych, jak i optoelektronicznych, co ma na celu uzyskanie kompleksowego systemu nadzoru satelitarnego.

Dodatkowo, współpraca firmy ICEYE oraz Polskiej Grupy Zbrojeniowej (PGZ) ma na celu dostarczenie naziemnej infrastruktury dla satelitów SAR, w tym mobilne stacje do odbierania i przetwarzania danych. Dzięki temu wojsko polskie zyska szybki dostęp do zobrazowań z kosmosu, kluczowych podczas kreowania strategii obronnych.

Nowe inwestycje i projekty międzynarodowe

Polska aktywnie angażuje się również w projekty międzynarodowe, mające na celu wzmocnienie zdolności obronnych związanych z przestrzenią kosmiczną. Zalicza się do nich podejmowanie współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ang. European Space Agency – ESA) oraz udział w projektach Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (ang. North Atlantic Treaty Organization – NATO).

Polska dąży do ścisłej kooperacji z sojusznikami w celu rozwijania technologii satelitarnych i obronnych. Ich głównym zadaniem jest wzmocnienie polskich zdolności w obszarze bezpieczeństwa kosmicznego oraz uzyskanie dostępu do najnowocześniejszych technologii. Pozwoli to na szybsze wdrażanie zaawansowanych rozwiązań.

Finansowanie projektów kosmicznych

Finansowanie wojskowych projektów kosmicznych w 2025 roku pochodzi przede wszystkim z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, a także ze środków wydzielonych przez NCBR. Polska korzysta również z międzynarodowego wsparcia finansowego, w tym z pożyczek oferowanych przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), co umożliwia realizację inwestycji na dużą skalę. Fundusze pozyskane od EBI, szacowane są na około 300 mln EUR. Stwarza to opcje pokrycia wszelkich kosztów budowy i wdrażania satelitów obserwacyjnych oraz radarowych, wspierających Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej.

Budżet na 2025 rok przewiduje szerokie wsparcie finansowe dla rozwoju wojskowych projektów kosmicznych. Inwestycje w projekty, takie jak PIAST, dążenie do utworzenia konstelacji satelitów obserwacyjnych i radarowych, mają na celu wzmocnienie polskich zdolności obronnych. Dotyczą one zwłaszcza aspektu monitorowania i obserwacji strategicznych obszarów. W obliczu rosnących zagrożeń globalnych, te projekty stanowią fundament polskiej strategii obronnej na najbliższe lata.