Technologie wojskowe
Wielka Brytania z pierwszym satelitą szpiegowskim dla wojska
Wielka Brytania wysłała swojego pierwszego satelitę szpiegowskiego na orbitę okołoziemską w ramach misji Transporter-11 realizowanej przez firmę Elona Muska. Jednostka jest dopiero początkiem na drodze do rozwoju brytyjskich zdolności w zakresie wywiadu, obserwacji i rozpoznania w ramach wielomilionowego programu ISTARI.
16 sierpnia br. firma Elona Muska wykonała kolejny udany start rakiety Falcon 9. Obecnie najbardziej niezawodny system nośny na świecie wystartował z bazy amerykańskich sił kosmicznych Vandenberg o godz. 20:56 czasu polskiego. W ramach misji Transporter-11 na orbitę okołoziemską zostało wyniesionych ponad 110 ładunków, w tym pierwszy w historii satelita szpiegowski dla wojska Wielkiej Brytanii.
Tyche, UK Space Command's first satellite, is now in space 🛰️
— UK Space Command (@UKSpaceCmd) August 17, 2024
It's also @DefenceHQ's first fully owned Earth Observation satellite and the first satellite to be launched as part of Programme ISTARI
This explainer outlines what Tyche can do, and how it fits into Programme ISTARI pic.twitter.com/d7rOrMxxSz
Tyche to satelita optyczny oraz demonstrator technologii o masie około 150 kg opracowany przez firmę Surrey Satellites Technology Limited w ramach przyznanego kontraktu o wartości 22 mln GBP. Jednostka ma wzmocnić zdolności brytyjskiej armii w zakresie wywiadu, obserwacji i rozoznania. Tyche powinien działać na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO) przez 5 lat, podczas których będzie operowany przez Dowództwo Kosmiczne Wielkiej Brytanii.
„To wspaniały dzień dla brytyjskiego kosmosu. Udany start Tyche pokazał, że brytyjskie dowództwo kosmiczne i jego kluczowi partnerzy w sektorze obronnym i przemyśle mogą szybko doprowadzić koncepcję do dostarczenia zdolności satelitarnej na orbitę.” - skomentował szef Dowództwa Kosmicznego Wielkiej Brytanii Major General Paul Tedman.
Następnymi w kolejce po Tyche są satelity obserwacyjne Juno, Oberon i Titania. Wszystkie cztery jednostki są częścią programu MINERVA o łącznej wartości 127 mln GBP, który z kolei jest podstawą dla szerzego programu ISTARI.
Program ISTARI
Program ISTARI jest przewidziany w dokumencie Defense Space Strategy, który został opublikowany w lutym 2022 r. i zakłada przeznaczenie kwoty 1,4 mld GBP na „ochronę brytyjskich interesów w kosmosie Wielka Brytania wzmocni partnerstwa z kluczowymi sojusznikami i NATO”.
Kwota wydzielona na ISTARI to 968 mln GBP przeznaczone na 10 lat. Głównym celem programu jest budowa konstelacji satelitów do obserwacji Ziemi i rozwoju zdolności wywiadowczych Wielkiej Brytanii. Dodatkowo 61 mln GBP ma zostać przeznaczone na prace badawczo-rozwojowe nad technologię komunikacji laserowej, która dzięki możliwości przenoszenia większej ilości informacji jest lepszym rozwiązaniem niż komunikacja radiowa.
Brytyjska Defense Space Strategy przewiduje również inne pomniejsze programy, tj. wspomniany MINERVA, na które został przeznaczony oddzielny budżet od 1,4 mld GBP. Do tego grona należy zaliczyć również projekt Prometheus 2, czyli dwa satelity (30 cm x 20 cm x 10 cm), które miały posłużyć do prowadzenia nadzoru i monitorowania sygnałów radiowych oraz GPS.
Satelity miały zostać wystrzelone w styczniu 2023 r. przy pomocy samolotu Boeing 737, który miał wynieść rakietę LauncherOne. W wyniku anomalii misja zakończyła się niepowodzeniem, a jednostki zostały utracone.