PRZEMYSŁ KOSMICZNY
EXATEL o rozwoju satelitarnych zdolności. Start teleportu i wizja konstelacji
Podczas spotkania zorganizowanego 27 maja br., na którym kierownictwo spółki EXATEL podzieliło się wynikami finansowymi za 2020 rok i pierwszy kwartał 2021, przedstawiono również stan realizacji zamierzeń i zarys dalszych planów rozwojowych polskiej firmy. Ujęto wśród nich szczegóły dotyczące trwających i przewidywanych procesów pozyskiwania zdolności powiązanych z technologiami kosmicznymi - przede wszystkim w aspekcie podjętej już budowy teleportu satelitarnego, jak i proponowanego w Krajowym Planie Odbudowy rozmieszczenia konstelacji satelitów obserwacji Ziemi.
Przedstawienie bieżących założeń rozwojowych spółki EXATEL poprzedziło zaprezentowanie wyników finansowych wskazujących na szybsze od planowanego uzyskanie przez firmę zakładanej rentowności (dodatni wynik netto o rok wcześniej od przewidywań: 1,4 mln PLN, zamiast -5,2 mln w roku budżetowym 2020). Firma wykazała także wzrost przychodów w skali pierwszego kwartału roku budżetowego 2021 (Q1 2021). Podkreślono przy tym, że znacząca większość to wpływy wygenerowane z działalności świadczonej względem odbiorców prywatnych. "Jeśli chodzi o relację przychodów ze sfery komercyjnej do sfery publicznej, tutaj 68 proc. naszych przychodów pochodzi z rynku komercyjnego" - podkreślił prezes spółki, Nikodem Bończa-Tomaszewski.
Wśród deklarowanych najnowszych dokonań rozwojowych, Exatel wskazał na budowę teleportu satelitarnego z zaangażowaniem wyłącznie własnych środków finansowych (bez zaciągania kredytu). Przedsięwzięcie dotyczy zapowiadanej jeszcze w październiku 2020 roku polskiej stacji naziemnej z możliwością kontroli misji, opisywanej jako pierwsze tego typu rozwiązanie w Europie Środkowo-Wschodniej kontrolowane przez spółkę Skarbu Państwa. "Z jego usług będą mogły skorzystać organizacje krajowe, jak i zza granicy" - deklarowano wówczas.
Kontynuując ten wątek na czwartkowym spotkaniu, wiceprezes Rafał Magryś ujął rozwój kompetencji satelitarnych wśród głównych obszarów doskonalenia potencjału biznesowego spółki EXATEL. W zakres ten ma wchodzić w pierwszej kolejności własna infrastruktura naziemna obejmująca wspomniany teleport. Jak podkreślił, pełne działanie tej stacji będzie zapewnione w czerwcu bieżącego roku.
Tak jak zapowiadałem w październiku 2020 roku – w czerwcu, zgodnie z planem – kończymy budowę własnego teleportu satelitarnego. Jego znaczenie dla rozwoju Spółki jest ogromne. Będzie jedynym tego typu rozwiązaniem w Europie środkowo-wschodniej kontrolowanym przez Spółkę Skarbu Państwa. Już dziś z jego usług korzysta Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Wkrótce będziemy mogli świadczyć usługi łączności satelitarnej również dla podmiotów komercyjnych.
Pierwszym podmiotem korzystającym z usług na bazie nowego teleportu satelitarnego EXATEL jest polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Oferta kierowana jest jednak zarówno do odbiorców instytucjonalnych, jak i prywatnych. Zadeklarowano przy tym otwarcie na współpracę z sektorem kosmicznym. "Zapraszamy wszystkie zainteresowane firmy do korzystania z naszego teleportu" - zachęcił w tym miejscu wiceprezes Magryś.
Następnym z wyodrębnionych tutaj przykładów dążeń firmy związanych z technologiami kosmicznymi była propozycja budowy Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi, jaką przedstawiono do realizacji w ramach Krajowego Planu Odbudowy ("fiszki" zgłaszane w czwartym kwartale 2020 roku). Jak wskazano, to zamysł zakładający stworzenie narodowej konstelacji satelitarnej umożliwiającej świadczenie usług obrazowania z orbity - za łączną kwotę 693,9 mln PLN; zbierane dane byłyby dostępne na użytek publiczny i komercyjny.
Jak zapewniono podczas spotkania w siedzibie polskiej spółki, złożona w ramach KPO propozycja pozostaje obecnie przedmiotem resortowej oceny pod kątem dopuszczenia do ewentualnej realizacji (zajmuje się tym obszarem Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii). "Trwa proces decyzyjny, zobaczymy jakie będą rozstrzygnięcia" - stwierdził w tym miejscu prezes Bończa-Tomaszewski.
Ujawniane dotąd ogólne założenia wskazanej propozycji Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi wskazują na zamysł uruchomienia do 2026 roku na niskiej orbicie okołoziemskiej konstelacji złożonej z co najmniej sześciu lekkich satelitów obserwacji Ziemi (o jednostkowej masie ok. 100 kg). Instrumenty te miałyby zapewniać zarówno wielozakresowy podgląd optoelektroniczny (głównie pasmo światła widzialnego i podczerwień), jak i radarowy (w technologii syntetycznej apertury - SAR). Pierwsze z nich mogłyby znaleźć się na orbicie najwcześniej w 2023 roku.
Wśród dalszych, bardziej długoterminowych zamierzeń satelitarnych EXATEL ujmuje również pozyskanie satelity telekomunikacyjnego na orbicie geostacjonarnej. Zanim to nastąpi, nowo powstały teleport będzie współpracował z instrumentami orbitalnymi zewnętrznych operatorów.
Czytaj też: Polski klaster kosmiczny i budowa Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi. Wielostronne porozumienie
Poza obszarem ściśle dotyczącym technologii kosmicznych, EXATEL ma podtrzymywać rozwój w innych ważnych dla firmy segmentach inżynieryjnych. Prezes Bończa-Tomaszewski podkreślił tutaj nacisk położony na doskonalenie systemów cyberbezpieczeństwa (w ochronie państwowej infrastruktury krytycznej), rozwiązań IT, a także zwiększania własnego potencjału R&D przedsiębiorstwa (zaplecze badawczo-rozwojowe). W tym ostatnim punkcie podkreślono, że do tej pory firma pozyskała ponad 55 mln PLN na badania i rozwój.
Interesującym tematem w kontekście zdolności kosmicznych, jaki pojawił się na czwartkowej konferencji spółki EXATEL, była także informacja o poszukiwaniu okazji do prowadzenia akwizycji infrastrukturalnych i firm z obszarów kwalifikowanych jako podstawowa działalność spółki: światłowodowych, data center, komunikacyjnych, cyberbezpieczeństwa i właśnie technologii sektora kosmicznego. "Rozglądamy się za okazjami na rynku krajowym i zagranicznym" - wskazał tutaj prezes Bończa-Tomaszewski.