IAI: oferujemy kompletne rozwiązanie dla polskiego programu kosmicznego [WYWIAD]

Maksymilian Dura: W Kielcach widzimy propozycję systemu satelitarnego dla Polski. IAI obecnie dostarcza cały system rozpoznania dla Włoch, częściowo na bazie umowy międzyrządowej. Czy podobne rozwiązanie jest możliwe również dla Polski?

Eli Behar, VP Marketing Europe, IAI: Myślę, że my mamy duże doświadczenie w budowaniu systemów satelitarnych na całym świecie, jak i dla Rządu Izraela. Dlatego możemy szybko podpisać bardzo atrakcyjną umowę z polskim rządem i przemysłem, dając Polsce bardzo potrzebne zdolności.

IAI zakłada budowę systemu satelitarnego dla Polski w ramach współpracy przemysłowej?

IAI jest otwarte na współpracę biznesową zarówno z rządami, jak i z konkretnymi firmami. IAI zawsze bardzo silnie współpracował z lokalnymi przedsiębiorstwami, gdziekolwiek by realizował swoje kontrakty. Również w Polsce będziemy działać w podobny sposób. Dodatkowe formy współpracy mogą być wdrożone zgodnie z decyzją Polski, przykładem jest możliwość zawarcia umowy międzyrządowej. Dla każdego z tych modeli można wskazać lepsze i słabsze strony. 

W systemie satelitarnym, który widzimy w Kielcach znajdują się też elementy amerykańskie. Czy zatem będzie konieczne uzyskanie zgody rządu Stanów Zjednoczonych na dostawę satelitów?

IAI, jako narodowe centrum Izraela jeżeli chodzi o systemy kosmiczne, ma możliwości planowania, rozwoju, produkcji, przeprowadzania integracji i testów, wystrzeliwania oraz operowania satelitami rozmieszczonymi na orbicie. Dzięki tym izraelskim zdolnościom technologicznym i przemysłowym, wdrożyliśmy nasze systemy, aż do osiągnięcia maksymalnej dojrzałości i efektywności. Te możliwości są istotne zarówno dla określonych podsystemów, jak i dla całego systemu. 

Mamy możliwość decydowania o wszystkich elementach, które znajdują się na naszych satelitach. Dlatego bez żadnych ograniczeń możemy przekazać satelitę do Polski i pomóc Polakom zorganizować system jego obsługi oraz operacyjnego wykorzystania.

Jakie są podstawowe cechy oferty IAI, jeśli chodzi o system satelitarny?

IAI oferuje kompletne rozwiązanie dla polskiego narodowego programu kosmicznego, zaawansowany system przewyższający każde podobne rozwiązanie dostępne na rynku. Nasza oferta opiera się na zgromadzonym doświadczeniu operacyjnym i woli długoterminowej współpracy. Dla pierwszego etapu programu kosmicznego Polski, IAI oferuje OPTSAT-3000, system satelity elektrooptycznego o bardzo dużych zdolnościach. OPTSAT-3000 ma niezwykle wysoką rozdzielczość (rozdzielczość pierwotna około 40 cm) i zapewnia wysoką jakość obrazu. Dostarcza ogromne ilości obrazu i zapewnia bardzo szerokie pokrycie obszaru dzięki różnym trybom pracy i elastyczności.

Przekażemy cały system, pozwalając na pełną niezależność i suwerenność polskich operatorów systemu. Bierzemy też pod uwagę korzyści wynikające ze stosunku koszt-efekt. Proponowany system jest oparty na narodowych satelitach Izraela, zaprojektowanych i zbudowanych w celu spełnienia krytycznych wymagań państwowych. W ramach  takiego programu satelity narodowego, Polska pozyska te zdolności.

IAI oferuje Polsce wyłącznie system optyczny, czy może również zaproponować satelitę radarowego?

Oferujemy w pierwszej kolejności system optyczny, ale możemy zaproponować również satelitę radarowego. Pamiętajmy, że system optyczny jest zaprojektowany do prowadzenia rozpoznania obrazowego w dzień. Radarowy może natomiast działać w dzień, w nocy jak również w czasie zachmurzenia. Oba rodzaje satelitów mają doskonałe możliwości, przede wszystkim jeżeli chodzi o jakość obrazu i bardzo wysoką rozdzielczość. 

IAI jest gotowe do przygotowania propozycji odpowiadającej w pełni polskim wymaganiom narodowym. Polski rząd będzie potrzebował rozpocząć dyskusję z nami nad tym co zrobić, by po wdrożeniu do służby polscy specjaliści i operatorzy mogli przejąć pełną kontrolę nad satelitą.

Polscy kontrolerzy otrzymają kompleksowe szkolenie, aby operować systemem. Będą zdolni to decydowania, co i kiedy jest wykonywane za jego pomocą.  My całkowicie rozumiemy potrzebę suwerenności, dążenie do uzyskania pełnej kontroli nad systemem. 

Ile czasu koncern IAI będzie potrzebował na uruchomienie systemu satelitarnego w Polsce po ewentualnym podpisaniu kontraktu z polskim rządem?  

To oczywiście zależy od ustaleń i modelu porozumienia. Z reguły wyprodukowanie satelity powinno zająć trzy, cztery lata. Trzeba zdawać sprawę, że satelita musi być wyniesiony w Kosmos za pomocą rakiety. Podczas okresu operacyjnego będą też wymagane kontrola i wsparcie systemu. 

Satelita prezentowany w modelu na naszym stanowisku to system OPTSAT-3000, należący do trzeciej generacji satelitów optycznych opracowanych przez IAI. Satelity OPTSAT-3000 są w produkcji seryjnej. Decyzję o pozyskaniu tego typu sprzętu podjęło Ministerstwo Obrony Włoch.

Satelity te mogą prowadzić rozpoznanie dla różnych celów związanych z obroną narodową, jak i zapotrzebowaniem użytkowników cywilnych. Te misje wymagają zdolności zaawansowanych satelitów, i nie mogą być wykonywane przez proste systemy. Izrael to niewielki kraj, położony w bardzo wymagającym otoczeniu geopolitycznym, i dlatego potrzebujemy efektywnego systemu. Taki narodowy system rozpoznania kosmicznego może, w znacznym stopniu, spełnić wymagania krajów takich jak Polska. Polska i Izrael nie są uznawane za supermocarstwa, dlatego możemy znaleźć podobieństwa, wspólny mianownik. Stosunki bilateralne pomiędzy Polską a Izraelem umożliwiają nam zaoferowanie Polsce unikatowej kooperacji.

Proponujecie współpracę przemysłową jeśli chodzi o obsługę systemu i utrzymanie w sprawności, czy również jego dalszą modernizację? Oferta IAI obejmuje przekazanie technologii do suwerennego rozwoju przez Polskę?

Proponujemy Polsce gotowy, w pełni operacyjny system. Wierzymy, że propozycja IAI daje dużo więcej. Po otrzymaniu systemu, Polska będzie miała narodową zdolność kontroli „od Ziemi do kosmosu”.

Od czego zależy więc zakres współpracy?

Tak jak mówiłem, kluczowe będzie wynegocjowanie porozumienia międzyrządowego, jesteśmy otwarci na współpracę z Polską. Udział IAI w MSPO w Kielcach wskazuje na wagę takiej współpracy. Wierzymy, że użytkownik będzie w pełni usatysfakcjonowany. 

Na zakończenie chciałbym zapytać, jakie są najważniejsze zalety oferty IAI w zakresie systemów satelitarnych?

Odpowiedź jest bardzo prosta: IAI, firma w całości będąca własnością rządu Izraela jest chętna do współpracy z rządem Polski, aby dostarczyć Polsce narodowy system satelitarny. Izrael rozwijał narodowe zdolności kosmiczne przez około 40 lat, osiągając światowej klasy zdolności i niezależność. Dzięki współpracy z IAI, głównym kontrahentem Izraela jeśli chodzi o systemy kosmiczne, Polska bardzo szybko rozbuduje i wesprze swoje narodowe zdolności kosmiczne, dysponując własnym narodowym satelitą o Bardzo Wysokiej Rozdzielczości (VHR), operowanym przez polskich użytkowników. 

Tak jak mówiliśmy, satelita OPTSAT-3000 pozwala na liczne zastosowania w różnych obszarach z sektora bezpieczeństwa narodowego, jak i cywilnych, takich jak siły zbrojne, wsparcie służb mundurowych, a także rolnictwo, monitorowanie skutków klęsk żywiołowych, badanie zasobów naturalnych i środowiskowych, planowanie rozwoju miast i infrastruktury itd.

Dziękuję za rozmowę.