KOSMONAUTYKA
Japończycy planują sprowadzić próbkę z Fobosa
Fot. J.Sabak 
Japońska agencja kosmiczna JAXA zamierza zrealizować ambitną misję zbadania większego z marsjańskich księżyców – Fobosa. Próbka gruntu z tego satelity ma zostać przetransportowana na naszą planetę, celem dokładnego przebadania w ziemskich laboratoriach. W realizację przedsięwzięcia w dużym stopniu zaangażuje się francuska agencja kosmiczna CNES.
Japońska wyprawa do naturalnych satelitów Czerwonej Planety nosi nazwę Martian Moons Exploration (MMX). Sonda ma wystartować we wrześniu 2024 r. Na badaniu zarówno Fobosa, jak i mniejszego księżyca czwartej planety, Deimosa, statek spędzi trzy lata. Z powierzchni Fobosa zbierze próbki gruntu. W sierpniu 2028 r. sonda wyruszy w drogę powrotną, by 11 miesięcy później dotrzeć na Ziemię.
Technologicznie misję MMX będą mocno wspierać francuscy inżynierowie. Odpowiednie porozumienie w tej sprawie podpisali 10 kwietnia br. w Tokio szef JAXA Naoki Okumura i szef CNES Jean-Yves Le Gall. Francuska agencja kosmiczna udzieli Japończykom rady przede wszystkim w trzech obszarach: dynamiki lotu, konstrukcji lądownika, budowy spektrometru bliskiej podczerwieni. W początkowej fazie projektu Francuzi wykonają ocenę wykonalności całego przedsięwzięcia. W oparciu o ich raport JAXA do końca 2017 r. podejmie ostateczną decyzję, czy dać misji MMX zielone światło.
W sferze naukowej realizacja misji pozwoli lepiej poznać warunki na powierzchni i w otoczeniu księżyców czwartej planety od Słońca. Przedmiotem badań będzie również dynamika marsjańskiej atmosfery, z zawartym w niej pyłem czy parą wodną. Lepsze poznanie naturalnych satelitów Czerwonej Planety przybliży naukowcom odpowiedź na pytanie o powstanie tych dwóch nieregularnych skalnych brył. Zdania na ten temat są wśród badaczy podzielone – jedna z koncepcji zakłada przykładowo, że księżyce Marsa to dawne planetoidy, złapane w jego pole grawitacyjne. Znajomość pochodzenia Fobosa i Deimosa zwiększy jednocześnie wiedzę uczonych o szeroko rozumianych procesach formowania się Układu Słonecznego.
Jestem szczęśliwy mogąc podpisać to nowe porozumienie z naszymi japońskimi partnerami. Misja MMX niesie za sobą znaczące naukowe wyzwania i wartość dla CNES oraz JAXA, i nasza współpraca będzie dalej umacniana przez tę misję do Marsa, nowy horyzont eksploracji kosmosu.
Le Gall zwrócił także uwagę na fakt, że lądowanie na Fobosie będzie zdecydowanie łatwiejsze niż na samym Marsie, gdyż w przeciwieństwie do tej planety wspomniany księżyc nie ma atmosfery. Kooperacja pomiędzy JAXA i CNES przy misji MMX jest pokłosiem porozumienia o współpracy w dziedzinie programów kosmicznych, zawartego przez obie agencje 5 października 2015 r.