Sonda Solar Orbiter będzie bliżej Słońca niż Merkury

Centrum Badań Kosmicznych PAN poinformował, że poruszająca się po wydłużonej, eliptycznej orbicie sonda należąca do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) weszła w swoje peryhelium, czyli w miejsce największego zbliżenia dwóch ciał niebieskich.

Wystrzelenie Solar Orbiter nastąpiło 10 lutego 2020 r. Start na pokładzie rakiety Atlas 5 nastąpił z Przylądka Canaveral na Florydzie (USA). Dzięki prawidłowemu wykonaniu ryzykownego manewru orbitalnego urządzenie weszło na drogę zmierzającą ku Słońcu. W tej chwili, w największym zbliżeniu do gwiazdy, porusza się z prędkością 55 km/s.

Opisywana sonda zbliży się do Słońca na odległość 0,32 jednostki astronomicznej, czyli około 48 mln km. Tym samym przez chwilę będzie bliżej gwiazdy niż najbliższy jej Merkury.

Przy misji pracują również badacze z Polski. Spektrometr rentgenowski STIX będący jednym z instrumentów owego urzadzenia był konstruowany m.in. przez inżynierów Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk, natomiast dane przez niego zbierane są analizowane przez Zakład Fizyki Słońca CBK PAN, który znajduje się we Wrocławiu.

Do podejścia sondy w pobliże Słońca dojdzie w bardzo dobrym momencie, ponieważ aktywność naszej gwiazdy jest teraz dość duża i można będzie zbadać z bliska rozbłyski określane jako te średniej klasy. Jednak z odległości jednej trzeciej jednostki astronomicznej, naukowcy będą mogli obserwować je z trzykrotnie większą dokładnością niż z Ziemi lub z orbity Ziemi
dr Tomasz Mrozek, Zakład Fizyki Słońca CBK PAN

Instrument STIX działa nieprzerwanie od stycznia 2021 roku i nieustannie dostarcza dane. W tej chwili badacze mają do dyspozycji nieprzerwany ciąg obserwacji obejmujący ponad 400 dni.

Jesteśmy szczególnie zainteresowani tzw. mikrorozbłyskami, które mogą zostać zarejestrowane przez STIX. Mamy nadzieję, że uda się nam dokładniej przyjrzeć szczegółom widma promieniowania rentgenowskiego, dokładniej przeanalizować bilans energetyczny takich słabych zjawisk i przede wszystkim dostrzec w analizowanym widmie cechy wskazujące na obecność nietermicznych elektronów, które w tzw. standardowym modelu rozbłysku są głównym czynnikiem transportującym energię uwolnioną podczas przełączania pól magnetycznych w koronie Słońca
dr Tomasz Mrozek

Dane z Solar Orbitera będą porównywane z tymi pochodzącymi z innych obserwatoriów solarnych znajdujących się na orbicie Ziemi - japońskim satelitą Hinode, należącymi do NASA obserwatoriami Interface Region Imaging Spectrograph (IRIS) i Solar Dynamics Observatory (SDO) oraz ESA Solar and Heliospheric Observatory (SOHO). Wymienione urzadzenia będą obserwować efekty pogody kosmicznej, podczas gdy Solar Orbiter będzie szukał jej źródła.