Francja ujawnia datę debiutu samolotu kosmicznego VORTEX

Podpisanie porozumienia w sprawie programu samolotu kosmicznego VORTEX było jednym ciekawszych wydarzeń podczas tegorocznego Paris Air Show, chociaż w trakcie prezentacji nie przekazano wielu informacji. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) podpisała z firmą Dassault Aviation list intencyjny, dotyczący współpracy w zakresie środków transportu ładunków na niską orbitę okołoziemską i z powrotem na Ziemię. Francuskie ministerstwo obrony zgodziło się natomiast wesprzeć program kwotą 30 milionów euro.

Media branżowe powołują się na wnioski z czerwcowego posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Sił Zbrojnych francuskiego Zgromadzenia Narodowego oraz wypowiedzi Erica Trappiera, dyrektora generalnego Dassault Aviation.

Trappier ma nadzieję na szeroką współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną w zakresie rozwoju platformy. Wydaje się, że już wkrótce marzenia Dassault Aviation mogą zostać przekute w rzeczywistość, gdyż na przyszły rok zaplanowano podpisanie wiążącej i bardziej rozbudowanej umowy z ESA. VORTEX został ciepło przyjęty przez Agencję, popierającą również ruch ze strony Ministerstwa Obrony Francji i jego szefa Sébastiena Lecornu, który sam publicznie zadeklarował kwotę wsparcia ze strony resortu.

Data startu i rakieta nośna

Podczas posiedzenia Komisji przekazano, że planowana data startu VORTEXa to 2027 rok. Zarówno strona francuska, jak i media branżowe wskazują, że nośnikiem platformy będzie rakieta Electron od firmy Rocket Lab, która jest w stanie wynieść na orbitę okołoziemską do 300 kg ładunku. W kontekście systemu nośnego warto doprecyzować kilka informacji, o czym niżej.

Jeszcze przed posiedzeniem Komisji firma przygotowała specjalną mapę rozwoju samolotu VORTEX, która zakłada m. in. partnerstwa publiczno-prywatne oraz ekspansję na rynki zagraniczne. Konstrukcja zostanie przygotowana w 4 fazach:

• Faza 1: VORTEX-D - demonstrator w skali 1:3;
• Faza 2: VORTEX-S - inteligentna, autonomiczna platforma latająca w skali 2:3;
• Faza 3: VORTEX-C - pełnowymiarowy samolot do transportu cargo;
• Faza 4: VORTEX-M - pełnowymiarowy samolot do transportu załogi;

W debiucie zostanie wykorzystany VORTEX-D, który będzie w stanie rozwinąć swoją prędkość do Mach 12. Biorąc pod uwagę francuskie plany bardziej precyzyjne będzie stwierdzenie, że Dassault Aviation skorzysta z suborbitalnego systemu HASTE (Hypersonic Accelerator Suborbital Test Electron) od Rocket Lab, który bazuje na orbitalnej rakiecie Electron. HASTE jest dedykowany do m. in. testów technologii hipersonicznych.

„To nie jest popis, lecz chęć umieszczenia Francji w czołówce przemysłu aeronautycznego. W tej dziedzinie istnieją już systemy chińskie i amerykański wahadłowiec X-37B. Konieczne jest posiadanie środków wielokrotnego użytku, biorąc pod uwagę możliwość pozbawienia nas dostępu do kosmosu.” - powiedział podczas posiedzenia Komisji dyrektor generalny Francuskiej Agencji Uzbrojenia Emmanuel Chiva.

Warto zauważyć, że inwestycje i prace nad VORTEX mogły zacząć się 2 lata wcześniej, kiedy Dassault Aviation zademonstrowało makietę samolotu podczas Paris Air Show 2023. Wówczas projekt oceniono jako zbyt drogi i bez przyszłości. Dzisiaj perspektywa francuskich decydentów jest inna - wizja pozostanie w tyle za Stanami Zjednoczonymi, Chinami i być może Indiami (program kapsuły Gaganyaan) nagle stała się przerażająca.