KOSMONAUTYKA
Widowiskowy test powiększonego silnika rakietowego gdyńskiej firmy
Trójmiejska spółka SpaceForest opublikowała materiał wideo ukazujący przebieg pierwszej próby rozruchowej jej najnowszego i obecnie najbardziej zaawansowanego hybrydowego silnika rakietowego, SF1000. Początkowo, czyli przez pierwsze 9 sekund trwania, test przebiegał bez komplikacji - później jednak, zanim upłynęło zaplanowane 20 sekund pracy napędu, sytuacja się zmieniła na skutek zaistniałej anomalii.
"Teraz czekają nas analizy i poprawki konstrukcyjne, a następnie kolejny test, który przewidujemy jeszcze w tym roku" - wybrzmiewa z komentarza opublikowanego 13 listopada br. przez firmę Space Forest wraz z materiałem wideo przedstawiającym przebieg statycznego rozruchu silnika rakietowego SF1000. Test przeprowadzono na stanowisku poligonowym udostępnionym przez Dowództwo Komponentu Wojsk Specjalnych.
Jak można wyczytać dalej z komentarza firmy, przeprowadzone odpalenie było pierwszym testem angażującym tę jednostkę napędową, a jego wynik uznano za napawający optymizmem - wobec stwierdzonej "wzorowej pracy" przez pierwsze 9 z zaplanowanych 20 sekund testu. Jednocześnie wskazano, że w następstwie anomalii zaistniałej w 10. sekundzie trwania pracy silnika, doszło do uszkodzenia komory spalania.
Jednocześnie zapewniono, że procedury przygotowania i uruchomienia SF1000 przebiegły bez zastrzeżeń. "Zakładane początkowo kilka sekund pracy silnika zaprogramowano na 20 sekund w celu uzyskania większej ilości użytecznych danych. Decyzja bazowała na zastosowanym systemie autonomicznego, awaryjnego przerywania testu, który miał wyłączyć silnik w momencie wykrycia anomalii pracy" - wskazano. Przy okazji zwrócono uwagę na spełnienie wymogów testu przez kontenerową hamownię, która nie ucierpiała znacząco wskutek awarii silnika. Zdaniem SpaceForest, rezultat próby pokazuje także, że "nawet poważne uszkodzenia komory spalania w silniku hybrydowym są stosunkowo niegroźne w porównaniu do innych technologii rakietowych".
W 10-tej sekundzie silnik przestał działać prawidłowo. Mimo zadziałania układów automatyki, testu nie udało się przerwać z powodu zacięcia się głównego zaworu odcinającego [...] Jeśli chodzi o uszkodzenia komory spalania to ujawniły one miejsca do poprawy/przeprojektowania, natomiast nowa kontenerowa hamownia spełniła swoje zadanie znakomicie, wymaga jedynie drobnych napraw i solidnego czyszczenia.
Firma deklaruje, że przetestowana jednostka napędowa to największy hybrydowy silnik rakietowy, jaki dotąd zbudowano i uruchomiono w Polsce. Jej powstanie przewidziano w założeniach projektu SIR (Suborbital Inexpensive Rocket, czyli Niedroga Rakieta Suborbitalna) – „Sterowalna i odzyskiwalna rakieta suborbitalna z silnikiem hybrydowym SF1000 bazującym na ekologicznych materiałach pędnych”), dofinansowanego w 80 proc. środkami publicznymi w ramach programu PO IR 1.1.1. przydzielanymi przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Efektem realizacji ma być stworzenie komercyjnej rakiety suborbitalnej zdolnej do wynoszenia ładunku o masie 50 kg na wysokość minimum 100 km nad Ziemią. Projekt jest w realizacji od kwietnia 2018 roku i ma trwać co najmniej do kwietnia 2023 roku.
Czytaj też: Test rakiety sondującej SpaceForest [Wideo]
Rakieta rozwijana przez SpaceForest w projekcie SIR funkcjonuje też pod nazwą Perun. To największy z przewidywanych dotąd systemów suborbitalnych gdyńskiej spółki - ma charakteryzować się długością około 11 m i być w pełni przystosowany do wielokrotnego użycia. Konkurencyjność tej konstrukcji na rynku mają zapewnić niskie koszty organizacji startu. SIR kierowany będzie przede wszystkim do klientów, których obecnie nie było stać na skorzystanie z możliwości rakiet suborbitalnych.
Na początku tego roku (pod koniec stycznia) zrealizowano już pomyślny start demonstratora rakiety Perun - nastąpił z mobilnego stanowiska ustawionego na poligonie w Drawsku Pomorskim. Lot przeprowadzono w oparciu o lżejszy silnik SF200. W trakcie lotu z jego użyciem udało się osiągnąć pułap 9750 metrów.
