Nowe satelity dla Polski. Historyczna umowa podpisana

Uroczyste podpisanie umowy odbyło się dziś, 15 kwietnia 2025 r., na Zamku Królewskim w Warszawie, w trakcie trzeciej edycji Konferencji o Bezpieczeństwie organizowanej przez Europejską Agencję Kosmiczną (3rd ESA Security Conference).

W wydarzeniu wziął udział Dyrektor Generalny ESA Joseph Aschbacher, Simonetta Cheli, Dyrektor Programów Obserwacji Ziemi w ESA, Wiceminister Rozwoju i Technologii Michał Baranowski, przedstawiciele administracji rządowej, europarlamentarzyści oraz kluczowi reprezentanci polskiego sektora kosmicznego. Ze strony Creotech Instruments obecny był Prezes Zarządu dr hab. Grzegorz Brona.

W projekcie CAMILA, Creotech Instruments S.A. jest głównym wykonawcą systemu składającego się z trzech satelitów obserwacyjnych oraz segmentu naziemnego zapewniającego kontrolę nad satelitami i przetwarzanie danych satelitarnych. Spółka będzie realizować kontrakt we współpracy z wiodącymi polskimi firmami sektora kosmicznego, tj. podwykonawcami, którzy mają wieloletnie doświadczenie we współpracy z ESA.

Narodowa konstelacja satelitów została zamówiona przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, które wybrało Europejską Agencję Kosmiczną do realizacji i zarządzania przetargiem. Realizacja projektu CAMILA potrwa od kwietnia 2025 r. do grudnia 2027 r.

Dziesięć lat temu Creotech Instruments opracował ambitną strategię, by stać się kolejnym w Europie, głównym integratorem i wykonawcą misji kosmicznych („firmą prime”). W grudniu 2024 roku podpisaliśmy pierwszy olbrzymi kontrakt na dostawę pełnego systemu satelitarnego dla Polskiego Wojska, program o nazwie MIKROGLOB. Dzisiaj podpisujemy kolejną umowę o porównywalnej skali, która dopełnia naszą wizję i realizuje cel wyznaczony dekadę temu. – mówi dr hab. Grzegorz Brona, Prezes Zarządu Creotech Instruments S.A.

„CAMILA to projekt o strategicznym znaczeniu, zarówno dla Creotech Instruments, jak i całego europejskiego sektora kosmicznego. To nie tylko potwierdzenie naszej dojrzałości technologicznej i kompetencji w realizacji najbardziej zaawansowanych misji satelitarnych, lecz także wyraz głębokiego zaufania wobec naszego modelu biznesowego oraz rozwijanej przez ostatnie lata polskiej platformy satelitarnej o nazwie HyperSat. Jesteśmy tym wyróżnieniem niezwykle zaszczyceni. Serdecznie dziękujemy Europejskiej Agencji Kosmicznej za powierzenie nam tej odpowiedzialności.” – dodaje Grzegorz Brona.

Umowa podpisana 15 kwietnia br. obejmuje przygotowanie trzech satelitów: jednego radarowego, jednego optycznego o wysokiej rozdzielczości oraz jednego optycznego o niższej rozdzielczości. W ramach programu CAMILA przewidziano również możliwość realizacji kilku dodatkowych opcji, które mogą zwiększyć końcową wartość kontraktu. Należą do nich dostawa czwartego satelity oraz zapewnienie obsługi konstelacji CAMILA na orbicie.

Całkowita wartość projektu wynosi blisko 52 mln EUR, z czego prawie 26 mln EUR przypada na Creotech Instruments. Pozostała kwota zostanie przeznaczona na prace zlecone podwykonawcom, którzy zostali zgłoszeni do projektu przez Creotech Instruments. Z tymi podmiotami w najbliższych dniach zostaną podpisane umowy wykonawcze. Wśród nich znajdują się czołowi przedstawiciele polskiego sektora kosmicznego:

• CloudFerro S.A. z Warszawy będzie świadczyć usługi segmentu naziemnego, czyli odbiór danych z satelitów i dostarczanie gotowych danych użytkownikom, w oparciu o polską chmurę obliczeniową CloudFerro;
• Eycore Sp. z o.o. z Warszawy będzie odpowiedzialna za opracowanie kosmicznego systemu radarowego. Przedmiotem jej działalności jest produkcja i sprzedaż satelitów i radarów SAR (Synthetic Aperture Radar);
• GMV Innovating Solutions Sp. z o.o. odpowiedzialne za dostarczenie zintegrowanego systemu Flight Operations System obejmującego specjalistyczne oprogramowanie do kontroli satelitów konstelacji CAMILA oraz infrastrukturę sprzętową dla stanowisk operatorów;
• KP Labs Sp. z o.o. z Gliwic dostarczy wysokowydajną jednostkę przetwarzania danych (DPU) wraz oprogramowaniem, algorytmami kompresji i systemem testowym EGSE;
• Firma Scanway S.A. z Wrocławia jest gotowa przygotować i dostarczyć całe instrumenty do obserwacji Ziemi (teleskopy) do integracji w minimum dwóch satelitach optycznych.

W sumie w prace nad systemem CAMILA zaangażowanych będzie około kilkaset osób na terenie całej Polski, a wiedza i doświadczenie zdobyte przy tym projekcie przyczynią się bezpośrednio do podniesienia konkurencyjności polskiego sektora kosmicznego i zwiększenia jego udziału w rynkach europejskich.

Kluczowym aspektem przedsięwzięcia jest wzmocnienie bezpieczeństwa narodowego oraz budowa niezależności Polski, także w obszarze technologii kosmicznych. Przedsięwzięcie to nie tylko wzmocni rolę Polski w europejskich działaniach kosmicznych, ale również zapewni pełną integrację polskich firm w kluczowe europejskie łańcuchy dostaw dla systemów małych satelitów.

Program CAMILA

Program Narodowy Projekt Obserwacji Ziemi CAMILA (Country Awareness Mission in Land Analysis) jest wynikiem podpisanej w październiku 2023 roku umowy pomiędzy Ministerstwem Rozwoju i Technologii oraz Europejską Agencją Kosmiczną. Zakłada on budowę pełnego systemu satelitarnego opartego w maksymalnym stopniu na polskich technologiach. Celem jest więc nie tylko finalny operacyjny system składający się przynajmniej z trzech satelitów, ale konsolidacja i wsparcie polskiej myśli technicznej.

Z dzisiejszej perspektywy decyzja o niezależności technologicznej promowanej w ramach programu okazała się szczególnie istotna. Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła przetarg na dostawę systemu Camila w czerwcu 2024 roku z terminem składania ofert wyznaczonym na wrzesień zeszłego roku. Ocena złożonych propozycji i negocjacje z wybranym dostawcą – firmą Creotech Instruments S.A. i partnerami w projekcie - trwały do początku kwietnia 2025.

Wybrane w ramach otwartego przetargu rozwiązanie, w ocenie Europejskiej Agencji Kosmicznej, bazuje w ponad 90% na podsystemach opracowanych w Polsce, do których własności intelektualne i prawne znajdują się na terenie naszego kraju. Znaczna część tych systemów testowana była już w przestrzeni kosmicznej w ramach misji próbnej o nazwie EagleEye, przeprowadzonej w 2024 roku przez spółkę Creotech Instruments S.A. W ramach tej misji na orbitę okołoziemską trafił satelita optyczny bazujący na platformie satelitarnej HyperSat. Przeprowadzone testy pozwoliły wykryć błędy konstrukcji i poprawić je. Dzięki nim zarówno system MIKROGLOB i system CAMILA jest zbudowany w oparciu o polską platformę satelitarną.

Warto zaznaczyć, że realizacja tak ambitnego programu jak CAMILA, jest możliwa dzięki decyzjom rządu polskiego, który bardzo silnie wsparł rozwój branży kosmicznej w naszym kraju. I dzięki tym właśnie decyzjom możliwa jest realizacja programu CAMILA, MIKROGLOB, czy lot polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego - Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną w maju 2025 r. Co ważne, jedna złotówka zainwestowana w branżę kosmiczną wraca do polskiej gospodarki w postaci siedmiu złotych, związanych z wykorzystaniem nowych technologii i świadczonych usług opracowanych przez branżę kosmiczną.

Jesienią tego roku na spotkaniu ministerstw wszystkich krajów Europejskiej Agencji Kosmicznej, Polska będzie podejmowała decyzję, czy będzie kontynuować wspieranie rozwoju rodzimego sektora kosmicznego. Realizacja przez polskie firmy takich dużych programów jak CAMILA, czy sukces polskiego astronauty będą na pewno silnym wskazaniem do kontynuacji rozpoczętej już drogi rozwoju polskiego sektora poprzez finansowanie współpracy Polski z Europejską Agencją Kosmiczną.

Kolejna przełomowa umowa w historii Creotech Instruments

Projekt CAMILA to trzecia w ostatnim czasie zaawansowana konstelacja satelitów obserwacji Ziemi zamówiona przez Rzeczpospolitą Polską. Po wcześniejszym zamówieniu systemu POLEOS od Airbus Defense & Space France oraz podpisaniu przez Creotech Instruments S.A. umowy z Agencją Uzbrojenia na dostawę dla polskiego wojska czterech satelitów obserwacyjnych - w ramach programu MIKROGLOB; konstelacja CAMILA, składająca się z przynajmniej z trzech satelitów obserwacyjnych, będzie kolejnym istotnym krokiem na drodze do budowy niezależnych polskich zdolności kosmicznych.

W grudniu 2024 r. Creotech Instruments S.A. zawarła ze Skarbem Państwa – Agencją Uzbrojenia umowę na dostawę Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi w ramach ww. programu MIKROGLOB, o rekordowej wartości 453 mln PLN netto – największej w historii krajowego sektora kosmicznego.

Kontrakt obejmuje dostarczenie czterech mikrosatelitów opartych na rozwijanej przez spółkę platformie HyperSat, przeznaczonych dla potrzeb polskiego sektora obronnego. W marcu 2025 r. Creotech zakończył realizację kluczowego, drugiego już etapu tego programu – fazy B2, obejmującego opracowanie i przekazanie pełnej dokumentacji projektowej, za które należne wynagrodzenie wyniosło 20,53 mln PLN netto.

Creotech Instruments S.A. to nie tylko ww. MIKROGLOB I CAMILA. Opracowany przez Spółkę system platformy HyperSat jest obecnie przygotowywany razem z Europejską Agencją Kosmiczną do realizacji misji satelity, który zostanie umieszczony na orbicie okołoksiężycowej, a także do budowy sześciu satelitów naukowych przeznaczonych do badania plazmy obecnej w przestrzeni kosmicznej.

Creotech przygotowuje się również do realizacji – wspólnie z niemiecką firmą OHB - misji testującej tankowanie na orbicie oraz misji robotycznej, której celem jest przechwytywanie obiektów pozostających w przestrzeni kosmicznej. Ostatnio Spółka rozpoczęła również prace nad misją wykrywającą śmieci kosmiczne bezpośrednio z orbity okołoziemskiej.

Wszystkie ww. misje przygotowywane są w oparciu o standard i rozwiązania opracowane w ramach misji EagleEye, tj. o platformę satelitarną HyperSat.

Źródło: komunikat prasowy Creotech Instruments