POLITYKA I PRAWO KOSMICZNE
Resort rozwoju przejmuje prace nad Krajowym Programem Kosmicznym
Przedłużające się oczekiwanie na uchwalenie przez Radę Ministrów ostatecznego projektu Krajowego Programu Kosmicznego (KPK) jeszcze potrwa. Potwierdza to treść odpowiedzi Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii na zapytanie, jakie wystosowała w tej kwestii redakcja serwisu Space24.pl. Z oświadczenia wynika, że po odrzuceniu najnowszej propozycji projektu KPK przedstawionej przez Polską Agencję Kosmiczną (na lata 2021-2025), procedowanie nad kolejną odsłoną będzie toczyć się już w samym resorcie rozwoju.
Jak wyjaśnia MRPiT, prace nad ostatnio odrzuconym projektem Krajowego Programu Kosmicznego na lata 2021-2025 trwały od stycznia 2020 r. i były prowadzone w Polskiej Agencji Kosmicznej. Ukończona propozycja trafiła finalnie do Rady PAK, która zgodnie z obowiązującą Ustawą o Polskiej Agencji Kosmicznej (po nowelizacji z lipca 2019 r.) ma w swoim składzie szerokie grono przedstawicieli rządowych resortów, ośrodków naukowych oraz biznesu. Wśród zadań Rady jest m.in. opiniowanie projektów aktów normatywnych dot. zakresu działalności Agencji (art. 13 Ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej).
To właśnie na etapie opiniowania przez Radę PAK zapada ważna decyzja o dopuszczeniu projektu Krajowego Programu Kosmicznego (w zamyśle, kluczowego aktu wykonawczego do założeń Polskiej Strategii Kosmicznej z 2017 roku) do dalszego zatwierdzenia w resorcie rozwoju i na Radzie Ministrów. W informacjach na temat możliwych terminów opiniowania przez Radę przewijały się najpierw daty wrześniowe, a później już październikowe. Nieoficjalnie wskazywano, że agencyjny projekt KPK spotkał się z uwagami, względem których wyznaczono czas na poprawki i uzupełnienie projektu KPK - z ostatecznym terminem do końca października br. Czas ten jednak minął bez spodziewanego rezultatu w postaci akceptacji przedłożonego projektu KPK przez Radę. Zamiast tego, miesiąc później nastąpiło odwołanie dotychczasowego prezesa PAK.
Aktualnie, dzięki informacjom uzyskanym z MRPiT, wiadomo już, że powstanie nowy projekt KPK, który będzie mógł zostać przyjęty w późniejszym terminie. "W związku z brakiem pozytywnej opinii Rady Agencji wyrażonej w uchwale z dnia 30 października 2020, dalsze procedowanie dokumentu zostało przejęte przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii" - czytamy w oświadczeniu, jakie trafiło do redakcji Space24.pl. Jego dalsza treść brzmi następująco:
Zgodnie z Polską Strategią Kosmiczną przyjętą przez Radę Ministrów w 2017 r., za wdrożenie Krajowego Programu Kosmicznego odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw gospodarki przy współpracy wszystkich instytucji zaangażowanych w jego realizację według posiadanych kompetencji i obszarów zainteresowań, z odpowiednim udziałem resortów i polskiego sektora kosmicznego. Obecnie prowadzone są prace przy udziale instytucji zaangażowanych w jego wdrażanie i mają na celu przygotowanie Krajowego Programu Kosmicznego zgodnie z postanowieniami Polskiej Strategii Kosmicznej oraz oczekiwaniami interesariuszy. Na kolejnym etapie prac przewiduje się przekazanie projektu Krajowego Programu Kosmicznego do dalszych konsultacji społecznych oraz uzgodnień międzyresortowych i przedłożenia w drugiej połowie 2021 r. na Radę Ministrów celem przyjęcia w formie uchwały.
Krajowy Program Kosmiczny ma być aktem wykonawczym niższego szczebla spójnym z założeniami przyjętej w styczniu 2017 roku Polskiej Strategii Kosmicznej (PSK). Warunek jego uchwalenia i wdrożenia ujęto wśród wskaźników realizacji celów szczegółowych PSK przewidzianych do osiągnięcia przed końcem 2020 roku. W samej treści strategii z 2017 r. założono także, że projekt zostanie przygotowywany i przedłożony nadrzędnemu resortowi (właściwemu ds. gospodarki) przez Polską Agencję Kosmiczną.
Pierwsza opracowana przez PAK wersja Krajowego Programu Kosmicznego (jeszcze na lata 2019-2021) została przedłożona do zatwierdzenia w grudniu 2018 roku. Nie doszło jednak do jej uchwalenia, czego powodem miało być niespełnienie wymogów ujętych w Polskiej Strategii Kosmicznej. Zgodnie z nimi, powinien to być program wielonarzędziowy (zakładający różne formy wsparcia); wielobudżetowy (wskazujący różne źródła finansowania) oraz wieloinstytucjonalny (biorący pod uwagę, że projekty kosmiczne to wyzwanie horyzontalne dla wielu instytucji).