Europa zbuduje konstelację IRIS². Podpisano umowy

16 grudnia br. w Brukseli przedstawiciele Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Kosmicznej podpisali umowy z konsorcjum przemysłowym SpaceRISE, na którego czele stoją firmy SES, Eutelsat i Hispasat, na opracowanie konstelacji satelitarnej IRIS² (Infrastructure for Resilience, Interconnectivity and Security by Satellite).

Europa idzie na swoje

Celem projektu jest zapewnienie bezpiecznych i odpornych zdolności z zakresu łączności dla europejskich rządów, przedsiębiorstw oraz obywateli. Konstelacja ma składać się z blisko 300 jednostek, które zostaną rozmieszczone na różnych orbitach. Na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO) znajdzie się ok. 260 satelitów. Z kolei na średniej orbicie będzie ich 18. Planuje się też stworzenie dodatkowej warstwy na LEO, składającej się z 10 lub więcej jednostek.

Obecne plany przewidują się, że satelity wejdą do służby do 2031 r. Za budowę sieci odpowiadają firmy z europejskiego przemysłu kosmicznego. Projekt będzie finansowany ze środków UE, ESA oraz prywatnych środków od operatorów satelitarnych wchodzących w skład konsorcjum SpaceRISE.

Z informacji przekazanych w trakcie uroczystości w Brukseli wynika, że całkowity koszt 12-letniej umowy koncesyjnej wynosi 10,6 mld EUR. UE wniesie 6 miliardów EUR do projektu. ESA zapewni łącznie 550 milionów EUR, natomiast konsorcjum SpaceRISE, kierowane przez Eutelsat, Hispasat i SES, wniesie 4,1 miliarda EUR.

W projekt zaangażowanych będzie również kilku podwykonawców, w tym takie firmy, jak Thales Alenia Space, OHB, Airbus Defence and Space, Telespazio, Deutsche Telekom, Orange, Hisdesat i Thales SIX.

Priorytetem bezpieczeństwo

W trakcie uroczystości podpisania umów głos zabrał m.in. unijny komisarz ds. obrony i przestrzeni kosmicznej Andrius Kubilius „Jesteśmy zagrożeni. Nasza komunikacja jest zagrożona. […] Nie możemy sobie pozwolić na zbytnie uzależnienie od krajów lub firm spoza Unii Europejskiej” - zaznaczył. Kubilius podkreślił także, że IRIS² rozwiąże ten problem i zapewni łączność „nawet w nieprzyjaznym środowisku”.

Z kolei dyrektor generalny ESA, Josef Aschbacher zaznaczył w imieniu agencji, że jest ona gotowa działać na rzecz Europy i jej obywateli. „W coraz bardziej złożonym świecie geopolitycznym zapewnienie odpornej, bezpiecznej i szybkiej komunikacji rządowej jest niezbędne”. Dyrektor generalny ESA zauważył również, że projekt wspiera europejski przemysł kosmiczny, który dzięki temu zyska na konkurencyjności.

Warto zauważyć, że za sprawą projektu UE ma uniezależnić się od zewnętrznych dostawców, zwłaszcza od Starlinka, zbudowanego przez firmę SpaceX należącą do Elona Muska.

„Program IRIS² to przełomowa inicjatywa, która ucieleśnia zaangażowanie Europy w cyfrową suwerenność, odporność i strategiczną autonomię. SpaceRISE dostarczy szkielet komunikacyjny, który zaspokoi najbardziej krytyczne potrzeby łączności naszych rządów w Europie, wzmocni jej przywództwo w innowacjach kosmicznych i zniweluje przepaść cyfrową dla milionów obywateli i przedsiębiorstw na całym kontynencie.” - dodała Eva Berneke, dyrektor generalna firmy Eutelsat.

Łączność satelitarna to od lat główny element infrastruktury krytycznej. Obecna sytuacja międzynarodowa jeszcze bardziej potwierdza potrzebę posiadania suwerennych zdolności w tym zakresie. IRIS² będzie opierać się m.in. na zaawansowanych technologiach szyfrowania, w tym na kryptografii kwantowej, czyli metodzie wykorzystującej właściwości mechaniki kwantowej do odpornego na hakowanie zabezpieczania i przekazywania danych.

Źródło: ESA, Space News, Space24.pl