Obserwacja Ziemi
Strażacy testowali system satelitarnego monitoringu wałów przeciwpowodziowych
Konsorcjum projektu SAFEDAM kończy kolejny etap testów w warunkach rzeczywistych. W dniach 12-13 czerwca 2018 r. główne funkcjonalności systemu zostały przetestowane podczas strażackich ćwiczeń przeciwpowodziowych w Kępie Chwałowskiej, koło Sandomierza. SAFEDAM to innowacyjny system monitoringu wałów przeciwpowodziowych z wykorzystaniem wieloźródłowych danych m.in.: fotogrametrycznych danych z pokładu bezzałogowych statków latających (zdjęcia i skaning) oraz zobrazowań satelitarnych.
Podczas ćwiczeń rozegrane zostały dwa scenariusze związane z wystąpieniem zagrożenia powodziowego, w obszarze wałów przeciwpowodziowych na Wiśle tj. przerwanie i przelanie wałów przeciwpowodziowych. System SAFEDAM umożliwił m.in.: automatyczne oszacowanie zasięgu wody w oparciu o najnowsze dane pochodzące z satelitów europejskiego programu obserwacji Ziemi „Copernicus”, monitorowanie akcji zabezpieczania wałów oraz był narzędziem komunikacji poprzez wizualizację danych przestrzennych zbieranych w terenie dla różnych grup uczestników ćwiczeń.
W opisywanych działaniach udział wzięli strażacy z Komendy Państwowej Straży Pożarnej w Sandomierzu i okolicznych ochotniczych straży pożarnych w liczbie 60 osób. Z ramienia konsorcjum SAFEDAM uczestnicy stanowili blisko 30 kolejnych osób. Manewrom przyglądali się przedstawiciele Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, władz lokalnych Starostwa w Sandomierzu oraz Gminy Dwikozy. Manewry zorganizowano we współpracy z Wojewódzką Komendą Straży Pożarnej w Kielcach, a ich organizacja odbiła się dużym echem w lokalnych mediach z racji wagi ochrony przeciwpowodziowej w tym rejonie kraju.
System SAFEDAM spotkał się z aprobatą strażaków i służb odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe. Dużym zainteresowaniem cieszyły się mapy aktualnego zasięgu wody opracowane w oparciu o dane z pozyskane z satelity radarowego Sentinel-1. Ćwiczenia pokazały, że SAFEDAM jest narzędziem będącym odpowiedzią na realne potrzeby służb.
Podczas ćwiczeń z powodzeniem wykorzystano także moduł geopartycypacji społecznej, za pomocą którego każdy obywatel ma możliwość zgłoszenia wystąpienia zagrożenia powodzią.
Cieszymy się, że SAFEFAM został zauważony, udowadniając, że jego funkcjonalności mogą znacznie ułatwić pracę służb pracujących na miejscu zdarzenia kryzysowego. Ważną cechą wyróżniającą nasz system jest możliwość pracy w dwóch trybach: prewencyjnym i interwencyjnym, co czyni go niezwykle uniwersalnym.
Celem projektu SAFEDAM jest stworzenie systemu monitorującego wały przeciwpowodziowe
z użyciem m.in.: danych lotniczych i satelitarnych. Jego niewątpliwą zaletą jest integracja dotychczas istniejących baz danych IMGW i GUGiK, które są dodatkowo uzupełnione o m.in.: optyczne i radarowe zobrazowania satelitarne oraz dane z pokładu BSL. Dane satelitarne z konstelacji satelitów Sentinel są wykorzystane do automatycznej prezentacji zasięgów wody. Darmowe dane mogą być wzbogacone o zobrazowania wysokorozdzielcze pochodzące satelitów komercyjnych, takich jak Pleiades czy SPOT. Wizualizacja danych w systemie możliwa jest zarówno w trybie 2D jak i 3D. Silnik 3D systemu został zaadaptowany ze sprawdzonej platformy 3D City zaprojektowanej przez Astri Polska.
Cechą wyróżniającą system SAFEDAM jest możliwość pracy w dwóch konfiguracjach: prewencyjnej i interwencyjnej. Konfiguracja prewencyjna pozwoli na m.in.: ocenę stanu wałów i ocenę stanu zagrożenia. Co więcej, system wskaże obszary, wymagające bezpośredniej weryfikacji w terenie oraz będzie sukcesywnie przekazywał informacje na temat zagrożenia gromadzone od społeczeństwa za pomocą aplikacji geopartycypacji społecznej.
Konfiguracja interwencyjna przeznaczona jest do pracy już w momencie wystąpienia powodzi. Jej zadaniem jest wsparcie służb zarządzania kryzysowego oraz straży pożarnej w zarządzaniu akcją zabezpieczania wałów. Służby pracujące na miejscu zdarzenia mają do dyspozycji wideo i zdjęcia przekazywane na żywo z bezzałogowej platformy latającej oraz dane z bazy danych systemu. Te ostatnie umożliwią sprawną identyfikację i zabezpieczenie terenów, które w ramach działań prewencyjnych zostały sklasyfikowane jako obszary podwyższonego ryzyka. System umożliwia też komunikację służb pracujących na miejscu zdarzenia ze sztabem kryzysowym poprzez prowadzanie w aplikacji bieżących informacji bezpośrednio z terenu prowadzonych działań.
SAFEDAM obejmuje również tryb ogólnodostępny, w którym każdy obywatel ma możliwość sprawdzenia oceny zagrożenia powodziowego, czy podejrzenia odczytów z wodowskazów w sąsiedztwie własnego domu. Wszystko to będzie odbywać się za pośrednictwem specjalnie przygotowanego portalu internetowego.
Projekt jest finansowany jest ze środków Narodowego Centrum Badania i Rozwoju w ramach programu Bezpieczeństwo i Obronność. Prace nad projektem prowadzone są przez konsorcjum w składzie: Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej (lider), Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB, MSP Marcin Szender, Astri Polska Sp. z o.o. i Centralna Szkoła Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie. Po zakończeniu projektu SAFEDAM, system będzie gotowy do wdrożenia i wykorzystania przez Państwową Straż Pożarną, Obronę Cywilną oraz Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.