Biały Dom: przeciwdziałać skutkom burz kosmicznych

Prezydencki akt wykonawczy regulujący federalne działania w odpowiedzi na niebezpieczne zjawiska w pogodzie kosmicznej został opublikowany 13 października br. Dokument nakłada na kluczowe departamenty rządu USA szereg obowiązków związanych z zapewnieniem odpowiedniego przygotowania i reagowania na wystąpienie naturalnych zjawisk kosmicznych o destrukcyjnym wpływie na krytyczną infrastrukturę naziemną i orbitalną. W treści aktu zwrócono uwagę na pilną potrzebę odpowiedzi na zagrożenia wynikające z możliwości występowania silnych rozbłysków słonecznych, burz magnetycznych i emisji wysokoenergetycznego promieniowania kosmicznego.

Akt podaje kompleksowe wytyczne realizacji połączonych działań instytucjonalnych. Przydział zadań w tym zakresie otrzymały zarówno instytucje bezpieczeństwa publicznego, jak i ośrodki zarządzające dystrybucją energii oraz instytucje naukowo-techniczne, na czele z amerykańską agencją kosmiczną NASA. Koordynacją wspólnych przygotowań ze strony rządu ma zająć się Dyrektor Biura Polityki Naukowej i Technicznej (Director of the Office of Science and Technology Policy, OSTP), przy wsparciu prezydenckiego Asystenta ds. Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Przeciwdziałania Terroryzmowi (Assistant to the President for Homeland Security and Counterterrorism) oraz Dyrektora Biura ds. Zarządzania i Budżetu (Director of the Office of Management and Budget, OMB). Całość zadań ma być realizowana zgodnie z założeniami Narodowego Planu Działania w obszarze Pogody Kosmicznej z 2015 roku oraz z pomocą Narodowej Rady Nauki i Technologii (National Science and Technology Council, NSTC).

W wymiarze podrzędnym kluczowe kompetencje administracyjne będą delegowane na Sekretarza Obrony (w zakresie terminowości przygotowań do uruchomienia właściwych obserwacji, analiz i systemu prognozowania zjawisk kosmicznych), Sekretarza Spraw Wewnętrznych (wsparcie badań i pomiarów zróżnicowania pola magnetycznego Ziemi), Sekretarza ds. Handlu (wsparcie współpracy z komercyjnymi i akademickimi ośrodkami badawczo-rozwojowymi), Sekretarza ds. Energetyki (zapewnienie ochrony i przywracania infrastruktury elektroenergetycznej w odpowiedzi na zagrożenia pochodzenia kosmicznego) oraz Sekretarza ds. Bezpieczeństwa Wewnętrznego (nadzór nad systemem powiadamiania i ostrzegania o groźnych zjawiskach w pogodzie kosmicznej). W przedmiotowe działania ma być zaangażowany również Sekretarz Stanu USA, który będzie odpowiedzialny za kwestie związane z nawiązywaniem międzynarodowej współpracy badawczo-rozwojowej.

Szczególne miejsce w tym systemie ma przypaść NASA, która będzie zobligowana do wdrożenia narodowego programu badań nad wpływem oddziaływania Słońca i promieniowania kosmicznego na infrastrukturę ziemską. Amerykańska agencja kosmiczna ma być również odpowiedzialna za wprowadzenie technologii niezbędnych dla podtrzymania działania narodowego systemu zapobiegania skutkom zagrożeń kosmicznych. W zakres ten ma wejść również realizacja niezbędnych misji kosmicznych oraz operacjonalizacja przyjętych projektów i modeli działania.

Akt wykonawczy ustala również harmonogram przydzielonych działań. Na realizację pierwszego etapu przygotowań – ustalenie odpowiedzialności i podziału przedmiotowych kompetencji w obrębie poszczególnych departamentów – wyznaczono 120 dni od daty wydania rozporządzenia. Z kolei w ciągu najbliższych 180 dni od momentu wydania aktu mają zostać sporządzone pierwsze koncepcje operacyjne i wdrożeniowe modelu koordynacji działań zaradczych w sytuacji wystąpienia ewentualnego kryzysu.

Obszar pogody kosmicznej zalicza się do trzech segmentów rozpoznania w ramach programów szczegółowej obserwacji i monitorowania przestrzeni kosmicznej SSA (Space Situational Awareness). Funkcjonuje w nim pod nazwą SWE (Space Weather, SWE) i zakłada monitorowanie aktywności Słońca, wiatru słonecznego oraz ziemskiej magnetosfery. Dalsze dwa komponenty to: obiekty NEO (Near-Earth Objects) - detekcja i monitorowanie ruchu orbitalnego obiektów pozaziemskiego pochodzenia oraz SST (Space Surveillance and Tracking) - śledzenie sztucznych satelitów i śmieci kosmicznych.

Szerzej: Konferencja SSA - uczestnictwo w europejskich programach w polskim zasięgu