Nowe obserwatoria Polskiej Agencji Kosmicznej

Dane dostarczane przez satelity wykorzystywane są na co dzień, począwszy od nawigacji satelitarnej, przez obserwację Ziemi, Internet, telewizję, prognozę pogody po aplikacje bankowe i zdrowotne. Przy wzrastającej liczbie satelitów oraz tzw. śmieci kosmicznych, rośnie ryzyko kolizji na orbicie, grożących utratą dostępu do danych satelitarnych.

Nowe zestawy teleskopów to największy tego typu projekt zrealizowany do tej pory w Polsce. Jest to także najnowocześniejsza aparatura dostarczająca dane do europejskiego Partnerstwa EUSST, zapewniającego codziennie ochronę ponad 400 europejskim aktywnym satelitom takim jak konstelacje Galileo, Copernicus, Eutelsat i wiele innych.

- Dlatego niezbędne są inwestycje w rozwój systemów bezpieczeństwa kosmicznego i zarządzania ruchem kosmicznym. Odpowiedzią na te potrzeby jest zakup naziemnych stacji obserwacyjnych, dostarczających w trybie ciągłym dane o ruchu na orbicie. Dostawcą sprzętu jest polskie konsorcjum firm Sybilla Technologies z Bydgoszczy i Cilium Engineering z Torunia. Dzięki inwestycji, Polska stanie się czołowym europejskim dostawcą danych obserwacyjnych. To jednak nie wszystko, docelowo w 2024 r. planujemy zakończenie instalacji dwóch kolejnych zestawów teleskopów na terytorium USA w stanie Utah i na Hawajach. – podkreśla prof. Grzegorz Wrochna, Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.

Zakupione systemy oparte są o najnowocześniejsze rozwiązania sprzętowe, a ich instalację oraz oprogramowanie sterujące zrealizowały polskie firmy - Sybilla Technologies oraz Cilium Engineering, które wykorzystały przy tym swoje know-how zdobyte przy takich projektach jak Panoptes-Solaris, Astrometry24.NET (w odniesieniu do pierwszej z firmy) czy OpticalFence, Omnisky (w przypadku drugiego z podmiotów).

Sprawę nowych teleskopów skomentował również Tymoteusz Trocki, Dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Kosmicznego w Polskiej Agencji Kosmicznej, który zaznaczył, że POLON Australia, POLON Chile i POLON Africa, bo tak nazywają się zestawy obserwacyjne mają łącznie pole widzenia 170 stopni kwadratowych każdy, mogą pracować grupami jak i niezależnie, wykonując jednocześnie różne zadania obserwacyjne. Obserwatoria zlokalizowane są odpowiednio w: iTelescope Siding Spring, Observatory Deep Sky Chile, South African Astronomical Observatory RPA. Zestawy teleskopów pozwalają na poszukiwanie i śledzenie obiektów o rozmiarach rzędu 8-10 cm na niskiej orbicie okołoziemskiej (np. śmieci zagrażających satelitom obserwacyjnym Ziemi, takim jak Sentinel), czy utrzymanie satelitów całego pasa geostacjonarnego wokół Ziemi (m. in. odpowiedzialnych za komunikację).

POLON Australia, POLON Chile i POLON Africa rozbudowują istniejącą od 2020 roku sieć POLON (POLSA Optical Network) i zostały zrealizowane przy wsparciu środków z  Unii Europejskiej z grantu 2-3SST2018- 20 . Razem z naukowymi i komercyjnymi sieciami polskich obserwatoriów: Panoptes-Solaris, OpticalFence, 6Roads, UAM i stacji laserowej CBK PAN w Borówcu pozwolą one nie tylko na dostarczanie danych orbitalnych dla satelitów zgłaszanych przez EUSST czy ESA, ale przede wszystkim - mogą pomóc w zabezpieczeniu na orbicie nowych polskich satelitów.

Źródło: Polska Agencja Kosmiczna