Sieć Badawcza Łukasiewicz podsumowała dwulecie swojego istnienia

Blisko 400 dodatkowych komercyjnych ofert na świadczenie badań oraz dostawy produktów i usługi, powiększenie zysku i przychodów z komercjalizacji, a także zaangażowanie blisko 4500 naukowców i inżynierów na strategicznie określonych kierunkach rozwoju - to główne wątki z działalności Sieci Badawczej Łukasiewicz, na które zwrócono szczególną uwagę podczas uroczystego podsumowania dwóch lat istnienia całej struktury organizacyjnej. "W trudnym, pandemicznym 2020 roku, instytuty Łukasiewicza łącznie osiągnęły wynik netto na poziomie 67,6 mln zł, co jest niemal 20-krotną poprawą w stosunku do roku 2019. Przy nieznacznym 0,4 proc. spadku przychodów, które osiągnęły poziom 1,375 mld zł, ten dobry wynik został osiągnięty dzięki redukcji kosztów o 3,7 proc." - podkreślono w okolicznościowym podsumowaniu. Jak dodano, w 2020 roku instytuty Łukasiewicza otrzymały subwencje w łącznej kwocie 274,75 mln zł oraz dotacje celowe o wartości 15 mln zł.

W poniedziałkowej uroczystości z okazji dwulecia powstania Sieci Badawczej Łukasiewicz wzięli udział wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii - Jarosław Gowin, wiceminister edukacji i nauki - Wojciech Murdzek oraz prezes Centrum Łukasiewicz - Piotr Dardziński. "Bez innowacji i innowatorów zostaniemy daleko w tyle globalnego wyścigu – wyścigu gospodarczego i technologicznego" – podkreślił wicepremier Gowin, wskazując na kluczowe znaczenie stymulowania rozwoju nowatorskich rozwiązań technologicznych dla kondycji państwa oraz wkład sieci Łukasiewicz na tym polu.

Utworzenie przed nieco ponad dwoma laty Sieci Badawczej Łukasiewicz zostało ocenione przez wicepremiera jako jedno z ważniejszych dzieł dla przyszłości Polski. Gowin powiedział, że patronuje jej z pełnym przekonaniem i zaangażowaniem. W jego ocenie połączenie w jeden spójny system blisko 40 instytutów (wchodzących obecnie w skład sieci), zatrudniających setki wykwalifikowanych ekspertów "to był strzał w dziesiątkę". Zwrócił przy tym uwagę, że nie odebrano swobody działań poszczególnych jednostek, jednocześnie pozwalając na uzyskanie efektu synergii. Podkreślił, że wokół sieci pączkują nowe inicjatywy – np. Wirtualny Instytut badawczy.

W XXI w. przełomowe odkrycia i technologie są w coraz mniejszym stopniu dziełem genialnych jednostek i samotnych geniuszy. To z reguły efekt wysiłku większych zespołów – często współpracy wręcz kilkuset czy kilku, kilkunastu instytucji krajowych i międzynarodowych, czy też interdyscyplinarnych badań zakrojonych na szeroką skalę.

W jeszcze innym miejscu wicepremier Gowin wskazał na wpisywanie się założeń działania Sieci Badawczej Łukasiewicz w ramy rządowej Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju, która wśród kluczowych założeń wskazuje trwały wzrost gospodarczy oparty na wiedzy, informacji i doskonałości organizacyjnej. Podkreśla się, że służy temu wspieranie innowacyjności i wdrażanie efektów nowych inicjatyw do gospodarki. "Stąd rosnąca liczba narzędzi dla przedsiębiorców poszukujących innowacji, np. ulga B+R, IP box, prosta spółka akcyjna. System wsparcia uwzględnia także programy dla innowacyjnych firm, takie jak Start in Poland czy Platforma Przemysłu Przyszłości i wreszcie przeorientowanie instytucji naukowych w kierunku biznesu" – mówił w tym kontekście Jarosław Gowin.

Wicepremier zaznaczył też, że po roku pandemii należy wrócić na ścieżkę trwałego i dynamicznego wzrostu. Zapowiedział, że MRPiT wkrótce zaprezentuje strategię produktywności do roku 2030, która powstaje we współpracy z ekspertami ze świata nauki, przemysłu i biznesu.

Wiceminister edukacji i nauki - Wojciech Murdzek, w trakcie swojej wypowiedzi ocenił, że sieć Badawcza Łukasiewicz w czasie pandemii poddana została próbie ognia. "Trzeba powiedzieć, że zdała ten trudny egzamin, który jeszcze się nie kończy, ale mamy nadzieję, że lada moment, właśnie poprzez konkretne zaangażowanie – czy w kwestie respiratorów, czy w kwestię szczepionek, czy w kwestię testów wykrywających koronawirusa" – wyliczył. Oprócz tego, Murdzek wyraził zadowolenie, że instytuty i badania będą miały swoje miejsce oraz finansowanie w ramach Krajowego Planu Odbudowy. "I to są wysokości liczone w miliardach złotych" – podkreślił.

"Barierą we wdrażaniu innowacji wciąż pozostają niewystarczające powiązania między przedsiębiorstwami a organizacjami badawczymi oraz szkolnictwem wyższym i zawodowym. Wyzwaniem pozostaje również zwiększenie liczby projektów pilotażowych ułatwiających wdrażanie zaawansowanych technologii do gospodarki. I to właśnie jest nasz najważniejszy cel, jednoznacznie określony w przyjętym Krajowym Planie Odbudowy.

Z kolei prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz, Piotr Dardziński podkreślił, że przed powstaniem wspólnej struktury potencjał instytutów, które obecnie go tworzą, nie mógł być w pełni wykorzystany. "Z perspektywy przedsiębiorców nie było łatwo nawiązywać współpracę z 40 różnymi podmiotami. Z perspektywy naukowców nie było łatwo koordynować pracę [...] między instytutami. Patrząc z lotu ptaka, nie było łatwo wprowadzać standardy ochrony własności intelektualnej czy komercjalizacji badań" – wyjaśnił Dardziński. Według niego usieciowienie w sposób radykalny zmieniło tę sytuację.

"Udało się nam wspólnie zbudować mocną drużynę ponad 7 tys. pracowników, z czego 4,5 tys. jest zaangażowane w piony badawcze" – zaznaczył. Podkreślił, że najważniejsze jest to, że udało się uruchomić elementy skutecznej współpracy z przedsiębiorcami.

W czasie uroczystości wręczono nagrody Sieci Badawczej Łukasiewicz w kategorii Partner Biznesowy (dla firmy Dawtona i Steico), Gospodarz Wyzwania Łukasiewicza (dla dr hab. Anny Szerling i dr. inż. Andrzeja Noskowiaka) oraz nagrodę specjalną (dla zespołów badawczych z trzech instytutów wchodzących w skład sieci).

Sieć Badawcza Łukasiewicz to struktura kooperacyjno-koordynacyjna złożona z Centrum Łukasiewicz i blisko 40 instytutów badawczych. Powstała 1 kwietnia 2019 r. i jest obecnie trzecią największą siecią badawczą w Europie. Głównym jej celem jest prowadzenie prac badawczych kluczowych z punktu widzenia rozwoju i potrzeb państwa, a także komercjalizacja wyników tych prac. Łukasiewicz deklaruje też wspieranie polityki gospodarczej państwa, przygotowując prognozy trendów i skutków zmian technologicznych, które mogą wpływać na społeczeństwo i jego rozwój.

Instytuty Łukasiewicza pracują w sposób zaplanowany i skoordynowany w grupach badawczych. Odpowiadają one kierunkom badawczym wskazanym przez Radę Centrum, określonym jako kluczowe dla realizacji celów Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Są to cztery odrębne specjalizacje: inteligentna i czysta mobilność, transformacja cyfrowa, zdrowie oraz zrównoważona gospodarka i energia. Łukasiewicz jest przy tym jednym z elementów rządowego systemu wsparcia innowacji. Z założenia przyczynia się do wzrostu zainteresowania polskich przedsiębiorstw inwestycjami w badania i rozwój.

Powstanie Łukasiewicza pozwoliło zwiększyć zasięg rynkowy oferty instytutów członkowskich i stworzenie propozycji dla biznesu obejmujących zakresem rozległy krajobraz technologiczny. Zwraca się też uwagę, że zsieciowanie organizacji zwiększyło możliwości pozyskiwania środków na finansowanie działalności w różnego rodzaju konkursach i zamówieniach. Przed samymi naukowcami i inżynierami Łukasiewicza otworzyły się tymczasem nowe szanse na rozwój w rozmaitych obszarach naukowych i komercjalizacyjnych.

Źródło: Sieć Badawcza Łukasiewicz/PAP