Uznany polski astrofizyk z nagrodą rządu Chile

Nagrodą rządu chilijskiego, ustanowioną z okazji 500-lecia odkrycia przez Ferdynanda Magellana cieśniny pomiędzy oceanami Atlantyckim i Spokojnym (nazwanej później jego imieniem) został uhonorowany prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego UW. Doceniono jego wkład w rozwój wiedzy astronomicznej, szczególnie w kontekście kierowanego przez niego projektu „The Optical Gravitational Lensing Experiment” (OGLE), którego zespół dokonał znaczących odkryć w zakresie badania struktury Drogi Mlecznej, Obłoków Magellana i odkrywania planet pozasłonecznych. Podstawą działalności zespołu OGLE są obserwacje astronomiczne prowadzone za pomocą polskiego teleskopu znajdującego się w obserwatorium Las Campanas w Chile.

Kandydaturę prof. Andrzeja Udalskiego zaproponował Wydział III Polskiej Akademii Nauk. Wśród wymagań dla nominowanych Ambasada Chile w Polsce wymienia m.in. poszukiwanie rozwiązań odpowiadających na globalne wyzwania oraz wykorzystywanie innowacyjnych metod i narzędzi badawczych.

"Nagroda ma dodatkowo bardzo przyjemny wymiar – patrona Ferdynanda Magellana. Osobiście ogromnie mnie to cieszy, bowiem od prawie 30-stu lat regularnie obserwuję dwie pobliskie galaktyki odkryte przez Magellana – Obłoki Magellana. To moje ulubione obiekty na niebie" – mówi prof. Udalski. "Kilkanaście lat temu miałem przyjemność spędzenia kilku dni wakacji nad Cieśniną Magellana i Ziemią Ognistą. Mogę więc sobie bezpośrednio wyobrazić jak Magellan odkrywał te przepiękne rejony – dziś południowego Chile" - dodaje.

Nagroda ta jest dla mnie ogromnie miłą niespodzianką i zaskoczeniem. Może głównie dlatego, że przyznana została przez rząd odległego kraju, który docenił moją i mojego zespołu pracę, porównując ją w pewnym sensie do osiągnięć wielkich odkrywców XV i XVI wieku. Czasem czujemy się takimi odkrywcami, np. znajdując nowe planety pozasłoneczne – nowe dalekie światy – czy bliższe obiekty w Układzie Słonecznym.

Łącząca dwa oceany (Atlantycki i Spokojny) Cieśnina Magellana została odkryta 1 listopada 1520 roku. By upamiętnić to wydarzenie i podkreślić znaczenie badań naukowych oraz innowacji, rząd chilijski ustanowił nagrodę przyznawaną wybitnym odkrywcom, których praca pomaga w odpowiedzi na wyzwania i potrzeby współczesnego świata.

Prof. Udalski jest uznanym światowym ekspertem w zakresie astrofizyki. Pracuje w Obserwatorium Astronomicznym UW i pozostaje członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, przedstawicielem Polskiej Akademii Umiejętności oraz członkiem zagranicznym amerykańskiej National Academy of Sciences. Jest autorem licznych prac naukowych z zakresu astronomii i astrofizyki.

W 1992 roku zainicjował projekt OGLE, którym kieruje do dziś. To wielkoskalowy fotometryczny przegląd nieba skoncentrowany na badaniach zmienności jasności rozmaitych obiektów. Należy do największych przeglądów nieba na świecie. Od ponad 28 lat dostarcza nieprzerwanie nowych odkryć naukowych, wytycza nowe kierunki badań we współczesnej astronomii, rozwijając nowatorski wkład w prowadzenie obserwacji astronomicznych – wielkoskalowe przeglądy nieba i tzw. „time domain astrophysics”.

Źródło: Uniwersytet Warszawski