KOSMONAUTYKA
ONZ zapewni globalny dostęp do tanich misji orbitalnych? Jest porozumienie
Przeprowadzono testy odpalanej pionowo rakiety Longbow do zwalczania szybkich, niewielkich celów nawodnych – fot. Lockheed Martin 
UNOOSA, Biuro Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Przestrzeni Kosmicznej podjęło wysiłki na rzecz zapewnienia państwom członkowskim większych możliwości realizacji własnych badań w przestrzeni pozaziemskiej. Agencja zawarła w tym celu ramowe porozumienie z amerykańską firmą Sierra Nevada Corporation, producentem małych wahadłowców kosmicznych Dream Chaser.
Porozumienie zawarte 28 czerwca br. między Biurem ONZ ds. Przestrzeni Kosmicznej (United Nations Office for Outer Space Affairs, UNOOSA) a firmą Sierra Nevada Corporation ma pozwolić na zapewnienie tańszego dostępu do przestrzeni okołoziemskiej dla państw członkowskich zainteresowanych jej badaniem. Umowa zakłada wspólną organizację co najmniej jednego lotu kosmicznego dedykowanego potrzebom państw ONZ z użytkiem pojazdu orbitalnego Dream Chaser – niewielkiego promu z oferty wspomnianej amerykańskiej spółki. Jednym z głównych założeń porozumienia jest również zapewnienie wsparcia technicznego, przeszkolenia i pomocy specjalistycznej przy korzystaniu z możliwości infrastruktury i wahadłowca firmy SNC, zwłaszcza dla uczestników pozbawionych doświadczeń z realizacji podobnych misji.
ONZ nie ukrywa, że głównym zamysłem umowy jest otwarcie - wciąż dość hermetycznej - sfery badań kosmicznych dla nowych uczestników z grona państw rozwijających się. Choć propozycja jest nie mniej interesująca dla państw z bogatą tradycją aktywności w kosmosie, to właśnie gorzej sytuowane podmioty międzynarodowe mają najbardziej skorzystać na podpisanym porozumieniu. Zgodnie z zapewnieniami obu stron, najcenniejszą wartością całej inicjatywy jest „możliwość czerpania społecznych, ekonomicznych i edukacyjnych korzyści, jakie niesie za sobą aktywność w badaniach kosmicznych przy znacznie mniejszym obciążeniu kosztami i zaangażowaniu niezbędnym do wypracowania własnych zdolności w tym zakresie”. Proponowana oferta udziału w dedykowanych misjach kosmicznych ma być przy tym elastyczna oraz dostosowana do zakresu możliwości i zasobów uczestników. Jak zapewniono, ramowe porozumienie to zaledwie pierwszy krok w oczekiwanym długofalowym procesie zacieśniania współpracy.
Statek kosmiczny Dream Chaser należy do małych pojazdów orbitalnych wielokrotnego użytku (długości nieco ponad 9 metrów) o zastosowaniach zaopatrzeniowo-transportowych w zasięgu niskiej orbity okołoziemskiej (Low-Earth Orbit, LEO). Firma Sierra Nevada Corporation jest zarówno pomysłodawcą, konstruktorem, jak i dostawcą usług z użyciem „mini-wahadłowców” DC, realizując rozmaite zamówienia w zakresie dostaw orbitalnych. Statki Dream Chaser znajdą w najbliższym czasie zastosowanie w obsłudze Międzynarodowej Stacji Kosmicznej na mocy podpisanego z NASA kontraktu Commercial Resupply Services 2 (CRS2). Agenda UNOOSA obejmuje z kolei wykorzystanie dla celów naukowo-przemysłowych w zakresie eksperymentów w warunkach mikrograwitacji, testów technologii teledetekcyjnych oraz certyfikacji sprzętu orbitalnego.
Czytaj także: Testy małego wahadłowca Dream Chaser