Sondy
NASA zakończyła pierwsze testy księżycowych pojazdów
W należącym do NASA Johnson Space Center w Houston zespół inżynierów zakończył pierwszą rundę testów pojazdów LTV (Lunar Terrain Vehicle), którymi astronauci będą mogli poruszać się po powierzchni Księżyca w ramach międzynarodowego programu Artemis.
Do konkursu swoje propozycje zgłosiły firmy Lunar Outpost, Intuitive Machines oraz Astrolab Venturi. Pierwsza runda testów rozpoczęła się we wrześniu, kiedy każdy z uczestników dostarczył do centrum NASA modele swoich pojazdów LTV. Prace w ośrodku symulującym grawitację Księżyca ARGOS (Active Response Gravity Offload System) zakończyły się w grudniu przesłaniem do zespołów odpowiednich wskazówek.
Próby obejmowały szereg działań w obecności astronautów, którzy sprawdzali elementy, tj. interfejs wyświetlacza lub układy sterujące. Dzięki symulowanym warunkom grawitacji na Księżycu (ok. 1/6 ziemskiej) testerzy wykonali zadania poza pojazdami, polegające na zebraniu lub rozłożeniu instrumentów badawczych. Kluczowe w całym procesie było jednak sprawdzenie systemów bezpieczeństwa. Podczas badań zespół inżynierów przeprowadził symulowane akcje ratunkowe poszkodowanego pasażera.
Okazja do wypróbowania skafandrów dla astronautów
Pierwsza runda skupiła się na przed wszystkim na testach modeli księżycowych pojazdów, ale była również okazją do wypróbowania wygody oraz mobilności skafandrów Exploration Extravehicular Mobility Unit od NASA oraz Extravehicular Mobility Unit od firmy Axiom Space (model AxEMU). Na szczególną uwagę zasługuje ostatni model, gdyż to właśnie on zostanie wykorzystany w załogowym lądowaniu na Księżycu w ramach misji Artemis III.
Skafandry będą dostosowane zarówno dla potrzeb mężczyzn, jak i kobiet. Astronauci będą mogli w nich wykonywać spacery kosmiczne przez co najmniej osiem godzin. Strój został wyposażony w odnawialny system usuwania dwutlenku węgla i zaawansowaną technologię chłodzenia. Dodatkowo posiada nowoczesne powłoki na hełmie i systemie wizyjnym, który ma zapewnić większe zdolności obserwacji otoczenia.
NASA przydzieli zlecenia na misje demonstracyjne
Amerykańska agencja wybrała Astrolab Venturi, Lunar Outpost oraz Intuitive Machines w kwietniu 2024 r. Wówczas nie podano dokładnych wymogów technicznych pojazdów księżycowych (Lunar Terrain Vehicle; LTV), oprócz posiadania zdolność działania nie tylko z załogą, ale również bez niej.
Z komunikatu NASA wynika, że w 2025 r. zostanie wydane zlecenie dla dopuszczonych propozycji na przeprowadzenie demonstracyjnej misji na Księżyc, która potwierdzi działanie i bezpieczeństwo każdego z LTV. Warto jednak zauważyć, że niektóre zespoły podejmują się takich działań na własną rękę. Przykładem jest Venturi Astrolab, która w 2025 r. przetestuje niektóre elementy, tj. baterie lub koła na Srebrnym Globie przy pomocy demonstratora technologii FLIP.
Ostateczna wersja proponowanego LTV, która zostanie wybrana przez NASA pojawi się po raz pierwszy na południowym biegunie naturalnego satelity Ziemi podczasmisji Artemis V. Szacowana data to marzec 2030 r.