NASA straciła kontakt z marsjańską sondą

Z przekazanych informacji wynika, że problemy z komunikacją rozpoczęły się 6 grudnia br. W oświadczeniu wydanym 9 grudnia NASA wyjaśniła, że przed utratą sygnału orbiter MAVEN funkcjonował prawidłowo. Ostatnie dane telemetryczne napłynęły tuż przed tym, jak orbiter znalazł się za Marsem z perspektywy Ziemi. Sonda nie wznowiła komunikacji po wyjściu zza tarczy planety.

Agencja podkreśliła, że zespół misji MAVEN prowadzi analizy i próbuje zdiagnozować źródło problemu. Na razie nie ujawniono dodatkowych szczegółów.

Misja rozpoczęła się w listopadzie 2013 r. Sondę wyniosła w przestrzeń kosmiczną rakieta nośna należąca do przedsiębiorstwa United Launch Alliance (ULA) Atlas V. MAVEN wszedł na orbitę wokół czwartej (licząc od Słońca) planety dokładnie 22 września 2014 r. Głównym konstruktorem sondy była firma Lockheed Martin.

Głównym celem naukowym misji MAVEN jest badanie górnych warstw atmosfery Marsa oraz interakcji z wiatrem słonecznym. Kluczowym obszarem badań jest proces utraty atmosfery, który pomógł kiedyś zmienić Marsa z planety o gęstej, wilgotnej atmosferze w zimny, suchy świat.

Warto zauważyć, że MAVEN służy dodatkowo jako kluczowy przekaźnik komunikacyjny. Dzięki antenie UHF orbiter przekazuje dane łazików Curiosity i Perseverance do sieci Deep Space Network. NASA zauważa, że sondy NASA Mars Odyssey i Mars Reconnaissance Orbiter również służą jako przekaźniki komunikacyjne dla łazików, ale oba są znacznie starsze niż MAVEN.

Przypomnijmy, że to nie pierwszy raz, gdy sonda MAVEN zmaga się z problemami. W poprzednich latach występowały usterki kluczowych dla nawigacji jednostek pomiarowych (IMU). W 2022 r. NASA zdecydowała się przełączyć system na tzw. nawigację „all-stellar”, wykorzystującą pozycję gwiazd zamiast IMU, aby ograniczyć ryzyko dalszych awarii.

NASA przekazała, że MAVEN ma wystarczającą ilość paliwa, aby utrzymać swoją orbitę co najmniej do końca dekady. Jednak w projekcie budżetu NASA na rok fiskalny 2026 nie przewidziano już finansowania dla tej misji, której roczne koszty operacyjne wynoszą około 22,6 mln dolarów. Agencja podkreśla jednak, że MAVEN był jedną z kilku misji „działających znacznie dłużej niż przewidywano w pierwotnym planie”.