Statki Kosmiczne
Życie na Księżycu. Tak będą mieszkać astronauci
Dla astronautów prowadzących badania na Księżycu niezbędna będzie architektura mieszkalna. Głównym wykonawcą projektu jest włoskie Thales Alenia Space z siedzibą w Turynie. W ostatnich dniach w mediach pojawiło się kilka nowych informacji na temat przyszłego Wielofunkcyjnego Modułu Mieszkalnego.
Na łamach portalu Fondazione Leonardo pojawił się wywiad z Nicola Genco - menadżerem projektu Wielofunkcyjnego Modułu Mieszkalnego (ang. Multi purpose habitation module), realizowanego przez włoskie Thales Alenia Space we współpracy z NASA i Włoską Agencją Kosmiczną. Odpowiednia umowa w tym zakresie została podpisana jeszcze w listopadzie 2023 r.
Genco wyraził głęboką radość z możliwości koordynowania projektu, który będzie jednym z kluczowych dla całego programu Artemis. Z jednej strony Thales Alenia Space będzie musiało zadbać o bezpieczeństwo astronautów, dla których eksploracja i pobyt na Księżycu to prawdziwe wyzwania. Z drugiej jednak, będzie to okazją to przetestowania technologii pod kątem przyszłego rozwinięcia do wersji marsjańskiej.
Menadżer projektu oznajmił, że ciśnieniowy moduł będzie mierzyć 3 m średnicy oraz 6 m długości, przy masie około 15 ton. W środku będzie mogło jednocześnie przebywać dwóch astronautów na jedną misję rocznie, trwającą od 7 do maksymalnie 30 dni. To jednak nie wszystko!
Niektóre eksperymenty będą wymagały więcej czasu, np. przeprowadzane na glebie księżycowej. Z tego względu moduł zostanie przystosowany do funkcjonowania przez resztę czasu, bez załogi w środku. Infrastruktura będzie również wyposażona w dwa okna z zamontowaną osłoną, która będzie chronić przed nadmiernym promieniowaniem.
Jeśli chodzi o wyposażenie w środku, część mieszkalną będzie stanowił długi korytarz, w którym meble będą wielofunkcyjne - astronauci będą mogli je składać i rozkładać w zależności od potrzeby i wykonywanej czynności. Nie będzie łóżek, a jedynie przestrzeń do rozłożenia materaców. Kwestie higieny osobistej nie zostały jasno sprecyzowane, poza naciskiem na spełnienie podstawowych potrzeb fizjologicznych.
Uwagę zwraca również dodanie kół do modułu, który pierwotnie nie miał mieć możliwości poruszania się. „Bardzo długie cienie narzucają potrzebę udania się i poszukiwania najlepszego miejsca, aby móc przetrwać noc księżycową, a obszary, do których trzeba będzie udać się w poszukiwaniu najlepszego stanu oświetlenia, są bardzo ograniczone.” - skomentował Genco. Obecnie zakres odległości, na jaką będzie mógł się poruszać wciąż jest nieznany, natomiast NASA wymaga pełnej autonomii - bez pomocy z zewnątrz.
„Kilka dni temu przeszliśmy etap mission definition review, co jest bardzo ważnym kamieniem milowym, a wraz z kolejnym potwierdzeniem z NASA w Waszyngtonie oficjalnie wejdzie ona w architekturę programu Artemis.” - dodał Genco. Na tym etapie wciąż nie wiemy, która rakieta i lądownik wyniesie technologię od Thales Alenia Space na powierzchnię Srebrnego Globu. Do wyboru pozostają firmy SpaceX oraz Blue Origin. Moduł będzie przystosowany do obu rozwiązań.
Żywotność modułu określona została na 10 lat. Podczas prac inżynierowe korzystają z wiedzy i doświadczenia nabytych podczas projektów modułów Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) oraz kosmicznego statku załogowego Cygnus, nalężącego do koncernu Northrop Grumman. Wielofunkcyjny Moduł Mieszkalny powinien zostać udostępniony dla astronuatów na początku przyszłej dekady.
Infrastruktura od Thales Alenia Space będzie interoperacyjna, co pozwoli na współpracę z innymi technologiami w ramach programu Artemis, np. satelitami komunikacyjnymi lub stacją Gateway na orbicie Księżyca. Ponadto Wielofunkcyjny Moduł Mieszkalny będzie jednym z wielu, które będzie można dokować i modyfikować w zależności od potrzeb. Celem jest stworzenie rozwiniętej osady na powierzchni naturalnego satelity Ziemi.
Stacja Gateway
Oprócz wielofunkcyjnego modułu mieszkalnego, francusko-włoskie konsorcjum bierze udział w budowie stacji Gateway, która zostanie umieszczona na orbicie Księżyca w ramach programu Artemis. W projekcie tym Thales opracowuje moduły I-HAB (Międzynarodowy Moduł Mieszkalny) i ESPRIT (Europejski System Zapewniania Tankowania, Infrastruktury i Telekomunikacji). Z kolei w ramach zamówienia Northrop Grumman, Thales Alenia Space opracowuje moduł ciśnieniowy dla HALO (ang. Habitation and Logistics Outpost, moduł mieszkalny).
Obliczona na około 40 t stacja Gateway będzie obejmować głównie: moduły mieszkalne dla załogi, systemy zasilania, napędowe, moduły logistyczne, systemy łączności, ramię robotyczne i porty dokujące. Nie jest przeznaczona do stałego zamieszkania, ale będzie mogła pomieścić 4-osobowe załogi przez okres od jednego do trzech miesięcy.
W tym kontekście stacja będzie różniła się od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, która dotychczas maksymalnie mieściła 13 astronautów. Zgodnie z założeniami pierwszymi astronautami, którzy skorzystają z planowanej placówki orbitalnej będzie załoga misji Artemis IV, zaplanowanej na 2028 r.
Cały wywiad dostępny TUTAJ.
Źródło: Fondazione Leonardo / Space24.pl