Systemy Nośne
Europejska rakieta Ariane 6. Znamy datę debiutu
Debiut europejskiej rakiety nośnej Ariane 6 odbędzie się 9 lipca 2024 r. - poinformował dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) Josef Aschbacher podczas ILA Berlin Air Show. Ariane 6 sprawi, że Europa powróci na rynek systemów nośnych po długiej przerwie spowodowanej problemami politycznymi oraz technicznymi.
Podczas tegorocznych targów ILA Berlin Air Show Josef Aschbacher dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej ogłosił datę długo wyczekiwanego debiutu rakiety nośnej Ariane 6. Start odbędzie się 9 lipca br. z kosmodromu w Gujanie Francuskiej. W konferencji wzięli udział partnerzy ESA oraz członkowie programu Ariane 6: dyrektor generalny ArianeGroup Martin Sion, dyrektor generalny CNES Philippe Baptiste i dyrektor generalny Arianespace Stéphane Israël.
Habemus #Ariane 6 launch date: 9 July 2024 🚀
— Josef Aschbacher (@AschbacherJosef) June 5, 2024
Thrilled to have shared the news today at #ILA24 with fellow task force members. pic.twitter.com/ao89e27WlO
Dla Europy rakieta Ariane 6 stanowi bilet powrotny na rynek systemów nośnych. Przez długi czas możliwości Starego Kontynentu w zakresie wynoszenia ładunków użytecznych w przestrzeń kosmiczną pozostawały dość ograniczone. Za przyczyny można uznać czynniki polityczne oraz techniczne.
Czynnik polityczny
Te pierwsze związane są bezpośrednio z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Przypomnijmy, że w lutym 2022 r. państwowe przedsiębiorstwo Roskosmos, działające w roli federalnej agencji kosmicznej Rosji, podjęło decyzję o wstrzymaniu zaplanowanych dotąd lotów rakiet Sojuz z kosmodromu Kourou w Gujanie Francuskiej.
To rosyjska odpowiedź na zachodnie sankcje zakładające m.in. odcięcie Rosji od zagranicznych zaawansowanych technologii - także tych z segmentu systemów rakietowych i satelitarnych. Rosyjskie rakiety Sojuz wykonywały regularne starty z Gujany Francuskiej co najmniej od października 2011 roku, notując od tamtej pory blisko 30 przeprowadzonych lotów (z czego tylko jeden nie w pełni udany).
Czynnik techniczny
Problemy techniczne widoczne były w przypadku rakiety Vega-C, która w grudniu 2022 r. miała miejsce awaria, która na kolejne miesiące uziemiła system nośny. Ok. 3 minuty po starcie wystąpiły niespodziewane problemy z silnikiem (Zefiro 40) w drugim stopniu rakiety, kończąc tym samym misję.
W wyniku awarii utracono satelity Pléiades Neo 5 i 6, które miały być nowymi jednostkami konstelacji satelitarnej firmy Airbus. W ostatnich dniach inżynierowie Avio przeprowadzili test statyczny silnika z ulepszoną konstrukcją dyszy. To właśnie wada tego elementu była przyczyną awarii. Szacuje się, że Vega-C powróci pod koniec 2024 r.
Do dyspozycji ESA pozostaje obecnie rakieta Vega, natomiast jej możliwości wynoszenia ładunków użytecznych są mniejsze niż w przypadku Vegi-C i obejmują głównie niewielkie i lekkie satelity, m.in. meteorologiczne lub obserwacji Ziemi. Ariane 6 ma być z kolei następcą Ariane 5, która przeszła na emeryturę w lipcu 2023 r.
Nowa nadzieja
Europejczycy pokładają dużą nadzieję w systemie Ariane 6, natomiast wielu ekspertów odnosi się dość krytycznie w kontekście projektu. Przykładowe uwagi dostępne są TUTAJ.
Z drugiej strony przedstawiciele ESA zapowiadają opracowanie nowego systemu nośnego, tym razem wielokrotnego użytku. Prace są na bardzo wczesnym etapie, natomiast nowa rakieta będzie prawdopodobnie zasilana innowacyjnym silnikiem Prometheus (Precursor Reusable Oxygen Methane cost Effective propulsion System), napędzanym mieszanką ciekłego metanu i ciekłego tlenu.