Iran wyniósł nowy ładunek na orbitę. "Największy w historii kraju"

6 grudnia br. Iran wykonał start rodzimej rakiety nośnej o nazwie Simorgh (tłum. „Feniks”). Start odbył się z platformy startowej na terenie Centrum Kosmicznego im. Imama Chomeiniego w północnej prowincji Semnan. Było to szczególne wydarzenie dla Iranu, ze względu na łączną masę wyniesionego ładunku, która osiągnęła rekordowy dla kraju wynik. Było to łącznie ok. 300 kg.

Z dostępnych informacji wynika, że w ramach opisywanej misji Iran wysłał na orbitę nanosatelitę telekomunikacyjnego Fakhr-1, który został zbudowany na potrzeby Ministerstwa Obrony, a także satelitę badawczego. Szczegóły na temat tej jednostki nie zostały jednak ujawnione. Do wyniesienia ładunków został wykorzystany dodatkowy górny stopień o nazwie Saman-1. Służy on do przenoszenia satelitów z orbity 400 km na wyższe orbity. Jego oficjalna prezentacja odbyła się już w 2017 r.

Dla Iranu było to historyczne wydarzenie, lecz podczas gdy irańskie media chwalą start jako „kamień milowy dla irańskiego sektora kosmicznego”, niektórzy analitycy na Zachodzie pozostają sceptyczni, co do tego osiągnięcia. Ich zdaniem start służy jedynie dalszemu rozwojowi programów broni jądrowej i pocisków balistycznych.

Wystrzelenie rakiety Simorgh zbiegło się z ogłoszeniem dyrektora generalnego Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Rafaela Grossiego. Stwierdził on, że Iran „drastycznie” zwiększył swoje zapasy wzbogaconego uranu. Jego zdaniem możliwości Iranu zbliżają się również poziomu pozwalającego na produkcję broni jądrowej.

Rakieta Simorgh

Irański system nośny Simorgh to dwustopniowa rakieta (z opcjonalnym trzecim) zasilana paliwem ciekłym. Mierzy ona około 26 metrów i została opracowana przez Ministerstwo Obrony i Logistyki Sił Zbrojnych Iranu (Ministry of Defense for Armed Forces Logistics – MODAFL ) na podstawie rakiety Safir, czyli pierwszego irańskiego pojazdu nośnego. Do tej pory opisywano, że system jest w stanie wynosić do 400 kg ładunku na niską orbitę okołoziemską (LEO).

W przypadku ostatniego startu wyższą orbitę (410 km) udało się osiągnąć dzięki wspomnianemu stopniu Saman-1. Został on opracowany przez Irańskie Centrum Badań Kosmicznych i oficjalnie zaprezentowany już w 2017 r. Segment ten jest napędzany przez jednostkę napędową Arash-24 na paliwo stałe. Otwarte źródła opisują, że stopień jest w stanie przenosić satelity z orbity o wysokości 400 km nad Ziemią na orbitę do nawet 7000 km.

Warto zauważyć, że ostatni lot rakiety Simorgh odbył się prawie rok temu, bowiem w styczniu 2024 r. Wtedy to rakieta wyniosła na orbitę trzy satelity. Był to ważący 32 kg satelita o nazwie Mahda oraz ważące po niespełna 10 kg Kayhan 2 i Hatef-1. Państwowa telewizja w Iranie podała, że ładunki są przeznaczone do „testowania podsystemów satelitarnych” oraz do misji badawczych i telekomunikacyjnych. Pierwszy lot rakiety Simorgh odbył się w 2017 r. i zakończył się niepowodzeniem.

Rozwój zdolności kosmicznych Iranu

Iran rozpoczął swój program kosmiczny w 2004 r. i jest jednym z 24 członków-założycieli Komitetu ONZ ds. Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej, który został utworzony jeszcze w 1959 r. Władze kraju twierdzą, że jego działalność w przestrzeni kosmicznej ma charakter cywilny i pokojowy, a nie wojskowy.

Inaczej oceniają to władze krajów z Zachodu. W ocenie amerykańskich służb wywiadowczych rozwój rakiet przenoszących satelity, „skraca harmonogram” opracowania przez Iran międzykontynentalnego pocisku balistycznego zdolnego do przenoszenia głowicy jądrowej. Dla przykładu, rakieta Simorgh wykorzystuje technologie irańskiego pocisku balistycznego średniego zasięgu Shabab 3.

Warto zauważyć, że w ostatnich latach irański program kosmiczny zanotował znaczne postępy. Widać to przede wszystkim po udanych lotach orbitalnych, które udało się wykonać w ciągu kończącego się już roku 2024. Iranowi udało się w tym czasie przeprowadzić cztery udane starty swoich rodzimych rakiet, co na ten moment jest takim samym wynikiem, jak w przypadku Indii oraz Japonii.