Systemy Nośne
Włoskie ambicje kosmiczne. Avio zapowiada budowę nowej rakiety
Włoska firma Avio, odpowiedzialna m. in. za systemy nośne z serii Vega, opublikowała półroczny raport finansowy, w którym zawarła dużo informacji na temat przyszłych projektów. Wśród nich znalazła się modernizacja rakiety Vega C, budowa nowych silników rakietowych oraz opracowanie zupełnie nowego systemu nośnego.
Jeszcze kilka miesięcy temu włoskie Avio pozostawało w dość trudnej sytuacji z uwagi na fakt, iż jedynym dostępnym systemem nośnym w swoim arsenale pozostawała rakieta Vega. Przypomnijmy, że jej ulepszona wersja do standardu C doświadczyła anomalii w grudniu 2022 r., która uziemiła ją na kolejne lata.
Ostatecznie udało się wykryć i naprawić przyczynę anomalii (związaną z dyszą silnika Zefiro 40), a Vega C powróciła do lotów we wrześniu br. Rakieta jest obecnie flagowym projektem Avio, pozostając jednak tymczasowo w rękach Arianespace.
„Arianespace i Avio uzgodniły, że Arianespace pozostanie dostawcą usług startowych i operatorem usług startowych Vega i Vega-C do lotu Vega 29 (VV29), zaplanowanego na czwarty kwartał 2025 r.” - czytamy we wrześniowym, półrocznym raporcie finansowym włoskiej spółki. Docelowo planowane jest zwiększenie liczby lotów Vegi C z 4 do 5 rocznie.
Rakieta Vega C oraz C+
Jak zaznacza Avio, rakieta Vega C zostanie zmodernizowana do wersji Vega C+, której znaczącą różnicą będzie wymiana pierwszego stopnia P120C na P160 ze zwiększoną ilością paliwa stałego. Zmiana zapewni rakiecie większe możliwości pod względem masy wynoszonego ładunku o około 200 kg. Zamiana wpłynie również na rakietę Ariane 6, której boostery to obecnie P120C.
To nie koniec zmian dotyczących Vegi C. Za czwarty stopień rakiety służy AVUM+ (Attitude Vernier Upper Module), który napędza silnik produkcji ukraińskiej RD-843. Tak samo było z resztą w wersji AVUM stosowanej w zwykłej rakiecie Vega. Z raportu wynika, że RD-843, określany przez Avio jako MEA, zostanie docelowo zastąpiony silnikiem MPGE (Multi-Purpose Green Engine).
Avio opracuje MPGE w ramach pozyskanego w 2023 r. kontraktu od włoskiej agencji kosmicznej o wartości 55 mln EUR. Jednostka zostanie również wykorzystana w europejskim laboratorium orbitalnym Space Rider oraz jako napęd dla rozwiązań do serwisowania satelitów na orbitach.
Rakieta Vega E oraz Vega "Next"
Vega C nie pozostanie flagową rakietą Avio, gdyż już w 2027 r. Włosi planują wprowadzenie na rynek sytemu nośnego Vega E. Trzystopniowy system nośny wykorzysta pierwszy i drugi segment wchodzący w skład Vegi C. W górnym stopniu Avio zamierza jednak wykorzystać nowy silnik M10 na paliwo ciekły metan + ciekły tlen. Nowa rakieta zapewni znacznie większe możliwości niż w przypadku wersji Vega C przy jednoczesnym obniżeniu kosztów.
Na bazie silnika M10 Avio planuje opracować jednostopniowy demonstrator rakiety wielokrotnego użytku, a następnie rozwinąć ją do dwóch segmentów. Próby mają przygotować włoską firmę do opracowania następcy Vega-E, określanej przez Włochów jako Vega „Next”.
Jednocześnie będą trwały prace nad rozwinięciem silnika M10 do wersji M60 na mieszankę ciekłego tlenu i CNG (skompresowany gaz ziemny). Silnik również zostanie wykorzystany w Vega Next. Z raportu wynika, że rakieta zostanie wprowadzona do użytku po 2032 r.