KOSMONAUTYKA
Udany statyczny rozruch silnika GEM-63XL. Wesprze starty Vulcanów
![Fot. Northrop Grumman [northropgrumman.com]](https://cdn.defence24.pl/2020/08/21/800x450px/BJNMYxwkLUglkwyYTyryzkkkcOzpg1TPruv4bzQc.f5wh.jpg)
Firma Northrop Grumman z powodzeniem wykonała statyczny test silnika rakietowego GEM-63XL, udoskonalonej wersji sprawdzonej rakiety bocznej na stały materiał pędny GEM-63. Konstrukcja będzie trzonem silników wspomagających SRB (ang. Solid Rocket Booster) nowego systemu nośnego Vulcan Centaur, który jest rozwijany przez konsorcjum United Launch Alliance (ULA) na potrzeby realizacji narodowych misji kosmicznych USA.
Test odbył się 13 sierpnia 2020 roku na stanowisku doświadczalnym w Promontory w stanie Utah, na terenie ośrodka testowego Zakładów Systemów Napędowych będących częścią Northrop Grumman Corporation. System zwany Graphite Epoxy Motor o powiększonej względem poprzedniej wersji średnicy 63 cali (GEM 63XL) został uruchomiony na około 90 sekund, produkując przy tym ciąg ponad 2 MN [meganiutony].
Uruchomiony w czwartek GEM-63XL został wcześniej schłodzony do 4 stopni Celsiusza w celu przeanalizowania pracy silnika w niskich temperaturach. Przeprowadzono pomiary parametrów balistycznych, testy izolacji, dysz oraz zapalnika, a także zbadano wydajność systemu odprowadzania gazów wylotowych, wszystko przy pomocy 192 elementów pomiarowych. Ponadto w trakcie próby przeanalizowano również dane na temat wibracji, parametrów akustycznych, temperatury silnika, jak i ciepła wypromieniowanego na zewnątrz maszyny.
Powiększone (w wersji XL) zakończenie dyszy ma 60 cali średnicy, natomiast w testowanej wcześniej standardowej wersji GEM-63 było to 58 cali. Charlie Precourt, wiceprezes ds. systemów napędowych w Northrop Grumman podkreślił w komunikacie prasowym, że ciąg i wydajność GEM 63XL jest od 15 do 20 procent większa niż w poprzedniej wersji.
Był to pierwszy z dwóch wymaganych testów, po których silniki GEM-63XL będą mogły być wykorzystywane w misjach operacyjnych nowej rakiety ULA Vulcan Centaur. Ta natomiast ma już zaplanowane przynajmniej kilkanaście startów, które są efektem wygrania przez przedsiębiorstwo kluczowych przetargów Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych na wyniesienie ładunków w ramach programu National Security Space Launch (NSSL).
Vulcan Centaur ma zastąpić rakietę Atlas V - począwszy od przyszłego roku mają trwać już pierwsze zaplanowane testy i odpalenia, a w perspektywie - również pierwszy lot.
Firma United Launch Alliance zamówiła łącznie 60 silników rakietowych GEM-63/63XL. Gdy rozpocznie się produkcja na większą skalę będą one opuszczały fabrykę w tempie jednego silnika dziennie. W rakietach Vulcan Centaur różnych wariantów będą wykorzystywane po dwie, cztery, lub nawet sześć rakiet wspomagających GEM-63XL.