Ważna decyzja rządu. Projekt ustawy dla branży kosmicznej przyjęty

Przyśpieszenie prac nad ustawą o działalności kosmicznej następuje po historycznej decyzji polskiej delegacji dotyczącej zwiększenia składki członkowskiej Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) do 731 milionów euro na lata 2026-2028. Fundusze powrócą do krajowego przemysłu, zgodnie z reguła zwrotu geograficznego, w postaci kontraktów na poszczególne systemy i podsystemy do misji kosmicznych.

Jeszcze przed Radą Ministerialną ESA w listopadzie wskazywaliśmy na łamach naszego portalu, że oprócz zwiększenia środków kluczowe pozostają strategia i regulacje prawne dotyczące działalności kosmicznej w Polsce. Wciąż brakuje również Krajowego Programu Kosmicznego, który powinien określać potrzeby państwa i wskazywać konkretne obszary, w których Polska powinna się rozwijać.

Projekt ustawy na drodze legislacyjnej

W maju 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się Projekt ustawy o działalności kosmicznej. Dokument został skierowany do uzgodnień międzyresortowych, a także trafił do konsultacji społecznych. Wydaje się, że przyjęcie projektu przez Radę Ministrów i skierowanie go do Sejmu przełamie wieloletni impas w pracach nad regulacjami.

Projekt ustawy ma na celu uregulowanie krajowego sektora kosmicznego poprzez wprowadzenie kompleksowych przepisów dotyczących działalności kosmicznej w Polsce. Podstawowym celem projektowanej Ustawy jest realizacja założeń przewidzianych w Polskiej Strategii Kosmicznej, która została przyjęta przez Radę Ministrów uchwałą z dnia 26 stycznia 2017 r.

Resort rozwoju przedstawił pewne założenia. Przykładowo „określone zostaną zasady wykonywania działalności kosmicznej”, a także zezwolenia, odmowy, zawieszenia itd.

Działalność kosmiczna może mieć zarówno charakter gospodarczy (w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców), jak i niegospodarczy (np. naukowy). Według projektu działalność kosmiczna może być wykonywana wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia udzielanego przez prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej, na wniosek podmiotu zamierzającego prowadzić taką działalność.

Wśród istotnych kwestii znajduje się utworzenie Krajowego Rejestru Obiektów Kosmicznych (KROK) - pełnego i jawnego spisu ładunków umieszczonych na orbitach okołoziemskich lub poza nimi. Operatorzy obiektów kosmicznych będą obowiązani za opłatą wystąpić z wnioskiem o wpis do KROK. Wpisowe kwoty będą zasilać budżet państwa.

Ustawa zajmie się również kwestiami bezpieczeństwa i odpowiedzialnością za wyrządzoną szkodę - każdy operator będzie zobowiązany do posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, dla wielu znane jako OC.

Ustawa o działalności kosmicznej ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Na drodze do finału projekt musi przejść przez Sejm, Senat, a następnie zostać podpisana przez Prezydenta RP.