POLITYKA I PRAWO KOSMICZNE
Prekonsultacje społeczne Krajowego Programu Kosmicznego na lata 2021-2026
Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii otworzyło etap prekonsultacji społecznych dotyczących treści Krajowego Programu Kosmicznego na lata 2021-2026. Przyjmowany w charakterze rozporządzenia Rady Ministrów dokument ma wskazywać m.in. kierunki rozwoju oraz źródła finansowania sektora kosmicznego na najbliższe 5 lat. Instytucją odpowiedzialną za jego przyszłe wdrożenie i monitorowanie jest Polska Agencja Kosmiczna. Czas na zgłaszanie uwag do proponowanej treści Krajowego Programu Kosmicznego wyznaczono do 16 sierpnia br. (poniedziałek).
Projekt Krajowego Programu Kosmicznego został opracowany pod kierownictwem Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii, w międzyresortowej współpracy z przedstawicielami: Ministra Nauki i Edukacji, Ministra Obrony Narodowej, Ministra Cyfryzacji, Centrum Badań Kosmicznych PAN, Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego, Stowarzyszenia Polskich Profesjonalistów Sektora Kosmicznego oraz Polskiej Agencji Kosmicznej. Wersja przedstawiona do prekonsultacji obejmuje 86-stronicowy projekt dokumentu.
Obowiązek przygotowania Krajowego Programu Kosmicznego wynika z Polskiej Strategii Kosmicznej (PSK) przyjętej przez rząd w 2017 r. - określa ona odgórnie cel Programu, czyli zbudowanie systemu optymalnych narzędzi wsparcia doradczego, finansowego i edukacyjnego dla sektora kosmicznego i instytucji realizujących oraz wspierających polską politykę kosmiczną.
Jak założono w treści PSK, Krajowy Program Kosmiczny powinien być instrumentem wielonarzędziowym (w ramach programu mają być dostępne różne rodzaje pomocy: dotacje, granty, dofinansowania/uzupełnienia wkładów, pożyczki, poręczenia, konsultacje, szkolenia), wielobudżetowym (suma kwot potrzebnych na realizację programu będzie pochodzić m.in. z wydzielonego zadania w budżecie państwa oraz z budżetów poszczególnych resortów, wkładów własnych beneficjentów, środków UE, Krajowego Programu Odbudowy i Zwiększania Odporności) oraz wieloinstytucjonalnym (za wdrażanie poszczególnych działań będą odpowiedzialne różne instytucje).
W opublikowanym projekcie Krajowego Programu Kosmicznego określono cztery priorytety realizacji:
- Priorytet I - Budowa zdolności konstruowania i wynoszenia obiektów kosmicznych Dotyczy to zarówno samodzielnej budowy niewielkich satelitów, jak i wytwarzania komponentów do dużych misji międzynarodowych. W tym celu niezbędne staje się wsparcie badań naukowych, rozwoju kadr oraz technologii kosmicznych, a także powstawania nowych przedsiębiorstw,
- Priorytet II - Budowa Systemu Satelitarnej Obserwacji Ziemi MikroGlob System będzie się składał docelowo z segmentu kosmicznego (zapewniającego dane z satelitów) i segmentu naziemnego (stacji kontroli misji). Jego celem będzie zapewnienie autonomicznej zdolność do dostarczania wysokorozdzielczych zobrazowań satelitarnych dla użytkowników związanych z sektorem bezpieczeństwa i obronności państwa oraz w celu zaspokojenia potrzeb w tym zakresie administracji publicznej,
- Priorytet III - Budowa Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej, NSIS Obecnie Polska ma otwarty dostęp m.in. do danych satelitarnych z unijnego systemu satelitarnego Copernicus. Dane te są wykorzystywane do celów naukowych, gospodarczych, administracyjnych i obronnych, ale jeszcze w niewielkim stopniu. Niezbędne staje się zapewnienie możliwości wykorzystania danych również z polskiej konstelacji MikroGlob i z satelitów komercyjnych. Integracja istniejącej, jej rozbudowa oraz rozwój nowej infrastruktury, służącej gromadzeniu, przetwarzaniu i udostępnianiu danych i produktów obserwacji Ziemi, umożliwi poszerzenie zakresu dostępnych produktów i usług, udostępnianych zarówno publicznie, jak i komercyjnie,
- Priorytet IV - Rozbudowa Narodowego Systemu Bezpieczeństwa Kosmicznego Powstający system ma być wykorzystywany do ostrzegania przez zagrożeniami związanymi z możliwymi zderzeniami obiektów kosmicznych, spadku na Ziemię szczątków statków kosmicznych bądź ciał niebieskich oraz gwałtownego wzrostu aktywności Słońca (tzw. pogoda kosmiczna). Obecnie system składa się z naziemnych sensorów obserwujących niebo, będących w posiadaniu różnych podmiotów. Polska Agencja Kosmiczna zbiera te dane i dzieli się nimi z innymi członkami unijnego konsorcjum EU SST (ang. Satellite Surveillance and Tracking). Dzięki temu Polska ma dostęp do danych całego konsorcjum. Dla skutecznego działania systemu niezbędna staje się rozbudowa systemu sensorów obserwacji przestrzeni kosmicznej (naziemnych i kosmicznych), gdyż liczba wystrzeliwanych w ostatnich latach satelitów rośnie lawinowo.
Polska Agencja Kosmiczna jest odpowiedzialna za wdrażanie i monitorowanie Krajowego Programu Kosmicznej przy ścisłej współpracy z innymi resortami. W realizację programu zaangażowani będą przedsiębiorcy z sektora kosmicznego, środowiska naukowe i organizacje pozarządowe.
Czas na zgłaszanie uwag do proponowanej treści Krajowego Programu Kosmicznego wyznaczono do 16 sierpnia br. (poniedziałek). Prace nad projektem można śledzić na wydzielonej resortowej stronie internetowej.
Uwagi można przesyłać na adres e-mail ministerstwa rozwoju: [email protected]
Źródło: MRPiT/Polska Agencja Kosmiczna