BEZPIECZEŃSTWO
Rosyjskie zbrojenia. Przybywa hipersonicznych zestawów Awangard
Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej ujawniło w grudniu br. szereg danych podsumowujących przebieg tegorocznego przezbrojenia, a wśród nich - nagranie ukazujące moment rozmieszczenia rakietowego zestawu bojowego Awangard. System kojarzony jest z hipersoniczną głowicą manewrującą zdolną do przenikania przez systemy obrony przeciwrakietowej i nuklearnego rażenia celów na dystansach międzykontynentalnych. Opublikowane materiały i doniesienia są częścią szerszej kampanii komunikowania o deklarowanym na przestrzeni 2020 roku intensywnym dozbrajaniu rosyjskich wojsk w egzemplarze najnowszych urządzeń bojowych.
Jak donoszą rosyjskie agencje informacyjne oraz sam resort obrony Federacji Rosyjskiej, rok 2020 był szczególnie intensywnym czasem przezbrajania rodzimych wojsk w egzemplarze nowych urządzeń bojowych. Na kluczowych miejscach wskazano - obok okrętów i ich wyposażenia, również systemy przeciwrakietowe, balistyczne i hipersoniczne. Podano przy tym, że najnowsza broń jest z zaangażowaniem rozmieszczana w strategicznych regionach kraju.
Jak ujawniło 15 grudnia br. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej, w obwodzie Orenburg przeprowadzono już wcześniej przezbrojenie pierwszego pułku sił rakietowych, który zaledwie rok temu otrzymał pierwszy hipersoniczny system uderzenia strategicznego Awangard. W skład zestawu - oprócz osiągającej zawrotne prędkości głowicy bojowej - ma wchodzić "najnowszy międzykontynentalny pocisk balistyczny", instalowany w podziemnej wyrzutni silosowej za pomocą specjalnego zespołu transportowo-załadunkowego. Cała operacja instalacji pojedynczego efektora ma trwać najwyżej kilka godzin. Filmowe kadry z trwającej procedury pokazano w krótkim oficjalnym materiale wideo, sygnowanym przez rosyjski resort obrony.
Czytaj też: Hipersoniczny Awangard po próbie generalnej? „Wejście do rosyjskiej służby jeszcze w 2019 roku”
Międzykontynentalny system uderzenia strategicznego z jednostką hipersoniczną Awangard wskazywany jest jako uzupełnienie obecnie wykorzystywanych w Rosji rakietowych systemów balistycznych. "Zwiększa możliwości bojowe zgrupowania, a także stwarza warunki do rozwoju nowych typów wyposażenia bojowego [w obszarze] nowoczesnych i perspektywicznych pocisków strategicznych" - deklaruje w komentarzu do okolicznościowego nagrania resort obrony Federacji Rosyjskiej. "Realizacja zaplanowanych na 2020 rok działań w zakresie przezbrojenia zgrupowania Strategicznych Sił Rakietowych pozwoliła na zwiększenie udziału nowoczesnych pocisków strategicznych oraz zwiększenie zdolności grupy do realizacji zadań odstraszania jądrowego" - wskazano dalej.
Jak wskazuje z kolei agencja informacyjna TASS, Rosja przeprowadziła już pięć udanych startów międzykontynentalnych pocisków balistycznych przenoszących hipersoniczny pojazd szybujący. Wspomniany pierwszy orenburski pułk systemów rakietowych Awangard (wszedł w stan gotowości pod koniec 2019 roku) ma osiągnąć pełną siłę bojową pod koniec 2021 roku. Oznacza to, że pierwszy pułk będzie miał do końca przyszłego roku sześć wyrzutni silosowych.
Rosyjski minister obrony Siergiej Szojgu powiedział z kolei na posiedzeniu zarządu w Ministerstwie Obrony (21 grudnia br.), że przez cały rok kontynuowano prace nad uzbrojeniem pułku w systemy rakietowe Awangard. Zgodnie z ujawnionymi przez Ministerstwo Obrony materiałami na temat doposażania realizowanego w latach 2012–2020, do końca grudnia miały zostać oddane do służby cztery zestawy hipersonicznych systemów uderzenia strategicznego Awangard. Powołując się na swoje źródła w resorcie obrony Rosji, TASS podawał też, że kolejne dwa pociski UR-100N UTTKh z szybkobieżnymi głowicami manewrującymi Awangard miały rozpocząć dyżur bojowy już około 25 grudnia.
W grudniu br. komunikowano też kilka innych równolegle trwających procesów dyslokowania bądź rozwijania nowych systemów bojowych. Jak wskazano, były wśród nich środki obrony przeciwrakietowej, które trafiły m.in. na Wyspy Kurylskie, czyli regionu będącego przedmiotem sporu terytorialnego z Japonią. Chodzi o systemy S-300VM „Antej-2500", należące do rodziny mobilnych systemów przeciwrakietowych. S-300V4 to modyfikacja systemów S-300 dostarczana do sił zbrojnych Rosji od 2014 roku. System przeznaczony jest do rażenia samolotów lotnictwa taktycznego i strategicznego, w tym maszyn nowszych generacji o obniżonej wykrywalności.
Z kolei w zaawansowanej fazie rozwoju ma być już zapowiadany najnowocześniejszy rosyjski system przeciwrakietowy - S-500 Prometeusz, którego testy mają być kontynuowane od sierpnia br. Władze na Kremlu zapewniają, że będzie gotowy w 2021 roku. Wspomniany mobilny system obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej podczas testów zdołał - według doniesień medialnych - trafić w cel na dystansie 481,2 km. Jest to o około 80 km więcej niż skuteczny zasięg wszelkich innych systemów dotąd użytkowanych w Rosji. Dowódca rosyjskich sił powietrzno-kosmicznych, Siergiej Surowkin mówił w lipcu br., że S-500 będzie w stanie niszczyć broń hipersoniczną wszelkiego autoramentu i będzie także zdolny do rażenia celów w przestrzeni kosmicznej.
Już w 2018 roku Putin utrzymywał w tradycyjnym marcowym orędziu, że Rosja rozpoczęła wprowadzanie do służby nowych systemów uzbrojenia, które "nie mają odpowiedników na świecie". W 2020 roku siły zbrojne przeprowadzały testy niektórych tych systemów. To m.in. hipersoniczny okrętowy pocisk manewrujący Cyrkon, który w październiku br. został wystrzelony z fregaty Admirał Gorszkow na Morzu Białym, po czym trafił w cel w odległości 450 km na Morzu Barentsa. Prędkość przelotowa pocisku Cyrkon określana jest w granicach Mach 9, a jego zasięg - na ponad 1000 km. Cyrkon wystrzeliwany z okrętów (również podwodnych) ma być zdolny do rażenia celów naziemnych i lądowych. Po zakończeniu testów Cyrkon ma w latach 2020-2021 znaleźć się na wyposażeniu rosyjskiej marynarki wojennej.
W trakcie tego samego przemówienia z 2018 roku Putin zapowiadał także wcielenie do służby właśnie zestawów Awangard - pierwszy zadebiutował w gotowości bojowej pod koniec 2019 roku. To właśnie wtedy swój przydział otrzymał wspominany wcześniej pułk rakietowy w obwodzie orenburskim.
Według oficjalnych rosyjskich źródeł, poruszająca się lotem ślizgowym nad gęstymi warstwami atmosfery nuklearna głowica Awangard może osiągać prędkość ponad 20 razy większą niż dźwięk oraz wykonywać manewry unikowe dla zmylenia i obezwładnienia obrony przeciwrakietowej. Na swej dorocznej konferencji prasowej 17 grudnia br. Putin powtórzył, że dla rosyjskiej broni - w tym dla systemu Awangard - amerykańskie systemy obrony przeciwrakietowej nie będą stanowić przeszkody.
Czytaj też: Ukraina rozwija hipersoniczny pocisk manewrujący