Łazik NASA osiągnął kamień milowy w eksploracji Marsa

Niecałe sześć tygodni temu rozpoczęto budowę pierwszego magazynu próbek pobranych z Marsa przez należący do NASA łazik Perseverance. 30 stycznia br., o godzinie 2:00 w nocy czasu polskiego naukowcy z NASA Jet Propulsion Laboratory otrzymali potwierdzenie wykonania zadania przez urządzenie. Zebrane przez Perseverance próbki to kamień milowy w programie Mars Sample Return, który wymagał precyzyjnego planowania i nawigacji, aby zapewnić, że próbki będą mogły być bezpiecznie odzyskane w przyszłości. Według wielu ekspertów jest to najbardziej skomplikowana misja jaką kiedykolwiek zaprojektowano.

W trakcie swojej misji zbierania próbek z powierzchni Marsa, łazik NASA pobierał dwie próbki z każdej skały, którą naukowcy wskazali jako istotna z perspektywy naukowej. W dalszej kolejności były on rozdzielane, to znaczy jedna próbka została z łazikiem, który kontynuował prace poszukiwawcze, druga natomiast była przenoszona do specjalnego składu znajdującego się w regionie "Three Forks" w kraterze Jezero. Zebrane materiały znajdujące się w magazynie mają posłużyć jako środki zapasowe, podczas gdy te przenoszone przez Perseverance zostaną dostarczone do specjalnie przystosowanego lądownika, który ma wylądować w pobliżu lokalizacji łazika. Rozpoczęcie tego etapu misji planowane jest na 2028 r., natomiast na powierzchni Marsa powinien wylądować dwa lata później.

Lądownik będzie wyposażonym w rakietę Mars Ascent Vehicle (MAV), oraz dwa drony, w dużym stopniu przypominające funkcjonujący już na Marsie wiropłat Ingenuity, które zastąpiłyby łazika, gdyby ten nie był w stanie dostarczyć materiałów badawczych. Po przekazaniu przez Perseverance próbek do lądownika, mała rakieta MAV wystartuje w kierunku orbity Marsa, aby spotkać się z Earth Return Orbiter dostarczonym przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA). Statek kosmiczny następnie zabrałby próbki w dalszą drogę na naszą planetę. Powrót próbek na Ziemię miałby nastąpić w 2033 roku.

Tytanowe, 18,6-centymetrowe probówki zostały umieszczone na powierzchni krateru w zygzakowatym wzorze, a każda z próbek była oddalona od siebie o około 5 do 15 metrów, aby zapewnić ich bezpieczne wydobycie. Ponadto naukowcy musieli dokładnie określić ich położenie z obawy na zasypanie pyłem. Ciekawostką jest fakt, że każda próbka znajdująca się w magazynie nosi inną nazwę, np. Skyland, Atsah czy Roubion. Tym samym nazwy różnią się od tych, które znajdują się przy łaziku, pomimo tego, że każda para pochodzi z tego samego regionu.

Zebranie materiałów badawczych przez Perseverance nie oznacza zakończenia jego pracy na Marsie. Urządzenie skieruje się teraz w górę delty dawnej rzeki, aby rozpocząć etap eksploracji o nazwie Delta Top. Założeniem misji jest pozyskanie danych z zakresu astrobiologii, w tym zbieranie wspomnianych próbek, które mogą zawierać oznaki dawnego życia mikrobiologicznego.

Badawcze zakładają, że wraz ze wznoszeniem się w górę rzeki, można spodziewać się masywniejszych skał, które składają się z większych ziaren - od piasku po duże głazy. Materiały te prawdopodobnie pochodzą ze skał poza Jezero, uległy erozji, a następnie zostały wymyte do krateru. Według naukowców badanie tych materiałów pozwoli lepiej zrozumieć procesy geologiczne zachodzące poza kraterem Jezero.